Τι είναι; Πότε γίνεται; Πόσο ασφαλής θεωρείται;
* Με την συνεργασία του Μαιευτήρας Γυναικολόγου MD, PhD, MSc , Θεόδωρου Αδάμη.
Σας ζητήθηκε από τον γιατρό σας να κάνετε αμνιοπαρακέντηση και στο πρόσωπό σας σχηματίστηκε ένα τεράστιο ερωτηματικό, δεδομένου ότι δεν ξέρετε ούτε τι είναι, ούτε γιατί σας ζητήθηκε, ούτε τι αποτελέσματα δίνει αλλά ούτε και πόσο κοστίζει. Μην ανησυχείτε. Είμαστε εδώ για να λύσουμε όλες σας τις απορίες!
Τι είναι η αμνιοπαρακέντηση
Η αμνιοπαρακέντηση είναι μια είναι μια επεμβατική μέθοδος ελέγχου του εμβρύου. Μέσω της εξέτασης ο γιατρός σας μπορεί να ανιχνεύσει γενετικά σύνδρομα, όπως το Σύνδρομο Down, η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η κυστική ίνωση, η μυϊκή δυστροφία και άλλα..
Είναι μια απολύτως αξιόπιστη επέμβαση, η οποία θεωρείται πως διαθέτει ακρίβεια 99,4%. Σπάνια συμβαίνει να χρειαστεί επανάληψη της διαδικασίας. Οι στατιστικές αναφέρουν πως μόνο το 0,1% των περιπτώσεων χρειαστήκαν επανάληψη της εξέτασης, οπότε δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος να ανησυχείτε.
Πότε γίνεται
Η αμνιοπαρακέντηση γίνεται συνήθως μετά την 15η εβδομάδα κύησης και επιβάλλεται να γίνει:
- Σε μέλλουσες μητέρες μεγάλης ηλικίας (άνω των 35 ετών) που έχουν αυξημένη πιθανότητα να αποκτήσουν ένα παιδί με χρωμοσωμική ανωμαλία, όπως η τρισωμία 21 (σύνδρομο Down).
- Όταν η πιθανότητα για τρισωμία 21 ή και άλλες χρωμοσωμικές ανωμαλίες, που προκύπτει από τον προγεννητικό έλεγχο (αυχενική διαφάνεια + PAPP-A , τριπλό τεστ, υπερηχογράφημα β' επιπέδου) είναι αυξημένη (πάνω από 1/350 π.χ. 1/80) ή όταν εντοπίζονται ορισμένα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά στο έμβρυο, που απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση, λόγω της συσχέτισης τους με ορισμένες χρωμοσωμικές ανωμαλίες.
- Όταν η έγκυος ή ο σύντροφος της ή μέλη της οικογένειας τους, πάσχουν από κάποια γενετική πάθηση που μπορεί να μεταβιβαστεί στο μωρό.
- Αν το ζευγάρι έχει ήδη αποκτήσει παιδί με κάποια γενετική πάθηση.
- Για να ελεγχθεί η κατάσταση του εμβρύου σε ορισμένες καταστάσεις όπως η ευαισθητοποίηση της μητέρας στον παράγοντα Ρέζους ή όταν υπάρχουν ενδείξεις για πρόσφατη λοίμωξη από μικροοργανισμούς που μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στο έμβρυο, όπως το τοξόπλασμα, η ερυθρά, ο κυτταρομεγαλοϊός κ.α.
Πώς γίνεται
Αρχικά, ο γιατρός σας θα σας κάνει ένα υπερηχογράφημα προκειμένου να εντοπιστεί η θέση του εμβρύου, του πλακούντα, αλλά και οι περιοχές άθροισης του αμνιακού υγρού. Στην συνέχεια, και αφού προηγηθεί αντισηψία, μια λεπτή βελόνα θα εισαχθεί διακοιλιακά στον αμνιακό σάκο προκειμένου να συλλέξει μια μικρή ποσότητα αμνιακού υγρού. Φυσικά, η εισαγωγή της βελόνας θα παρακολουθείται συνεχώς υπερηχογραφικά. Η εξέταση δεν διαρκεί περισσότερο από 5 λεπτά, ενώ σπάνια χρειάζεται να γίνει τοπική αναισθησία. Οι περισσότερες έγκυοι που έχουν υποβληθεί σε αμνιοπαρακέντηση, άλλωστε, δηλώνουν πως κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο αφού η απλή αιμοληψία είναι πιο επίπονη και ενοχλητική.
Μετά την αμνιοπαρακέντηση, το υγρό πηγαίνει σε εξειδικευμένα εργαστήρια για ανάλυση και τα πρώτα αποτελέσματα είναι συνήθως διαθέσιμα σε 2-3 εργάσιμες ημέρες. Ωστόσο, τα τελικά αποτελέσματα δεν θα έρθουν στα χέρια τα δικά σας και του μαιευτήρα σας παρά μόνο μετά από 2-3 εβδομάδες.
Προετοιμασία πριν την εξέταση
- Συνίσταται η αποφυγή αισθητικών παρεμβάσεων (π.χ. αποτρίχωση) και η εφαρμογή καλλυντικών στην περιοχή της κοιλιάς μερικές μέρες πριν από την επέμβαση, για τη μείωση του κινδύνου μολύνσεων.
- Αν γίνετε λήψη αντιπηκτικών θα πρέπει να ενημερωθεί ο γιατρός, για τυχόν τροποποίηση της αγωγής πριν και μετά την εξέταση.
- Αν η έγκυος είναι Rhesus αρνητική, θα πρέπει να ενημερώσει το γιατρό ώστε να χορηγηθεί ανοσοπροφύλαξη, μετά την επέμβαση.
- Αν η έγκυος είναι φορέας HIV (AIDS) ή ηπατίτιδας Β ή C, θα πρέπει να ενημερώσει το γιατρό πριν από την εξέταση για να ληφθούν μέτρα, που θα μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης στο έμβρυο.
Πως θα νιώθετε
Όπως είπαμε και προηγουμένως, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας αφού η αμνιοπαρακέντηση δεν πονάει περισσότερο από την απλή αιμοληψία. Βέβαια, είναι καλό μόλις επιστρέψετε σπίτι σας να ξεκουραστείτε για 1-2 μέρες πριν επιστρέψετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες. Πολλές εγκυμονούσες, τέλος, παραπονιούνται για δυσφορία και μυικές κράμπες στην κοιλιά. Τα συμπτώματα αυτά είναι φυσιολογικά! Ωστόσο, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας εάν παρουσιάσετε έντονο πόνο, κολπική αιμορραγία, πυρετό ή ρίγη.
Τι κινδύνους κρύβει
Η εν λόγω εξέταση θεωρείται γενικά ασφαλής, ειδικά εάν γίνει από κάποιον εξειδικευμένο και έμπειρο γιατρό που γνωρίζει πώς να αποφεύγει τις επιπλοκές. Οι κυριότεροι κίνδυνοι είναι οι εξής:
1. Αποβολή. Ο κίνδυνος αποβολής εξαιτίας της επεμβατικής εξέτασης είναι περίπου 0.5-1 %.
2. Πρόωρος τοκετός
3. Τραυματισμός ή λοίμωξη από την εισαγωγή της βελόνας
Κι επειδή μέσα στο μυαλό σας μπορεί να υπάρχει και ο φόβος ότι η ποσότητα του αμνιακού υγρού που λαμβάνεται είναι μεγάλη και μπορεί να αφήσει το μωρό χωρίς καθόλου υγρό στην μήτρα, σας λέμε ότι κάτι τέτοιο είναι ανεδαφικό. Η αφαιρούμενη ποσότητα είναι ελάχιστη σε σχέση με την συνολική ποσότητα, αποκαθίσταται άμεσα στις επόμενες ημέρες.
Το κόστος της
Το κόστος της αμνιοπαρακέντησης ποικίλει ανάλογα με το Κέντρο το οποίο πραγματοποιείται. Το κόστος στα Δημόσια Νοσοκομεία είναι χαμηλότερο. Όσον αφορά τον γενετικό έλεγχο αυτός γίνεται σε εξειδικευμένα Κέντρα Γενετικής τα οποία στην πλειονότητά τους ανήκουν στον Ιδιωτικό Τομέα.
Εάν φοβάστε τις βελόνες, καλό θα ήταν να ρίξετε μια ματια και στο άρθρο μας "Με τρομάζουν οι βελόνες" ώστε να κατευάσετε την φοβία σας πριν την εξέταση.