Συμβουλές για να ξεκινήσετε μια συζήτηση με το παιδί σας γύρω από το ρατσισμό και τα στερεότυπα.
Ίσως είναι από τα πιο δύσκολα και ταυτόχρονα ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα συζήτησης με το παιδί σας. Δύσκολο γιατί πρέπει να βρείτε τον τρόπο να κατανοήσει όσα θέλετε να του πείτε και σημαντικό γιατί οι αξίες και ο τρόπος που βλέπει τους ανθρώπους και τον κόσμο γύρω του αρχίζουν να χτίζονται από μικρή ηλικία. Σήμερα, μάλιστα, που το θέμα παίρνει διαστάσεις τόσο στις καθημερινές συζητήσεις όσο και στα media είναι πιο επιτακτικό να βρείτε τρόπους για να ξεκινήσετε μια συζήτηση με το μικρό σας γύρω από το ρατσισμό και τη διαφορετικότητα. Διαβάστε αυτούς που σας προτείνουμε και επιλέξτε τον καλύτερο τρόπο για εσάς και το παιδί σας.
- Μην φοβάστε να αναφερθείτε στο ζήτημα.Για κάποιους γονείς είναι τόσο δύσκολο να μιλήσουν για τον ρατσισμό και τις φυλετικές διακρίσεις, καθώς μπορεί να αισθάνονται ότι θα πουν κάτι λάθος ή δεν ξέρουν με ποιο τρόπο να πουν όσα έχουν να πουν.
- Βρείτε μια αφορμή για να περάσετε το μήνυμα. Αναρωτιέστε με ποιον τρόπο θα ξεκινήσετε να μιλάτε για το συγκεκριμένο ζήτημα; Αν το παιδί σας, για παράδειγμα, κάνει κάποιο σχόλιο για το διαφορετικό χρώμα δέρματος ενός ανθρώπου, είναι μια αφορμή για συζήτηση. Ένας άλλος τρόπος είναι τα παιδικά βιβλία που έχουν θέμα το ρατσισμό ή ακόμα και αφορμές που μπορείτε να βρείτε στην καθημερινότητα.
- Φροντίστε το μήνυμα που θέλετενα περάσετε να είναι κατάλληλο για την ηλικία του παιδιού σας. Για τα νήπια χρησιμοποιήστε χειροπιαστά παραδείγματα κυρίως από απλά πράγματα της καθημερινότητας που μπορεί να καταλάβει. Τα μεγαλύτερα παιδάκια μπορούν να καταλάβουν ότι πρέπει να αποδέχονται κάποιον που φαίνεται εξωτερικά διαφορετικός από αυτούς καθώς και ότι κάποιος που έρχεται από μια άλλη χώρα δεν είναι καλύτερος ή χειρότερος από όσους ζουν σε αυτή την χώρα. Για να μεγαλώσετε με τέτοιο τρόπο το παιδί σας ώστε να μην φοβάται τη διαφορετικότητα, θα πρέπει να του περάσετε το μήνυμα ότι η διαφορετικότητα δεν είναι κάτι κακό.
- Αν ακούσετε κάποιο σχόλιο ή κάποια ερώτηση από το παιδί σας μην τρομοκρατηθείτε και μην αντιδράσετε υπερβολικά. Τα παιδιά συνηθίζουν να επαναλαμβάνουν κάτι που άκουσαν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το πιστεύουν κιόλας. Ρωτήστε το μικρό σας για ποιο λόγο είπε κάτι τέτοιο και προσπαθήστε ήρεμα να αμφισβητήσετε τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις. Για παράδειγμα πείτε του ότι «έχω ακούσει τους Χ να λένε για τους Ψ αλλά η εμπειρία μου με αυτούς τους ανθρώπους μου δείχνει άλλα», παρουσιάζοντας έτσι μια άλλη οπτική.
- Εσείς είστε το παράδειγμα για το μικρό σας. Αν εσείς σαν γονείς έχετε διαμορφώσει έτσι τη ζωή σας ώστε να έρχεστε σε επαφή με ανθρώπους από άλλες χώρες και άλλη κουλτούρα και δεν κάνετε διακρίσεις γενικότερα στην καθημερινότητά σας, τότε το πιθανότερο είναι τα παιδιά σας να αναπτύξουν από μικρά την ίδια νοοτροπία.
- Φιλτράρετε τις πληροφορίες από την τηλεόραση. Ελέγχετε τι βλέπει το παιδί σας στην τηλεόραση, καθώς τα ΜΜΕ είναι τα κατεξοχήν μέσα που αναπαράγουν κάθε λογής στερεότυπα. Πληροφορίες από εκπομπές ή περιστατικά στην τηλεόραση μπορούν να λειτουργήσουν και ως αφορμές για συζήτηση.
- Μην υπερβάλλετε. Είναι πολύ καλό να μιλάτε ανοιχτά αλλά προσέξτε να μην δίνετε υπερβολική έμφαση. Δώστε στο παιδί σας τις απαραίτητες πληροφορίες αλλά σε μικρές δόσεις.
- Αποθαρρύνετε τη χρήση των «ταμπελών». Προσπαθήστε να αποθαρρύνετε τη χρήση γενικεύσεων ή την αναφορά σε ανθρώπους παρουσιάζοντας ως πρώτο τους χαρακτηριστικό το χρώμα τους και μετά το όνομά τους. Στείλτε το μήνυμα ότι δεν είναι σωστό να κρίνουμε κάποιον άνθρωπο σύμφωνα με την ομάδα που ανήκει ή τη χώρα από όπου προέρχεται. Αν άνθρωποι από το κοντινό σας περιβάλλον κάνουν ρατσιστικά σχόλια, μην το αφήσετε ασχολίαστο και τονίστε έντονα πως εσείς βλέπετε διαφορετικά τα πράγματα.
- Στόχος σας είναι να αναγνωρίζετετη διαφορετικότητα, - αλλά να την αναγνωρίζετε σαν κάτι φυσιολογικό και καλό – και όχι να εθελοτυφλείτε ότι δεν υπάρχουν διαφορετικοί άνθρωποι. Διαφορετικά θα αποτύχετε να μάθετε στο παιδί σας να ζει σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία.