Γιατί η βιταμίνη Α είναι σημαντική και ποια είναι η ασφαλής ποσότητα για τον οργανισμό στην εγκυμοσύνη
*Με την συνεργασία του μαιευτήρα-χειρουργού γυναικολόγου MD, DRCOG, DFSRH, διδάκτωρ του πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννη Καλογήρου.
Μπορεί ο γιατρός σας να σας έχει προτείνει να μην καταναλώνετε συκώτι, που αποτελεί τη βασική πηγή βιταμίνης Α, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως η εν λόγω βιταμίνη δεν είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του εμβρύου. Απλά απαιτείται η λήψη συγκεκριμένης ποσότητας, η οποία δεν πρέπει να υπερβαίνει τα επιτρεπτά όρια για να μην καταλήξει να είναι επιβλαβής για το έμβρυο. Ποια είναι η βιταμίνη Α, πού βρίσκεται και πόση είναι η αναγκαία ποσότητα που πρέπει να λαμβάνει μια γυναίκα την περίοδο της κύησης; Όλες οι απαντήσεις στη συνέχεια.
Η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του εμβρύου, και ειδικότερα για την ανάπτυξη ζωτικών οργάνων, όπως της καρδιάς, των πνευμόνων, των νεφρών, των ματιών, των οστών, αλλά και του κυκλοφοριακού, αναπνευστικού και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Βοηθάει επίσης στην πρόληψη λοιμώξεων και στον μεταβολισμό του λίπους. Η πρόσληψη βιταμίνης Α είναι σημαντική στο τελευταίο στάδιο της εγκυμοσύνης, καθώς βοηθάει στην αποκατάσταση των ιστών και στην αντιμετώπιση των μολύνσεων.
Ο οργανισμός απορροφά με δύο τρόπους την βιταμίνη Α.
- Είτε απευθείας καθώς η βιταμίνη Α (ή αλλιώς ρετινόλη) βρίσκεται σε ζωικά προϊόντα, όπως τα αυγά, το γάλα και το συκώτι κτλ.
- Είτε προσλαμβάνοντας τη β-καροτίνη ή προβιταμίνη Α που βρίσκεται σε φρούτα και λαχανικά και μετατρέποντάς την σε βιταμίνη Α.
Το πιο πρόσφατο διεθνές πρότυπο μέτρησης για τη βιταμίνη Α είναι τα ισοδύναμα δραστηριότητας Ρετινόλης (ΙΔΡ), που αντιπροσωπεύουν τη δραστηριότητα της βιταμίνης Α ως ρετινόλη. Ένα μικρογραμμάριο (mcg) ΙΔΡ ισούται με ένα mcg ρετινόλης αλλά με 12 mcg β – καροτίνης. Επίσης χρησιμοποιείται ακόμα ένας παλιότερος τρόπος μέτρησης, η Διεθνής Μονάδα (IU), όπου 1 mcg ΙΔΡ ισοδυναμεί με 3,3 mcg IU.
Πόση βιταμίνη Α χρειάζεστε;
Είναι σημαντικό να μην λαμβάνετε μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Α κατά τη διάρκεια της κύησης καθώς ενδέχεται να είναι επιβλαβής για το έμβρυο (μπορεί να προκαλέσει ακόμα και τερατογενέσεις) . Προτιμήστε την πρόσληψη β-καροτίνης από φρούτα και λαχανικά ώστε να ο οργανισμός να τη μετατρέψει σε βιταμίνη Α όταν τη χρειάζεται. Ανάλογα με την ηλικία δείτε πόση ποσότητα βιταμίνης Α χρειάζεται ο οργανισμός σας ημερησίως κατά την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό.
- Μια έγκυος γυναίκα από 19 ετών και άνω χρειάζεται περίπου 770 mcg ΙΔΡ βιταμίνης ημερησίως, ενώ από 18 και κάτω 750 mcg. Η ποσότητα βιταμίνης Α που λαμβάνει ημερησίως μια έγκυος γυναίκα 19 χρονών και άνω, δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 3.000 mcg ΙΔΡ και τα 2.900 mcg ΙΔΡ για έγκυες κάτω των 19.
- Γυναίκες που θηλάζουν (από 19 ετών και άνω) χρειάζονται 1300 mcg βιταμίνης Α, ενώ από 18 και κάτω 1.200 mcg.
Πηγές βιταμίνης Α
- Τις μεγαλύτερες ποσότητες βιταμίνης Α περιέχει το συκώτι. Για τον λόγο αυτό ο γιατρός σας σας έχει συστήσει να το αποφεύγετε, αφού μια μερίδα μπορεί να περιλαμβάνει πολύ μεγαλύτερη ποσότητα από τη λήψη που επιτρέπεται ημερησίως.
- Πηγές β-καροτίνης είναι τα φρούτα που έχουν πορτοκαλί και κίτρινο χρώμα αλλά και τα φυλλώδη λαχανικά.
Καλές πηγές βιταμίνης Α είναι οι παρακάτω:
Μία μέτρια ψητή γλυκοπατάτα (1096 mcg ΙΔΡ)
Μισή κούπα μαγερειμένα καρότα σε λωρίδες (596 mcg ΙΔΡ)
Μισή κούπα βραστό σπανάκι (573 mcg ΙΔΡ)
Ένα μέτριο ωμό καρότο (509 mcg ΙΔΡ)
Μία κούπα ωμό σπανάκι (141 mcg ΙΔΡ)
Ένα μεγάλο αυγό ομελέτα (87 mcg ΙΔΡ)
28 gr τυρί τσένταρ (75 mcg ΙΔΡ)
Extra tip: Γενικότερα δεν υπάρχει λόγος να λαμβάνετε συμπληρώματα βιταμίνης Α, μιας και απορροφάτε όσο χρειάζεται από τη διατροφή σας. Ωστόσο, οι βιταμίνες που δίνονται στην κύηση περιέχουν βιταμίνη Α. Ελέγξτε, επομένως, μαζί με τον γιατρό σας ότι σε συνδυασμό με τις τροφές που καταναλώνετε η λήψη βιταμίνης Α δεν υπερβαίνει το επιτρεπτό όριο.