Αιτίες, συμπτώματα, διάγνωση και θεραπεία της αιδοιοκολπίτιδος!
*Γράφει ο Λάμπρος Δημολένης, μαιευτήρας-γυναικολόγος και συνεργάτης τουDoctoranytime.gr
Κολπίτιδα (vaginitis) είναι η λοίμωξη ή φλεγμονή του κόλπου. Στα παιδιά συνήθως δεν πρόκειται μόνο για κολπίτιδα αλλά για αιδοιοκολπίτιδα δηλαδή φλεγμονή των έξω γεννητικών οργάνων (του αιδοίου) και του κόλπου (αιδοιίτιδα και κολπίτιδα μαζί).
Η νόσος συνήθως οφείλεται σε μικρόβια που προέρχονται από το έντερο του κοριτσιού, λόγω κακής καθαριότητας μετά την αφόδευση. Η αιδοιοκολπίτιδα υποτροπιάζει συνήθως μέχρι την εφηβεία. Πριν από τη θεραπεία απαιτείται καλλιέργεια κολπικών υγρών.
Συμπτώματα και επιπλοκές
Η παιδική κολπίτιδα εμφανίζεται συνήθως ως αυξημένη έκκριση κολπικών υγρών, τα οποία η μητέρα παρατηρεί στο εσώρουχο της κόρης της. Συχνά, έχουν δυσάρεστη οσμή. Εμφανίζονται αυξημένα υγρά στο εσώρουχο ή την πάνα, ερεθισμό, φαγούρα, πόνο κατά την ούρηση, διάχυτο πόνο χαμηλά στην κοιλιά.
Τα συμπτώματα της αιδοιοκολπίτιδας περιλαμβάνουν:
- Κακοσμία του κόλπου.
- Φαγούρα.
- Ερεθισμένη γεννητική περιοχή.
- Πόνος κατά την ούρηση.
- Παχύρευστα, άσπρα κολπικά υγρά (σε μυκητίαση).
- Πράσινα – κιτρινογκρίζα κολπικά υγρά (σε βακτηριακή μόλυνση).
Οι αιδοιοκολπίτιδες που εμφανίζονται σε νεαρά κορίτσια και μένουν αδιάγνωστες ή αθεράπευτες, μπορεί να αποτελέσουν βασική αιτία υπογονιμότητας κατά την αναπαραγωγική ηλικία. Τα μικρόβια μπορεί να μετακινηθούν προς τις σάλπιγγες και να προκαλέσουν απόφραξη τους και κατά συνεπεία υπογονιμότητα ή ακόμα και στειρότητα.
Η έγκαιρη θεραπεία απομακρύνει τον κίνδυνο μείωσης της γονιμότητας και γενικότερα της μελλοντικής αναπαραγωγικής υγείας του νεαρού κοριτσιού. Η ενημέρωση των γονέων για τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα, έχει μεγάλη σημασία.
Αιτίες
Τα αίτια της αιδοιοκολπίτιδος περιλαμβάνουν μία μεγάλη ποικιλία παραγόντων, όπως μικροβιακές μολύνσεις, μη ειδικές δερματολογικές βλάβες, τραυματισμούς, ξένα σώματα, νεοπλάσματα, ορμονικούς λόγους, παράσιτα εντέρου, κ.λπ. Το ποσοστό προσβολής μεταξύ των εφήβων είναι αυξημένο, είτε γιατί έχουν περισσότερους από έναν σεξουαλικούς συντρόφους, είτε γιατί είναι πιο ευαίσθητες στην ανάπτυξη φλεγμονής, σε σχέση με τις πιο μεγάλες γυναίκες, που φαίνεται ότι αναπτύσσουν ανοσία στα μικρόβια.
Στον κόλπο υπάρχει μια λεπτή ισορροπία, η φυσιολογική χλωρίδα, η οποία μπορεί να διαταραχθεί εύκολα από μια ποικιλία παραγόντων και έτσι να δοθεί η δυνατότητα να αναπτυχθούν παθογόνα μικρόβια.
Το αιδοίο και ο κόλπος του κοριτσιού είναι ευαίσθητα, γιατί δεν υπάρχουν ακόμα οιστρογόνα. Στην εφηβεία η παραγωγή οιστρογόνων από τις ωοθήκες αλλάζει τα χαρακτηριστικά του αιδοίου και του κόλπου. Αναπτύσσεται το κολπικό επιθήλιο, ελαττώνεται το pH, αυξάνεται το γλυκογόνο των κυττάρων και αναπτύσσεται η φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου. Επίσης αναπτύσσονται τα μεγάλα χείλη, η τρίχωση του εφηβαίου, το δέρμα της περιοχής γίνεται πιο ανθεκτικό και λειτουργούν οι σμηγματογόνοι αδένες.
Θεραπεία
Η χορήγηση αντιβιοτικού πρέπει να είναι δικαιολογημένη. Πρέπει να γίνεται καλλιέργεια κολπικών υγρών και να απομονώνεται το υπεύθυνο μικρόβιο. Μόνο τότε (και σύμφωνα με το τεστ ευαισθησίας σε αντιβιόγραμμα) αναγνωρίζεται ποια είναι η κατάλληλη αντιβίωση για το παιδί.
Απαραίτητη για τη σωστή διάγνωση είναι η εξέταση της παιδικής κολπίτιδας είναι η καλλιέργεια κολπικού υγρού. Η λήψη των υγρών δεν πρέπει να γίνεται ποτέ εξωτερικά, γιατί συνήθως οδηγεί σε λάθος διάγνωση. Η σωστή λήψη γίνεται από το βάθος του κόλπου, μέσω της οπής του παρθενικού υμένα. Η εξέταση είναι απολύτως ασφαλής για την ακεραιότητα τουπαρθενικού υμένα, όταν γίνεται από παιδογυναικολόγο. Κάποιες φόρες, ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να χρειαστούν και άλλες συμπληρωματικές εξετάσεις, όπως καλλιέργεια κοπράνων ή ούρων.