Ερωτήσεις και απαντήσεις για το υποστηρικτικό σύστημα του εμβρύου
*Με την συνεργασία του Μαιευτήρα-Χειρουργού Γυναικολόγου, MD DFSRH, Βασίλειου Μπαγιώκου.
Πώς αναπτύσονται και με ποιο τρόπο υποστηρίζουν το μωρό σας; Δείτε τις απαντήσεις για το σύστημα που εξελίσσεται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ώστε να βοηθήσει το έμβρυο να μεγαλώσει με υγεία.
Τι είναι ο πλακούντας και ο ομφάλιος λώρος;
Ο πλακούντας είναι ένα όργανο θεμελιώδους σημασίας για την ενδομήτρια ανάπτυξη του εμβρύου! Παρέχει το οξυγόνο, το νερό και όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το μωρό σας για να μεγαλώσει μέσα στη μήτρα ενώ ταυτόχρονα μεταφέρει τα εμβρυϊκά προϊόντα του μεταβολισμού και το διοξείδιο του άνθρακα από το μωρό στην κυκλοφορία της μητέρας. Αποτελεί το κύριο όργανο παραγωγής της ορμόνης χοριακή γοναδοτροπίνη καθώς και αρκετών στεροειδών ορμονών(έχει έντονη ενδοκρινική δραστηριότητα). Ο πλακούντας επικοινωνεί με το έμβρυο μέσω του ομφαλίου λώρου. Ο ομφάλιος λώρος αποτελείται από μια φλέβα που μεταφέρει από τη μητέρα οξυγονωμένο αίμα στο μωρό και δύο αρτηρίες που επιστρέφουν το αίμα για να οξυγονωθεί πίσω στον πλακούντα.
Πώς μεγαλώνουν;
Τρείς μήνες, περίπου, μετά την γονιμοποίηση του ωαρίου, μέσα σε μια κοιλότητα του σάκκου του εμβρύου, την αμνιακή κοιλότητα, αναπτύσσεται ο πλακούντας και ο ομφάλιος λώρος. Ο ομφάλιος λώρος ( ή ομφαλίδα) κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 50-150 εκατοστών μήκος και 1-2 εκατοστών πάχος.
Πώς διατηρείται υγιής ο πλακούντας;
Οι υγιείς συνήθειες όπως το ποιοτικό φαγητό και η διακοπή του καπνίσματος είναι πολύ σημαντικά για την εγκυμοσύνη. Αν έχετε προβλήματα υγείας, όπως π.χ. υψηλή αρτηριακή πίεση, που μπορεί να επηρεάσει τα αγγεία του πλακούντα καλόν θα είναι να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν μείνετε έγκυος.
Ποιες μπορεί να είναι οι πιθανές επιπλοκές;
- Ο πλακούντας που εμφυτεύεται και αναπτύσσεται στο κατώτερο τμήμα της μήτρας ονομάζεται προδρομικός πλακούς. βρίσκεται σε «λάθος» θέση, δίπλα ή σε θέση που να καλύπτει τον τράχηλο της μήτρας. Λόγω της θέσης αυτής του πλακούντα μπορεί να εκδηλωθεί κολπική αιμορραγία ( τις περισσότερες φορές μικρής έκτασης) και να απαιτηθεί ειδική αντιμετώπιση της εγκυμοσύνης. Σε πολλές περιπτώσεις μια σχετικά χαμηλή πρόσφυση του πλακούντα στο δεύτερο τρίμηνο της κυήσεως μπορεί να έχει καλύτερη θέση στη συνέχεια της εγκυμοσύνης, αλλά εάν αν βρίσκετε πάνω από τον τράχηλο (επιπωματικός- χαμηλή πρόσφυση-επιχείλιος) μπορεί να χρειαστεί να γεννήσετε με καισαρική τομή.
- Η αποκόλληση του πλακούντα είναι ο διαχωρισμός του πλακούντα από το τοίχωμα της μήτρας, που συνήθως προκαλεί αιμορραγία. Αν η αποκόλληση είναι αρκετά εκτεταμένη, τότε μπορεί να χρειαστεί επίσης καισαρική τομή. Κι εδώ παίζει σημαντικότατο ρόλο η διακοπή του καπνίσματος κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και η σωστή διατροφή( κάπνισμα και κακή διατροφή μαζί με υπέρταση και άλλες καταστάσεις αποτελούν γνωστούς προδιαθεσικούς παράγοντες αποκόλλησης πλακούντα).
- Παρόλο που είναι δυνατόν ο ομφάλιος λώρος να τυλιχτεί γύρω από το λαιμό του μωρού ή σε κάποιο από τα άκρα του, δεν αποτελεί βασικό λόγο ανησυχίας( αποτελεί ένα πάρα πολύ συχνό φαινόμενο που μπορεί να συμβαίνει ακόμα και σε 1 στις 5 κυήσεις!). Σε λίγες περιπτώσεις, αν ο ομφάλιος λώρος συμπιεστεί, μπορεί να μειώσει την ροή του αίματος προς το μωρό( ειδικά κατά την διάρκεια του τοκετού). Ο γιατρός σας σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να διαπιστώσει αν υπάρχει πρόβλημα με τον ομφάλιο λώρο ή με την ανάπτυξη του εμβρύου, ακούγοντας ενδεχομένως κάποια αλλαγή στον χτύπο της καρδιάς του εμβρύου ή ελέγχοντας τη ροή του αίματος μέσω του υπέρηχου ( doppler) ή εάν μας αναφέρει η μαμά πως το μωρό δεν κλωτσάει όσες φορές κλωτσούσε( πιο λίγες).
Τι συμβαίνει μετά τον τοκετό;
Όταν γεννιέται το μωρό, ο ομφάλιος λώρος κόβεται ενώ η μήτρα συστέλλεται μετά τη γέννηση του μωρού για να αποβάλλει τον πλακούντα.