Πόσο επικίνδυνα είναι τα καυσαέρια, τα εντομοκτόνα ή το νερό της βρύσης για μια έγκυο;
*Με την συνεργασία του μαιευτήρα γυναικολόγου, MD, PhD, MSc, Θεόδωρου Αδάμη.
Είναι αλήθεια ότι το περιβάλλον δε ζει ημέρες δόξας. Ειδικά στα αστικά κέντρα η μόλυνση του αέρα και η αδυναμία πολλές φορές να ελέγξουμε τι τρώμε επιβαρύνουν την υγεία μας. Για μια γυναίκα έγκυο οι ανησυχίες αυτές μπορεί να γιγαντωθούν καθώς θέλει να προστατέψει το έμβρυο που κυοφορεί. Αυτό είναι φυσικό μιας και το ένστικτο της μητέρας λειτουργεί στο έπακρο και κάθε μέλλουσα μαμά θέλει να είναι σίγουρη ότι το μωρό της θα είναι ασφαλές και πάνω απ’ όλα υγιές.
Πού όμως βρίσκεται η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην προφύλαξη και την υπερβολή και τι πρέπει να κάνει μια μητέρα για να τα βγάλει πέρα με όλες αυτές τις δυσοίωνες ειδήσεις που ακούει κάθε μέρα στην τηλεόραση που ούτε λίγο ούτε πολύ προαναγγέλλουν το τέλος του κόσμου;
Οι ειδικοί παρατηρούν ότι γενικότερα στις μέρες μας οι γυναίκες είναι πιο ευαισθητοποιημένες με όσα συμβαίνουν στο περιβάλλον και επηρεάζονται πολύ από όσα ακούνε στα διάφορα μέσα ενημέρωσης. Όμως συμφωνούν ότι το να προστατευτεί το έμβρυο δε σημαίνει ότι η μητέρα πρέπει να φέρει τα πάνω κάτω στη ζωή της. Αντίθετα μάλιστα το άγχος που μπορεί να προκαλέσει στον εαυτό της είναι εξίσου κακό!
Αναλογιστείτε πως μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό των παιδιών γεννιούνται με κάποια ανωμαλία που να αποδίδεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Αντιθέτως, τα περισσότερα προβλήματα οφείλονται στη χρήση ναρκωτικών, αλκοόλ, το κάπνισμα ή κάποια λοίμωξη. Επομένως, εκτός κι αν ζείτε δίπλα στο Τσερνομπίλ, δεν έχετε λόγο να πανικοβάλλεστε! Ακόμα και οι ακτιβιστές παραδέχονται ότι οι πιθανοί κίνδυνοι για το έμβρυο από το περιβάλλον που ζούμε ωχριούν μπροστά στην κατάχρηση του αλκοόλ, του καπνού ή ακόμα και την κακή προγεννητική φροντίδα. Είναι λοιπόν πιο σημαντικό να παίρνουν οι μέλλουσες μαμάδες τις βιταμίνες τους και να κόψουν το κάπνισμα, εάν καπνίζουν παρά να αφεθούν να τις παρασύρουν οι φήμες. Για το λόγο αυτό ψάξαμε και βρήκαμε μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία για να διαχωρίσουμε την αλήθεια από το μύθο για τη σχέση των περιβαλλοντικών παραγόντων με την εγκυμοσύνη.
Εντομοκτόνα
Τι έχετε ακούσει: Τα εντομοκτόνα προκαλούν γενετικές ανωμαλίες
Ποια είναι η αλήθεια; Για χρόνια οι επιστήμονες γνώριζαν ότι η έκθεση στο εντομοκτόνο DDT είχε συνδεθεί με αυξημένη πιθανότητα για αποβολή ή πρόωρο τοκετό. Όμως αυτό και τα παράγωγά του απαγορεύτηκαν πριν από δεκαετίες. Έρευνες σε γυναίκες που εκθέτονταν σε υψηλά επίπεδα εντομοκτόνων λόγω της δουλειάς τους ή επειδή ψέκαζαν τακτικά στο σπίτι τους κατέληξαν σε συγκρουόμενα συμπεράσματα καθώς μερικές έδειξαν κάποια σχέση με προβλήματα και κάποιες όχι. Μια άλλη έρευνα σε γεννήσεις παιδιών που οι μητέρα είχε εκτεθεί σε ένα κοινό αγροτικό φυτοφάρμακο (μαλαθείο) έδειξε ότι δεν υπήρξε κάποιος κίνδυνος να γεννηθεί το μωρό με ανωμαλία ή να είναι πρόωρο.
Τι μπορείτε να κάνετε; Aπό τη στιγμή που δεν εργάζεστε στον αγροτικό τομέα ή εκτίθεστε καθημερινά σε εντομοκτόνα στη δουλειά δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε. Τα οργανικά προϊόντα αλλά και αυτά που αγοράζετε καθημερινά από το μανάβη είναι ασφαλή στη χρήση. Οι ειδικοί μάλιστα τονίζουν πόσο σημαντικό είναι για τη μέλλουσα μητέρα να καταναλώνει άφθονα φρούτα και λαχανικά σε μια ισορροπημένη διατροφή. Το μυστικό, όπως και για τον καθένα μας άλλωστε, είναι το καλό πλύσιμο! Με αυτόν τον τρόπο απομακρύνετε το χώμα αλλά και τα φυτοφάρμακα από τα τρόφιμα. Τα οργανικά φρούτα και λαχανικά είναι μια καλή λύση όμως κοστίζουν κάτι παραπάνω. Μπορείτε επίσης να ξεφλουδίζετε τα φρούτα αν αυτό θα σας καθησυχάζει.
Μόλυνση του νερού
Τι έχετε ακούσει: Οι γυναίκες που πίνουν πολύ νερό της βρύσης έχουν αυξημένο κίνδυνο για αποβολή ή γενετικές ανωμαλίες στο έμβρυο.
Ποια είναι η αλήθεια; Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες άρχισαν να ενδιαφέρονται για χημικά που ανήκουν στην κατηγορία των επιβλαβών παραγώγων της χλωρίωσης και εμφανίζονται όταν το χλώριο στο νερό της βρύσης αναμιγνύεται με οργανικά συστατικά όπως algae. Το πιο γνωστό είναι οι τριχλωρομεθάνες (ΤΗΜ). Παρά το γεγονός ότι δεν έχει αποδειχτεί τελεσίδικα η σχέση αυτών των χημικών με προβλήματα του εμβρύου η ΕΥΔΑΠ έχει μειώσει τα όρια αυτών των χημικών στο νερό της βρύσης, ενώ πραγματοποιεί συχνούς και λεπτομερείς ελέγχους ποιότητας.
Ωστόσο, υτό που είναι γνωστό είναι ότι ο μεθυλικός υδράργυρος στο νερό συγκεντρώνεται με τον καιρό στα μεγάλα ψάρια. Για το λόγο αυτό συνιστάται στις εγκύους να μην καταναλώνουν ψάρια όπως τόνος, ξιφίας κ.τ.λ. καθώς ο υδράργυρος μπορεί να βλάψει την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος και του εγκεφάλου.
Τι μπορείτε να κάνετε; Πάνω απ’ όλα ενυδατωθείτε! Το νερό είναι απολύτως απαραίτητο για την καλή υγεία της μητέρας και του μωρού. Και αυτό δε σημαίνει να το ρίξετε στα εμφιαλωμένα νερά απαραίτητα καθώς δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι είναι πιο ασφαλή. Αν ανησυχείτε τόσο για την ποιότητα του νερού της περιοχής σας αγοράστε ένα φίλτρο για τη βρύση. Και φυσικά περιορίστε ή ακόμα καλύτερα κόψτε την κατανάλωση τόνου ή άλλων μεγάλων ψαριών.
Μόλυνση του αέρα
Τι έχετε ακούσει: Το να ζείτε σε πόλεις με καυσαέρια αυξάνει τις πιθανότητες για γενετικές ανωμαλίες.
Ποια είναι η αλήθεια; Μια πρόσφατη έρευνα σε μωρά του Λος Άντζελες έδειξε ότι οι μητέρες που είχαν εκτεθεί σε καυσαέρια αυτοκινήτων και βιομηχανικούς ρύπους κατά τη διάρκεια του δεύτερου μήνα εγκυμοσύνης είχαν περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν μωρά με ένα συγκεκριμένο καρδιακό πρόβλημα (ventricular septal defect).Η έκθεση στο όζον, ένα άλλο συστατικό των καυσαερίων κατά τον δεύτερο μήνα έχει συνδεθεί με άλλου είδους καρδιαγγειακές ανωμαλίες. Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η μελέτη δεν είχε δυνατά επιχειρήματα για να αποδείξει κάποια σχέση της μόλυνσης του αέρα με προβλήματα στο έμβρυο καθώς δεχόταν ως τόπο κατοικίας της μητέρας αυτόν κατά τον τοκετό και όχι το πού ζούσε το δεύτερο μήνα της εγκυμοσύνης. Επιπλέον στη έρευνα δεν είχε ελεγχθεί ο παράγοντας «κάπνισμα», ενεργητικό και παθητικό. Για το λόγο αυτό είναι πιο σημαντικό να είναι καθαρός από καπνό, υγρασία και άλλες επιβλαβείς ουσίες ο αέρας που αναπνέει η έγκυος μέσα στο σπίτι της.
Τι μπορείτε να κάνετε; Oι πιθανότητες για το μωρό σας είναι μικρές. Αν όμως ζείτε σε πόλη με ιδιαίτερα έντονο πρόβλημα καυσαερίων είναι καλό να μένετε μέσα τις μέρες που οι επιστήμονες προειδοποιούν για τις τιμές του όζοντος ή του μονοξειδίου του άνθρακα. Αν ανησυχείτε για την ποιότητα του αέρα είναι πιο σημαντικό να διατηρείτε το σπίτι σας καθαρό, απολυμαίνοντας τις επιφάνειες με κάποιο καθαριστικό. Κυρίως μείνετε μακριά από καπνιστές αντί να μετακομίσετε σε άλλη πόλη! Επιπλέον όταν η υγρασία στην ατμόσφαιρα ξεπερνά το 40% ειδικά το καλοκαίρι χρησιμοποιήστε αφυγραντή ή κλιματιστικό για να την ελέγξετε.