Αναλυτικός οδηγός θηλασμού (1η μέρα έως 6 μήνες)

ΘΗΛΑΣΜΟΣ Εμφανίσεις: 112161

Χρήσιμες πληροφορίες για τον θηλασμό από την 1η ημέρα μέχρι τους 6 μήνες

Αν έχετε προβληματισμούς σε σχέση με τον θηλασμό, αν θέλετε να ενημερωθείτε για το πώς, με ποια συχνότητα ή γιατί είναι τόσο σημαντικό να θηλάσετε το μωρό σας αποκλειστικά τους πρώτους μήνες της ζωής του, σας έχουμε συγκεντρώσει ορισμένες βασικές και χρήσιμες πληροφορίες για τη φυσική αυτή διαδικασία από την πρώτη ημέρα μέχρι τους 6 μήνες. Θυμηθείτε πως το μητρικό γάλα είναι τόσο ευεργετικό για την υγεία και την ανάπτυξη του μωρού σας που ακόμα και αν στην αρχή δυσκολευτείτε αξίζει πραγματικά να επιμείνετε και να χαρείτε αυτή τη μοναδική και μαγική σχέση που θα δημιουργήσετε με το μωρό σας θηλάζοντάς το.

Μόλις γεννηθεί

Φροντίστε να αφιερώσετε χρόνο για δέρμα με δέρμα επαφή. Το νεογέννητο είναι πιθανό να κατευθυνθεί προς το στήθος σας και να αρχίζει να θηλάζει χωρίς βοήθεια. Το ένστικτο του θηλασμού εκδηλώνεται έντονα 20 με 30 λεπτά μετά τη γέννηση, όταν ένα μωρό έχει γεννηθεί φυσιολογικά και δεν είναι υποτονικό εξαιτίας φαρμάκων ή αναισθητικών που έχουν χορηγηθεί στη μητέρα.
Ο πρώτος θηλασμός είναι σημαντικός γιατί αφενός βοηθάει στη σταθεροποίηση του σακχάρου του αίματος του μωρού και αφετέρου θέτει τις βάσεις για το μελλοντικό απόθεμα του μητρικού γάλακτος.
Βεβαιωθείτε ότι η μαία και το προσωπικό γνωρίζουν ότι δεν επιθυμείτε να δοθεί ξένο γάλα στο μωρό σας, εκτός και αν είναι άκρως απαραίτητο για ιατρικούς λόγους.
Οι πρώτοι θηλασμοί έχουν να κάνουν περισσότερο με την ποιότητα και όχι την ποσότητα του γάλακτος. Τις πρώτες ημέρες το στήθος παράγει μικρές ποσότητες από το πρωτόγαλα το οποίο είναι υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες, βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία αλλά και αντισώματα που θωρακίζουν την άμυνα του νεογέννητου.
Επειδή τα νεογέννητα ακόμα δεν γνωρίζουν να θηλάζουν αποτελεσματικά, ορισμένες φορές ο θηλασμός μπορεί να διαρκεί 15 ή 20 λεπτά. Επίσης επειδή το στοματάκι του μωρού είναι πολύ μικρό, για να το βοηθήσετε δοκιμάστε να πιέσετε το στήθος για να πιάσει τη θηλή πιο εύκολα. Αφού την πιάσει σωστά απελευθερώστε το.
Το νεογέννητο πρέπει να θηλάζει κάθε 3 ώρες τουλάχιστον. Αν κοιμάται αρκετά τις πρώτες ημέρες θα πρέπει να το ξυπνάτε. Η επαφή δέρμα με δέρμα σε αυτές τις περιπτώσεις θα το ενεργοποιεί και θα το ενθαρρύνει να θηλάζει.
Κατά τη διάρκεια του θηλασμού εκκρίνεται η ορμόνη οκυτοκίνη, η οποία βοηθάει τη μήτρα να επανέλθει και προστατεύει από την υπερβολική αιμορραγία το διάστημα που ο οργανισμός επανέρχεται από τον τοκετό.

Τα πρώτα 24ωρα

Το μωρό σας θα ουρήσει μέσα στο πρώτο 24ωρο και το πιθανότερο είναι κατόπιν να λερώσει μόνο μία ή δύο πάνες. Αυτό συμβαίνει επειδή το πρωτόγαλα απορροφάται σε τέτοιο βαθμό από τον οργανισμό του, ώστε αποβάλλονται ελάχιστα συστατικά. Η πρώτη αφόδευση του μωρού σας είναι εξαιρετικά σημαντική και είναι βέβαιο ότι θα συμβεί εντός 24 ωρών από τη γέννα. Τις πρώτες μέρες, το μωρό κενώνει μηκώνιο, μια μαύρη-πρασινωπή ουσία η οποία είναι εξαιρετικά κολλώδης. Με τον θηλασμό σταδιακά η κάθε κένωση θα γίνεται πιο υγρή και το χρώμα της θα αλλάζει σε κιτρινοπράσινο.

Διαβάστε περισσότερα για το περιεχόμενο της πάνας του και το τι φανερώνει για την κατάσταση της υγείας του εδώ.

Μετά το πρώτο 24ωρο το μωρό θα αρχίσει να πεινάει περισσότερο, θηλάζοντας 8 με 12 φορές ανά 24ωρο ή ακόμα και πιο συχνά και με διάρκεια 10 με 45 λεπτά τη φορά. Αυτό συμβαίνει επειδή το στομάχι του είναι τόσο μικρό ώστε γεμίζει και αδειάζει πολύ γρήγορα. Ο συχνός θηλασμός είναι κομβικός για το αποθέμα του γάλακτος, επομένως συνίσταται ο θηλασμός σύμφωνα με τη θέληση του μωρού και όχι με βάση το ρολόι.
Επειδή μπορεί να χρειαστεί να περάσουν μία με δύο εβδομάδες για να συντονιστεί η ροή γάλακτος με την ανάγκη του μωρού, προσφέρετε το στήθος σας όποτε αισθάνεστε ένα ελαφρύ μούδιασμα ή εάν δείτε ξαφνικά γάλα στη θηλή. Με αυτόν τον τρόπο θα ομαλοποιηθεί πιο γρήγορα η κατάσταση.
Αυτή την περίοδο το στοματάκι του μωρού είναι ευαίσθητο σε οποιδήποτε ερέθισμα. Και επειδή μια πιπίλα ή θηλή από ένα μπιμπερό ενεργοποιεί το μωρό με διαφορετικό τρόπο από τη θηλή της μητέρας του, με πιθανότητα να του προκαλεί σύγχυση, αποφύγετε την επαφή με τεχνητές θηλές τουλάχιστον μέχρι τις 6 εβδομάδες.
Οι δύο πρώτες εβδομάδες είναι κομβικές για τον θηλασμό. Ο συχνός και αποτελεσματικός θηλασμός θέτει τις βάσεις για τη βέλτιστη παραγωγή γάλακτος. Σε πολλές περιπτώσεις που ο θηλασμός δεν κυλάει ομαλά, η αιτία πρέπει να αναζητηθεί σε αυτή την πρώιμη περίοδο.

Επειδή ο συχνός θηλασμός ενεργοποιεί την ορμόνη προλακτίνη που παίζει κομβικό ρόλο στην παραγωγή μητρικού γάλακτος, αν για κάποιο λόγο είστε μακριά από το μωρό σας και δεν μπορείτε να το θηλάσετε, εξάγετε γάλα με το θήλαστρο κάθε 3 ώρες για να στείλετε μήνυμα στον οργανισμό σας ότι σκοπεύετε να θηλάσετε.
Φυσικά θα έχετε ακούσει ότι όταν ο θηλασμός πονάει κάτι δεν κάνετε σωστά. Ωστόσο, είναι φυσιολογικό να νιώθετε μια μικρή ενόχληση τις πρώτες ημέρες μέχρι το σώμα σας να συνηθίσει στη διαδικασία.
Δεν είναι σπάνιο το μωρό σας να πιπιλάει για πάρα πολύ ώρα το στήθος σας μιας και η διαδικασία εκτός που τροφή του προσφέρει ανακούφιση και ασφάλεια.
Αν αισθάνεστε να δυσκολεύεστε με τον θηλασμό, να θυμάστε πως δεν είστε η μόνη, μιας και συχνά οι μητέρες τις πρώτες ημέρες θεωρούν ότι έχουν πρόβλημα ή κάτι δεν κάνουν σωστά. Σε αυτή την περίπτωση είναι εξαιρετικά βοηθητικό να επικοινωνήσετε με κάποιον ειδικό σύμβουλο γαλουχίας.

4 – 5 ημερών

Το μωρό σας θα χάσει το 8 με 10% του βάρους που είχε μόλις γεννήθηκε και αυτό είναι φυσιολογικό.
Είναι πιθανό επίσης αυτή την περίοδο να έχετε μεγάλη ροή γάλακτος και το στήθος σας να πρηστεί, καθώς το σώμα σας προσπαθεί να μάθει πώς να προβλέπει τη σωστή ποσότητα γάλακτος, κάτι που ωστόσο υποχωρεί μέσα σε 24 με 48 ώρες. Αν τοποθετήσετε παγωμένο επίθεμα για να περιορίσετε τη δυσφορία από το πρήξιμο, περιορίστε τη χρήση του στα 20 λεπτά τη φορά και όχι περισσότερο από 3 φορές ημερησίως καθώς είναι πιθανό να μειώσει το απόθεμα γάλακτος. Αποφύγετε επίσης τα σουτιέν που ασκούν πίεση γιατί μπορεί να επιδεινώσουν το πρήξιμο.
Φροντίστε να αδειάζετε το στήθος σας σε κάθε θηλασμό για να εξασφαλίσετε ένα καλό απόθεμα γάλακτος.
Το χρώμα του γάλακτος σταδιακά από κίτρινο θα γίνει λευκό. Το «μεταβατικό» αυτό γάλα έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε λιπαρά, βιταμίνες και θερμίδες σε σχέση με το πρωτόγαλα.
Κάθε μωρό τρώει με διαφορετικό ρυθμό όπως και η ροή μητρικού γάλακτος (γρήγορη ή πιο αργή) μπορεί να διαφέρει από μητέρα σε μητέρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν και διαφορές στο χρόνο διάρκειας κάθε θηλασμού. Ο μέσος όρος γενικότερα όμως είναι 15 με 20 λεπτά για κάθε στήθος (είναι καλύτερο να προσφέρετε και τα δύο στήθη κάθε φορά).
Τα περισσότερα μωρά δαπανούν κατά μέσο όρο 187 λεπτά την ημέρα για να θηλάσουν τις δύο πρώτες εβδομάδες μετά τον τοκετό. Τα μικρότερα μωράκια επίσης τείνουν να θηλάζουν πιο συχνά σε σχέση με τα μεγαλύτερα. Η συχνότητα επίσης του θηλασμού θα είναι μεγάλη (κάθε 2 με 4 ώρες είναι πιθανό να θηλάζετε 20 λεπτά) αλλά για λίγο διάστημα γιατί όσο αυξάνεται το απόθεμα γάλακτος και όσο μεγαλώνει το μωρό τόσο θα αυξάνονται τα διαστήματα ανάμεσα στους θηλασμούς.
Την 5η ημέρα η συχνότητα με την οποία θηλάζει το μωρό σας θα φτάσει στο αποκορύφωμά της, ενώ μετά από αυτό ο θηλασμός σταδιακά θα αρχίσει να έχει ένα σχετικό πρόγραμμα.
Παράλληλα το μωρό σας θα πεινάει περισσότερο το βράδυ και ο νυχτερινός θηλασμός παίζει σημαντικό ρόλο για να δημιουργήσετε ένα καλό απόθεμα γάλακτος.
Πιθανόν να παραηρήσετε την ύπαρξη μιας φουσκάλας στα χείλη του μωρού σας τις πρώτες εβδομάδες του θηλασμού. Πρόκειται για ένα σημάδι ότι το μωρό σας τρώει σωστά, το οποίο θα υποχωρήσει σταδιακά.

Μάθετε κι αυτό: Μέχρι το διάστημα που μιλάμε, το μωρό σας έχει ήδη λάβει από εσάς μέσω του μητρικού γάλακτος 5 εκατομμύρια βλαστοκύτταρα.

1 εβδομάδας

Το μωρό σας θα αρχίσει να παίρνει βάρος σταδιακά καθώς εδραιώνεται ο θηλασμός. Όταν αρχίσει να αυξάνεται κανονικά το βάρος του (112- 200 γραμ. την εβδομάδα τον πρώτο μήνα) δεν χρειάζεται να το ξυπνάτε αλλά να ακολουθείτε τη βούλησή του για να θηλάσει.
Την 1η με 3η εβδομάδα με αποκορύφωμα τις 6-8 εβδομάδες το μωρό είναι πιθανό να είναι ανήσυχο (κυρίως αργά το απόγευμα), να φαίνεται πως δεν ικανοποιείται από το τάισμα, ακόμα και να αρνείται στο στήθος κάποιες φορές. Ωστόσο αυτή η αντίδραση δεν έχει να κάνει ούτε με τον μητρικό γάλα, ούτε με την πείνα ούτε με το γεγονός ότι έχει λερωμένη πάνα.
Στο τέλος της πρώτης εβδομάδας το γάλα σας θα έχει πλέον ωριμάσει και θα αποτελείται κατά ένα μεγάλο μέρος από νερό. Τα συστατικά του είναι 90% νερό και 10% υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λιπαρά που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξή του. Το γάλα στην αρχή του θηλασμού περιέχει περισσότερες πρωτεΐνες και καθώς το μωρό θηλάζει, το γάλα γίνεται πιο πλούσιο σε λιπαρά.

2 εβδομάδων

Στις 2 εβδομάδες τα περισσότερα νεογέννητα έχουν αποκτήσει ξανά το βάρος που είχαν αμέσως μόλις γεννήθηκαν, επομένως η ταχύτητα με την οποία θα παίρνουν βάρος θα μειωθεί.
Αν το μωρό σας δεν έχει φτάσει το βάρος που είχε όταν γεννήθηκε μην ανησυχείτε αλλά προσπαθήστε να το ενθαρρύνετε να θηλάζει συχνά τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα.
Είναι πιθανό την περίοδο αυτή το μωρό σας να θέλει να θηλάζει συχνότερα τα απογεύματα, διανύοντας μια φάση απότομης ανάπτυξης. Πρόκειται για μια φυσιολογική συμπεριφορά και όχι δείγμα ότι δεν έχετε αρκετό γάλα.
Παρόλο που το μωρό έχει γεννηθεί με το αντανακλαστικό του πιπιλίσματος ακόμα είναι νωρίς για να πιάνει σωστά τη θηλή, επομένως είναι πιθανό να χρειαστείτε μερικές εβδομάδες ακόμα για να τα καταφέρει καλά.
Την περίοδο αυτή είναι πιθανό να εμφανίσει ίκτερο από το μητρικό γάλα, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να διακοπεί ο θηλασμός μιας και παίρνει βάρος, έχει κανονικές κενώσεις και φυσιολογική ποσότητα ούρων. Τα αίτια αυτής της μορφής ίκτερου δεν είναι γνωστά και μπορεί να κρατήσει για 3 – 12 εβδομάδες μετά τον τοκετό χωρίς να απαιτεί κάποια ειδική θεραπεία.

3 εβδομάδων

Το μικρό σας έχει αρχίσει να έχει μεγαλύτερο έλεγχο του κεφαλιού γεγονός που σας επιτρέπει να δοκιμάσετε να το θηλάσετε και ξαπλωμένη, στάση που βολεύει κατά το νυχτερινό θηλασμό.
Ήδη έχετε θέσει γερές βάσεις για να προσφέρετε το γάλα που έχει ανάγκη το μωρό σας αλλά και να εδραιώσετε έναν επιτυχημένο θηλασμό και μελλοντικά.

1 μήνα

Η ταχύτητα με την οποία το μωρό παίρνει βάρος μειώνεται σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο και αυτό σημαίνει πως θα παίρνει μισό με 1 κιλό το μήνα για διάστημα 6 μηνών.
Παράλληλα θα μειωθούν και οι κενώσεις ή δεν θα είναι τόσο συχνές, αλλά αυτό δεν αποτελεί σημάδι δυσκοιλιότητας.

Μάθετε κι αυτό:Με τον αποκλειστικό θηλασμό διάρκειας τουλάχιστον 1 μήνα έχετε θωρακίσει τον οργανισμό του μικρού σας ενάντια στις αλλεργίες που κάνουν την εμφάνισή τους στα 3 έτη αλλά και από το άσθμα.

6 εβδομάδων

Την περίοδο αυτή είναι πιθανό να αισθάνεστε πως το στήθος σας δεν είναι τόσο σκληρό ή γεμάτο αλλά στην πραγματικότητα το σώμα σας πλέον είναι πιο ικανό σε ότι αφορά τον θηλασμό και παράγετε όλο και περισσότερο γάλα για να καλύψετε τις ανάγκες του μωρού σας.
Από τις 6 εβδομάδες και μετά, που έχει εδραιωθεί ο θηλασμός, μπορείτε να εξάγετε γάλα με το θήλαστρο. Ωστόσο οι μικρές ποσότητες γάλακτος που θα εξάγετε δεν αποτελούν σημάδι ότι δεν έχετε αρκετό γάλα.
Σε αυτή τη φάση μπορείτε να εισάγετε και την πιπίλα, αν και καλύτερο θα είναι να την αποφύγετε εντελώς.

2 μηνών

Το μωρό σας θα συνεχίζει να θηλάζει κάθε 2 με 2,5 ώρες, άρα 8 με 12 φορές ανά 24ωρο.
Κάθε θηλασμός μπορεί να διαρκεί λιγότερο γιατί το μωρό σας θηλάζει πλέον πιο αποτελεσματικά. Ίσως παρατηρήσετε ότι συνηθίζει να θηλάζει μόνο από το ένα στήθος. Συνεχίστε να του προσφέρετε και τα δύο αλλά μην ανησυχείτε αν φαίνεται να μην θέλει.
Σε αυτή την ηλικία τα περισσότερα μωρά τείνουν να θηλάζουν μία με δύο φορές το βράδυ.
Έχετε κατά νου ότι τα μωρά που θηλάζουν σε αυτή την ηλικία φαίνονται πιο λεπτά από τα μωρά που πίνουν ξένο γάλα.

Μάθετε κι αυτό: Με τον αποκλειστικό θηλασμό για τουλάχιστον 2 μήνες, το μικρό σας έχει λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξει διατροφικές αλλεργίες στα 3 έτη.

3 μηνών

Το μωρό σας θα βιώσει μια ακόμα φάση απότομης ανάπτυξης. Μην επιχειρήσετε να του δώσετε ξένο γάλα για να καλύψετε την ανάγκη του γιατί αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μειώσετε το απόθεμα γάλακτος, κάτι που είναι εντελώς αντίθετο από αυτό που στην ουσία θέλει το μωρό.
Αφού περάσει η φάση απότομης ανάπτυξης, μεταξύ 3 και 4 μηνών το μωρό σας θα θηλάζει συνήθως κάθε 4 ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αν αρχίσει να μειώνει τον νυχτερινό θηλασμό θα παρατηρήσετε ότι θηλάζει περισσότερο την ημέρα. Κάθε θηλασμός επίσης μπορεί να διαρκεί μερικά λεπτά, από τη στιγμή που το μωρό σας είναι πλέον έμπειρο.
Αν θηλάζετε αποκλειστικά, το μητρικό γάλα αυτή την περίοδο παρέχει στο μωρό 535 θερμίδες, 6,8 g πρωτεΐνης και 37 g λιπαρών την ημέρα!

Μάθετε κι αυτό: Με τον αποκλειστικό θηλασμό τουλάχιστον για 3 μήνες μειώνετε την πιθανότητα να αποκτήσει το μικρό σας άσθμα κατά 27% αν δεν έχετε οικογενειακό ιστορικό στο άσθμα και κατά 40% αν έχετε ιστορικό.

4 μηνών

Αυτή την περίοδο λόγω της ανάπτυξης των πρώτων δοντιών είναι πιθανό το μωρό σας να έχει πολλά σάλια, να πιπιλάει τα δάχτυλά του ή να δαγκώνει αντικείμενα. Η αντίδραση αυτή δεν πρέπει να ερμηνευτεί ως ετοιμότητα για στερεά τροφή μιας και το στομάχι του δεν είναι ακόμα ώριμο πριν τους 6 μήνες. Μέχρι τότε συνίσταται να το θηλάζετε αποκλειστικά. Άλλωστε το μητρικό γάλα περιέχει πολύ μεγαλύτερη συγκέντρωση θρεπτικών συστατικών και λιπαρών που έχει τώρα ανάγκη το μωρό σας σε σχέση με οποιαδήποτε στερεά τροφή.
Από τους 4 και μέχρι τους 7 μήνες το μωρό θα θηλάζει το λιγότερο 5 φορές το 24ωρο, από τις οποίες η μια είναι πιθανό να λαμβάνει χώρα το βράδυ.
Την περίοδο που βγάζει δοντάκια είναι πιθανό να θέλει να θηλάζει περισσότερο ή λιγότερο από το κανονικό. Αν το μικρό σας αρνείται το στήθος, κάνοντας αποχή που μπορεί να διαρκέσει από 2 έως 5 ημέρες φροντίστε να εξάγετε γάλα με το θήλαστρο συχνά για να αποφύγετε την φραγή των γαλακτοφόρων αδένων αλλά και για να διατηρήσετε σταθερό το απόθεμα.
Αν η προσοχή του μικρού σας αποσπάται πολύ συχνά και απομακρύνεται από το στήθος μετά από μερικά πιπιλίσματα, δοκιμάστε να θηλάσετε εξασφαλίζοντας ένα ήρεμο περιβάλλον. Υπάρχει επίσης η πιθανότητα να αυξηθούν τα βραδινά ξυπνήματα μιας και το μωρό σας θα θέλει να αναπληρώσει τις θερμίδες που χάνει κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Μάθετε κι αυτό:Αν θηλάζετε αποκλειστικά μέχρι τους 4 μήνες έχετε προστατεύει το μικρό σας από τις μολύνσεις στα αυτά και από αναπνευστικά ασθένειες για ένα χρόνο, ενώ έχετε μειώσει τον κίνδυνο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.

5-6 μηνών

Μεταξύ 5 και 6 μηνών είναι πιθανό να εισάγετε τη στερεά τροφή. Είναι σημαντικό ωστόσο να συνεχίσετε να θηλάζετε το μωρό σας γιατί όχι μόνο είναι καλό για τη διατροφή του αλλά και θα το βοηθήσετε στην πέψη της στερεάς τροφής.
Αν το μωρό σας δεν πίνει άλλα υγρά (που θα μειώσουν την ανάγκη του να πίνει μητρικό γάλα ως υγρό) η συχνότητα των θηλασμών δεν θα διαφοροποιηθεί σημαντικά (6-8 φορές την ημέρα) αλλά είναι πιθανό να πίνει λιγότερο γάλα τη φορά.
Το μωρό σας θα διανύσει άλλη μια περίοδο απότομης ανάπτυξης, αλλά θα παρατηρήσετε ότι είναι πιο αδύνατο από ένα συνομήλικο μωρό που τρέφεται με ξένο γάλα. Κάτι τέτοιο είναι φυσιολογικό.
Ελέγξτε την πρόσληψη υγρών αυτή την περίοδο. Αν η στερεά τροφή έχει ενταχθεί ταχύτατα στη διατροφή του, συνεχίστε να προσφέρετε το στήθος σας συχνά για να ενυδατώνετε επαρκώς το μωρό σας. Φυσικά, μαζί με την στερεά τροφή προσθέτετε και το νερό στην διατροφή του αλλά πολλά μωρά το αρνούνται πεισματικά λόγω του ότι σε σχέση με το γάλα σας είναι άνοστο.
Αν θηλάζετε αποκλειστικά μέχρι τώρα, το μωρό σας έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να αποδεχτεί μεγαλύτερη ποικιλία στερεά τροφής, καθώς έχει ήδη έρθει σε επαφή με γεύσεις και μυρωδιές από αυτά που τρώτε μέσω του μητρικού γάλακτος.