Αιτίες υπογονιμότητας

Εξετάζουμε τις πιθανές αιτίες υπογονιμότητας

*Με την συνεργασία του μαιευτήρα-χειρουργού γυναικολόγου, MD PHD, Μιλτιάδη Πίτσου.

Οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα ποικίλουν και μπορεί να οφείλονται σε διάφορους παράγοντες ή σε συνδυασμό αυτών. Αν προσπαθείτε αρκετό καιρό να κάνετε παιδί (1 χρόνο εάν είστε κάτω των 35 ή 6 μήνες εάν είστε πάνω των 35) χωρίς αποτέλεσμα πιθανόν να υπάρχει κάποιο πρόβλημα υπογονιμότητας. Διαβάστε τα παρακάτω πιθανά αίτια, ενημερωθείτε σχετικά και προχωρήστε πάντα με τη συμβουλή του ιατρού σας. 

Ανωοθυλακιορρηξία. Το πρώτο βήμα για τη γονιμοποίηση είναι η απελευθέρωση του ωαρίου από τις ωοθήκες. Υπάρχουν όμως κάποιες καταστάσεις που μπορεί να την αναστείλουν.  Αρκεί μια μικρή διαταραχή στις ορμόνες του οργανισμού και να δημιουργηθεί διαταραχή στην απελευθέρωση του ωαρίου. Τα πιθανά προβλήματα εδώ μπορεί να είναι τα παρακάτω:

• Η ανωοθυλακιορρηξία είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών, η οποία μπορεί πολύ εύκολα να αντιμετωπιστεί.
• Προβλήματα στο θυρεοειδή αδένα ή με την προλακτίνη μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ανωοθυλακιορρηξία.

Σάλπιγγες. Αφού το ωάριο απελευθερωθεί πρέπει να ταξιδέψει μέσα από τις σάλπιγγες ώστε να συναντηθεί με το σπερματοζωάριο και να γονιμοποιηθεί. Συνεπώς οι καταστάσεις που επηρεάζουν την φυσιολογική ανατομία ή λειτουργία των σαλπίγγων οδηγούν σε υπογονιμότητα.

• Η απόφραξη των σαλπίγγων θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα μιας προηγούμενης λοίμωξης, εκτεταμένης ενδομητρίωσης ή οποιασδήποτε άλλης πάθηση που μπορεί να προκαλέσει απόφραξη των σαλπίγγων ή  καταστροφή της φυσιολογικής δομής του τοιχώματός τους.

Προβλήματα στη μήτρα. Ακόμα και αν γίνει η γονιμοποίηση, πιθανόν να υπάρχουν προβλήματα στη μήτρα που να εμποδίζουν την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου.

• Τα ινομυώματα (καλοήθεις όγκοι) και ιδιαίτερα  εκείνα που προβάλουν μέσα στην κοιλότητα της μήτρας (υποβλενογόνια) μπορεί να εμποδίσουν την επιτυχή εμφύτευση του εμβρύου.
• Ενδομητρικοί πολύποδες μπορούν επίσης να εμποδίσουν την εμφύτεση του εμβρύου
• Οι ενδομητρικές συμφύσεις οφείλονται συνήθως σε προηγούμενες λοιμώξεις ή χειρουργεία και έχουν ως αποτέλεσμα να μην αναπτύσσεται φυσιολογικά το ενδομήτριο ώστε να είναι έτοιμο για εμφύτευση,

Παραγωγή σπερματοζωαρίων. Από την πλευρά του άνδρα το σημαντικότερο είναι να παράγεται σπέρμα με επαρκή αριθμό και κινητικότητα  σπερματοζωαρίων ώστε να μπορούν να φτάσουν στο ωάριο. Εδώ τα προβλήματα αφορούν στα παρακάτω:

• Δεν υπάρχουν σπερματοζωάρια (αζωοσπερμία) ή είναι πολύ λιγότερα του φυσιολογικού (ολιγοσπερμία).
• Τα σπέρμα έχει χαμηλή κινητικότητα (ασθενοσπερμία).
• Οι ορμονικές διαταραχές επηρεάζουν την παραγωγή σπερματοζωαρίων. Απόφραξη σε κάποιο σημείο στο αναπαραγωγικό σύστημα του άνδρα ενδέχεται να εμποδίζει το σπέρμα να εξαχθεί.
• Υπάρχει πρόβλημα στους όρχεις έπειτα από τραυματισμό ή ως αποτέλεσμα παρωτίτιδας.
• Η ύπαρξη κιρσοκήλης (παρουσία κιρσών στο σπερματικό τόνο, στη δομή δηλαδή που συνδέει τον κάθε όρχη με το υπόλοιπο σώμα) αν και αυτή δεν επηρεάζει πάντα τη γονιμότητα.
• Πάσχει από ανάδρομη εκσπερμάτιση, μια κατάσταση κατά την οποία το σπέρμα απελευθερώνεται στην ουροδόχο κύστη.
• Πολύ σπάνια, για την υπογονιμότητα μπορεί να ευθύνεται κάποια ανατομική ανωμαλία.  

Η χημεία του σώματος. Τα σπερματοζωάρια πρέπει να διαπεράσουν την τραχηλική βλέννα για να γονιμοποιήσουν το ωάριο. Ωστόσο κάποιες φορές φαίνεται πως η χημεία του σώματος δεν είναι ακριβώς σωστή.

• Οι όξινες εκκρίσεις του κόλπου μπορεί να εξοντώνουν τα σπερματοζωάρια πριν φτάσουν στον προορισμό τους.
• Η τραχηλική βλέννα μπορεί να παραμένει πολύ παχιά για να τη διαπεράσει το σπερματοζωάριο

Ανωμαλίες στο ωάριο ή στο σπερματοζωάριο. Από τη στιγμή που το σπερματοζωάριο διαπεράσει τις σάλπιγγες τότε θα πρέπει να γονιμοποιήσει το ωάριο.

• Κάποια σπερματοζωάρια παρόλο που φαίνονται κανονικά στο μικροσκόπιο μπορεί να παρουσιάζουν χρωμοσωμικές ανωμαλίες, που σημαίνει ότι δεν είναι ικανά να γονιμοποιήσουν.
• Όσο πιο μεγάλη σε ηλικία είναι μια γυναίκα τόσο πιο πιθανό είναι και το ωάριο να παρουσιάζει χρωμοσωμικές ανωμαλίες, που να οδηγούν σε υπογονιμότητα.

Ηλικία της γυναίκας

Η ηλικία της γυναίκας παίζει σημαντικό ρόλο στη γονιμοποίηση. Όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία της γυναίκας τόσο χαμηλότερη είναι η ποιότητα των ωαρίων. Η ποιότητα των ωαρίων μειώνεται δραματικά μετά τα 40 έτη. Διαβάστε ακόμα: «Εγκυμοσύνη 35+».