Ποιοι παράγοντες καθορίζουν την παραγωγή γάλακτος και πώς μπορείτε να αυξήσετε το ρυθμό παραγωγής;
Η παραγωγή μητρικού γάλακτος δεν είναι εξαρχής μια διαδικασία που βασίζεται στην ζήτηση και την προσφορά μιας και αρχικά καθοδηγείται από τις ορμόνες. Με λίγα λόγια η φύση έχει προνοήσει να παραχθεί μητρικό γάλα ήδη από τα μισά της εγκυμοσύνης και ο ρυθμός παραγωγής του να αυξηθεί 30 με 40 ώρες μετά τον τοκετό. Από εκεί και πέρα και αφού οι ορμόνες έχουν κάνει τη δουλειά τους, η παραγωγή του μητρικού γάλακτος ελέγχεται στο στήθος και το εκτόπισμά του είναι ο βασικός μηχανισμός ελέγχου του αποθέματος (δηλαδή όταν αδειάζει το στήθος, παράγεται νέο γάλα).
Από τι επηρεάζεται η παραγωγή γάλακτος και πώς μπορεί να αυξηθεί;
Αυτό που καθορίζει το άδειασμα του στήθους είναι το ίδιο το μωρό. Σε αυτή τη φάση του θηλασμού ο «κανόνας» αυτός είναι πολύ σημαντικός για το απόθεμα γάλακτος αφού ακόμα και τα ορμονικά προβλήματα που μπορούν να επηρεάσουν το απόθεμα στην πραγματικότητα παίζουν πολύ μικρό ρόλο σε αυτό το στάδιο.
Σύμφωνα με έρευνες, η ροή του μητρικού γάλακτος είναι μεγαλύτερη τις πρωινές ώρες (άρα είναι και μια καλή χρονική περίοδος για εξαγωγή γάλακτος με το θήλαστρο) και μειώνεται σταδιακά κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ η περιεκτικότητα του γάλακτος σε λιπαρά τείνει να αυξάνεται καθώς η ημέρα προχωράει.
Ένας παράγοντας που επηρεάζει την παραγωγή γάλακτος είναι η ικανότητα της μητέρας να διατηρεί απόθεμα ανάμεσα στα ταΐσματα. Η ποσότητα του αποθέματος διαφέρει από μητέρα σε μητέρα και από στήθος σε στήθος, αλλά δεν εξαρτάται από το μέγεθος του στήθους. Όλες οι μητέρες που θηλάζουν έχουν την ικανότητα να διατηρούν απόθεμα άλλες μεγαλύτερο και άλλες μικρότερο. Όμως ακόμα και όταν το απόθεμα είναι μικρό τότε αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουν αρκετό γάλα αλλά ότι πρέπει να θηλάζουν πιο συχνά για να ανανεώνεται και το απόθεμα πιο γρήγορα. Σκεφτείτε για παράδειγμα ότι θέλει κάποιος να πιει μια συγκεκριμένη ποσότητα νερού σε ένα ποτήρι: αν είναι μεγάλο τότε θα πιει μια φορά ενώ αν είναι μικρό θα το ξαναγεμίσει και άλλες φορές.
Η ταχύτητα παραγωγής μητρικού γάλακτος εξαρτάται από το πόσο άδειο είναι το στήθος. Ανάμεσα στα ταΐσματα συγκεντρώνεται γάλα, επομένως το αποθηκευμένο γάλα είναι περισσότερο όταν έχει περάσει περισσότερη ώρα από τον τελευταίο θηλασμό. Όμως όσο περισσότερο γάλα υπάρχει μέσα στο στήθος τόσο μειώνεται η ταχύτητα παραγωγής του. έτσι για να επιταχυνθεί και να αυξηθεί η παραγωγή γάλακτος το κλειδί είναι να αδειάζει το στήθος συχνά ώστε να μειώνεται το απόθεμα και να ενεργοποιείται η παραγωγή.
Για να αδειάσει το στήθος και κατ’ επέκταση να αυξηθεί η παραγωγή γάλακτος:
- Στοχεύστε σε συχνό θηλασμό (θηλάστε κατ’ απαίτηση του μωρού και όχι με το ρολόι) και σε εξαγωγή γάλακτος με το θήλαστρο ανάμεσα στους θηλασμούς.
- Προσπαθήστε να αδειάζετε το στήθος σε κάθε θηλασμό ή σε κάθε εξαγωγή με το θήλαστρο.
- Βεβαιωθείτε ότι το μωρό θηλάζει αποτελεσματικά.
- Για να βοηθήσετε τη ροή του γάλακτος κάντε μαλάξεις στο στήθος σας όσο θηλάζετε. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
- Προσφέρετε και τα δύο στήθη. Η εναλλαγή στήθους είναι βοηθητική αν το μωρό δεν αδειάζει εντελώς το ένα στήθος.
- Αν νιώθετε πως μετά το θηλασμό το στήθος σας δεν είναι μαλακό (δεν έχει αδειάσει εντελώς) εξάγετε γάλα με το θήλαστρο. Ωστόσο αν το μωρό αδειάζει καλά το στήθος η εξαγωγή με το θήλαστρο είναι πιο βοηθητική ανάμεσα στα ταΐσματα για να αδειάζετε το στήθος σας συχνότερα.
- Αν ο ανεφοδιασμός γάλακτος είναι μεγάλος, ένας τρόπος γα να τον μειώσετε είναι να θηλάζετε μόνο από το ένα στήθος για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (3-4 ώρες) χωρίς να προσφέρετε το άλλο στήθος. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζετε απόθεμα αλλά ο ρυθμός παραγωγής γάλακτος είναι μικρότερος χωρίς όμως να περιορίζεται η συχνότητα θηλασμού του μωρού.