11 τρόποι για να αντιμετωπίσετε πιθανό πόνο κατά τον θηλασμό και να θεραπεύσετε τις πληγωμένες θηλές.
* Με την συνεργασία του μαιευτήρα- χειρουργού γυναικολόγου, Θάνου Παπαθανασίου.
Αν και πολλές μαμάδες θεωρούν πως ο πόνος είναι αναπόσπαστο κομμάτι του θηλασμού, οι γιατροί επισημαίνουν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει και ότι ο πόνος δείχνει πως κάτι δεν γίνεται σωστά.
Η πιο συνηθισμένη αιτία του πόνου στις θηλές είναι ότι το μωρό δεν βάζει τη θηλή βαθιά στο στόμα του. Για να είναι άνετος ο θηλασμός πρέπει το μωρό σας να έχει μέσα στο στόμα του όλη την θηλή και ένα τμήμα από το στήθος, έτσι ώστε η θηλή να είναι στο πίσω μέρος του στόματος όπου ο ουρανίσκος είναι πιο μαλακός. Αυτό γίνεται αν το μωρό σας πιάσει τη θηλή έχοντας το κεφαλάκι του προς τα πίσω, έτσι ώστε το πιγούνι του να πιέζει το στήθος σας και η μυτούλα του να βρίσκεται μακριά από αυτό. Φυσικά κάθε μωρό και κάθε στήθος είναι διαφορετικά, συνεπώς πρέπει να δείτε ποια στάση ικανοποιεί εσάς και το μωρό σας καλύτερα.
- Αφήστε το μωρό σας να πιάσει μόνο του τη θηλή. Τα νεογέννητα μωράκια, όπως και όλα τα θηλαστικά, έχουν έμφυτες ικανότητες όσον αφορά στο θηλασμό. Έτσι μπορούν από μόνα τους να βρουν το στήθος και να πιάσουν τη θηλή με ελάχιστη βοήθεια από τη μητέρα τους. Εσείς αυτό που έχετε να κάνετε είναι να καθίσετε γέρνοντας την πλάτη σας ελαφρά προς τα πίσω, να πάρετε το μωρό στην αγκαλιά σας με το κεφαλάκι του κοντά στο στήθος σας και να το αφήσετε να βρει το δρόμο προς τη θηλή. Μπορεί να σας πάρει κάποιο χρόνο αλλά συνήθως έχει ως αποτέλεσμα τον θηλασμό χωρίς πόνο.
- Βρείτε τη σωστή θέση. Κάποια μωράκια μπορεί να δυσκολεύονται να πιάσουν μόνα τους τη θηλή, ειδικά αυτά που έπρεπε να υποβληθούν σε φαρμακευτική αγωγή κατά τη διάρκεια της κύησης και του τοκετού. Αν είστε καθιστή, βεβαιωθείτε ότι το μωρό σας είναι κοντά σας και ότι το χέρι σας βρίσκεται κάτω από την πλατούλα του και όχι στο κεφαλάκι του (αυτό, εφόσον χρειάζεται, στηρίξτε το με τα ακροδάχτυλά σας). Έτσι θα μπορεί να έχει την ελευθερία να γύρει λίγο το κεφαλάκι του προς τα πίσω ακουμπώντας αρχικά το μάγουλό του στο στήθος σας. Η θηλή σας θα βρίσκεται κοντά στη μυτούλα του κι έτσι όταν θα ανοίξει το στοματάκι του γέρνοντας το κεφαλάκι προς τα πίσω θα βρίσκεται στην ιδανική θέση για να την πιάσει σωστά.
- Προσαρμόστε τη θέση του μωρού σας. Αν το μωρό σας θηλάζει και πονάτε, προσπαθήστε να προσαρμόσετε την θέση του ενώ αυτό συνεχίζει να θηλάζει. Προσπαθήστε να πιέσετε λίγο τον ώμο του για να το φέρετε πιο κοντά σας και αφήστε το κεφαλάκι του να γύρει προς τα πίσω περισσότερο ή μετακινήστε το ελαφρά. Δεν συνίσταται να διακόπτετε τον θηλασμό για να αλλάξετε τη θέση στο μωρό σας. Για κάποια μωράκια η διακοπή είναι τόσο ενοχλητική που μετά αρνούνται να θηλάσουν ή σφίγγουν τη θηλή περισσότερο προκαλώντας μεγαλύτερο πόνο.
Ακολουθώντας τα σημάδια της πείνας. Αν εξαιτίας του πόνου θηλάζετε όσο το δυνατόν λιγότερο, πιθανόν τα πράγματα να γίνουν χειρότερα. Ένα πεινασμένο μωρό δεν θα έχει πολύ υπομονή και θα προσπαθήσει να γραπώσει τη θηλή, προκαλώντας μεγαλύτερο πόνο. Ταΐζοντας το μωρό σας κάθε φορά που πεινάει, θα καταφέρετε πιο εύκολα να βρείτε το σωστό τρόπο για να πιάνει το μωρό σας τη θηλή.
Ακολουθώντας τα σημάδια της πείνας.Δείτε εδώ ποια είναι τα σημάδια πείνας του μωρού στο άρθρο «Πότε πεινάει ένα μωρό».
- Σωστή διακοπή. Οι θηλές σας μπορεί να πληγωθούν εάν διακόπτετε τον θηλασμό τραβώντας το μωρό από το στήθος σας. Εάν θέλετε να αλλάξετε στήθος ή εάν πιστεύετε πως το μωρό έχε φάει αρκετά και τώρα απλώς πιπιλάει, βάλτε το δάχτυλό σας και σπρώξτε την θηλή προς τα κάτω.
- Μολύνσεις. Έχετε κατά νου ότι μπορεί να μην ευθύνεται ο θηλασμός (αν και τις περισσότερες φορές αυτό ισχύει). Άλλες αιτίες για τις πληγωμένες θηλές μπορεί να είναι η μυκητίαση (στο δέρμα ή και στο στόμα του μωρού), η βακτηριακή μόλυνση στη θηλή ή στους πόρους από όπου βγαίνει το γάλα, η απόφραξη γαλακτοφόρων πόρων, το σύνδρομο του Raynaud (διαταραχή που επηρεάζει τα αιμοφόρα αγγεία), όπου η θηλή γίνεται λευκή μετά το θηλασμό και πονάει όταν το αίμα αρχίσει να κυκλοφορεί στο σημείο αυτό. Αν υποπτεύεστε ότι κάτι από τα παραπάνω ευθύνεται για τον πόνο, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
- Πρόβλημα με τη γλώσσα.Αν η γλώσσα του μωρού σας δεν κινείται κανονικά, θα δυσκολεύεται να εξάγει το γάλα από το στήθος σας. Θα σπρώχνει τη θηλή προς τα πάνω κολλώντας τη στον ουρανίσκο του, προκαλώντας έτσι πόνο. Ελέγξτε αν το μωρό σας μπορεί να ακουμπήσει τη γλώσσα του στο κάτω χείλος ή αν τη σπρώχνει προς τον ουρανίσκο του όταν κλαίει. Αν φαίνεται να μην μπορεί να κάνει αυτές τις κινήσεις συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
- Χρησιμοποιήστε το γάλα σας για να θεραπεύσετε σκασίματα, φουσκάλες και πληγές. Αφήστε λίγο γάλα να στεγνώσει πάνω στη θηλή. Γενικά να είστε προσεκτική με τις κρέμες που χρησιμοποιείτε. Μην χρησιμοποιείτε οινόπνευμα ή αντισηπτικάδιότι ξηραίνουν τη φυσική λιπαρότητα της θηλής και είναι πιο εύκολο μετά να τραυματιστούν. Προτιμήστε κάποια αλοιφή που θα σας δώσει ο γιατρός σας, με συστατικά που καταπολεμούν τα βακτηρίδια. Ένας άλλος τρόπος για προσωρινή ανακούφιση είναι να τοποθετείτε ένα παγάκι στη θηλή σας λίγο πριν θηλάσετε, έτσι ώστε με το ελαφρό μούδιασμα να μην νιώθετε τον πόνο. Τα καλά νέα είναι ότι οι πληγωμένες θηλές θεραπεύονται πολύ γρήγορα όταν ανακαλυφθεί ή αιτία που προκαλεί τον πόνο.
- Ελευθερώστε το στήθος σας. Προσπαθήστε να αφήνετε τις θηλές σας εκτεθειμένες στον αέρα (ειδικά πριν από κάθε θηλασμό) και αν νιώθετε πως η επαφή με τα ρούχα και το στηθόδεσμο εντείνουν το πρόβλημα. Χρησιμοποιήστε τα σουτιέν του θηλασμού ανοίγοντας τα καπάκια, ώστε η θηλή να μην ακουμπά το ύφασμα, ή επιλέξτε να φορέσετε ειδικές ασπίδες στήθους (όχι επιθέματα).
- Δοκιμάστε τσάι. Βρέχετε φακελάκια τσαγιού με δροσερό νερό και βάζετέ τα πάνω στις ερεθισμένες ή σκασμένες θηλές σας. Οι ιδιότητες του τσαγιού μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου και στην επούλωση των πληγών.
- Πάνω απ' όλα, όμως: Ζητήστε βοήθεια! Αν και πολλές μαμάδες θεωρούν ότι είναι φυσιολογικό να πονάνε όταν θηλάζουν, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να απευθυνθείτε σε εναν συμβουλο θηλασμου της LLL ή σε εναν Πιστοποιημενο Συμβουλο Θηλασμου IBCLC. Εκείνοι θα σας καθοδηγήσουν στον αποτελεσματικό θηλασμό και θα σας εκπαιδεύσουν πάνω στα σημάδια πείνας του μωρού, την σημασία της απρόσκοπτης αγκαλιάς, την σίτιση κατά απαίτηση του μωρού και όχι με «πρόγραμμα», την συνδιαμονή του μωρού με τη μητέρα του, την σωστή στάση και τοποθέτηση του παιδιού στο στήθος, το βαθύ πιάσιμο της θηλής, τα σημάδια μεταφοράς γάλακτος και τις καταπόσεις του βρέφους.
Διαβάστε ακόμα: "Ρωγμές-Σκασίματα Θηλών"
SOS Tip: Υπάρχει πιθανότητα, εάν εμπιστευτείτε κάποιον μη ειδικό σε θέματα γαλουχίας, να σας προταθεί η χρήση ψευδοθηλών προληπτικά ή χωρίς να υπάρχει ουσιαστικός λόγος. Αυτές όμως από βοήθημα στο θηλασμό συχνά μετατρέπονται σε εμπόδιο που οδηγεί στον απογαλακτισμό. Παρεμβάλλονται στη φυσιολογική διαδικασία, κάνουν το απλό δύσκολο, χωρίς ταυτόχρονα να θεραπεύουν την αιτία των προβλημάτων, δηλαδή τα λάθη της μητέρας στις τεχνικές του θηλασμού. Το μωρό απομακρύνεται από τη φυσική αίσθηση της μητρικής θηλής, χάνει το ισχυρό αισθητήριο της όσφρησης από την απώλεια των οικείων οσμών της μητέρας, συνηθίζει στο πλαστικό. Οι περιπτώσεις στις οποίες η ψευδοθηλή αποτελεί επιλογή είναι όταν οι θηλές είναι πραγματικά πληγωμένες και ενώ έχουν ληφθεί προηγουμένως όλα τα μέτρα για την αντιμετωπισή τους χωρίς αποτέλεσμα ή σε πραγματικά εισέρχουσες θηλές, ποτέ όμως κατά την φάση εγκαθύδρισης του θηλασμού.