Ό,τι χρειάζεται να γνωρίζετε για τα γυαλιά ηλίου!
*Με την συνεργασία του χειρουργού οφθαλμιάτρου, ειδικού στον στραβισμό και την παιδοφθαλμολογία, Δημήτρη Καραγεωργόπουλου.
Οι επιστημονικές έρευνες γύρω από το πόσο βλαβερές είναι οι ακτίνες του ήλιου δεν αφήνουν πλέον κανένα περιθώριο εφησυχασμού. Έτσι οι περισσότεροι γονείς επιλέγουν να προστατεύουν τα παιδιά τους από τον ήλιο με καπέλο, αντηλιακή κρέμα και ένα ελαφρύ μπλουζάκι. Επίσης, όποτε τους δίνεται η δυνατότητα, επιλέγουν να κάθονται κάτω από την σκιά μιας ομπρέλας, μιας πέργκολας ή ενός δέντρου. Ωστόσο, αυτό δεν είναι αρκετό! Κι αυτό γιατί ξεχνούν την προστασία των ευαίσθητων παιδικών ματιών!
Βλέπετε, τα γυαλιά ηλίου δεν είναι ένα ακόμη πολύχρωμο αξεσουάρ, αλλά ένα ιατρικό μέσο προστασίας από τις ακτίνες UVA και UVB. Πιο συγκεκριμένα, η ηλιακή ακτινοβολία φτάνει στα μάτια μας άμεσα ή έμμεσα από την αντανάκλαση σε άλλες επιφάνειες, όπως η άμμος, η θάλασσα, αλλά και η άσφαλτος, τα αυτοκίνητα κτλ. Το 99% αυτής της ακτινοβολίας απορροφάται από τα πρόσθια τμήματα του ματιού, δηλαδή από τον κερατοειδή χιτώνα και τον φακό, ενώ μικρότερη ποσότητα περνά και φθάνει στον αμφιβληστροειδή χιτώνα.
Ακόμα, οι επιστήμονες συμφωνούν πως οι αλλοιώσεις από την ακτινοβολία προκαλούνται συσσωρευτικά, δηλαδή αθροίζεται η βλαπτική επίδραση και τελικώς επέρχονται τα όποια προβλήματα. Και ποια είναι αυτά; Όπως όλα δείχνουν τα κυριότερα προβλήματα που προκαλεί μακροπρόθεσμα η ηλιακή ακτινοβολία στην όραση είναι ο καταρράχτης, το πτερύγιο, η εκφύλιση ωχράς κηλίδας, ακόμη και νεοπλασίες στην περιοχή των ματιών αλλά και η γήρανσή τους.
Από ποια ηλικία πρέπει να ξεκινήσει να φοράει γυαλιά;
Τα πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού είναι σημαντικά για την ανάπτυξη της όρασης του. Πιο συγκεκριμένα, το φως θα πρέπει να εισέρχεται στα μάτια υπό την φυσική του μορφή για να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα και την αποφυγή ελαττωματικής όρασης (εμφάνιση στραβισμού). Έτσι, μέχρι την ηλικία των 4 ετών καλό θα ήταν να μην φοράει γυαλιά ηλίου. Αλλά και τότε είναι σημαντικό να λάβετε το πράσινο φως από τον παιδόφθαλμίατρο για να επιβεβαιώσει πως δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα για το οποίο καλό θα ήταν να αποφευχθεί για λίγο ακόμα η χρήση τους. Και μέχρι τότε; Απλώς θα πρέπει να κάνετε το καπέλο τον καλύτερο φίλο του παιδιού και να αποφεύγετε την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο.
Extra Tip: Τα παιδιά που φορούν διορθωτικά γυαλιά χωρίς κανένα χρώμα θα πρέπει να χρησιμοποιούν φακούς οι οποίοι μπορεί να είναι λευκοί αλλά με τέτοια επεξεργασία ώστε να απορροφούν το 99-100% της ακτινοβολίας UV σε ολόκληρο το φάσμα της.
Τι πρέπει να προσέξω;
- Ξεκινήστε πηγαίνοντας με το μικρούλι σας σε ένα κατάστημα οπτικών. Μην εμπιστεύεστε για μια τόσο σημαντική αγορά ανθρώπους που δεν είναι ειδικοί, όπως πλανόδιους ή περίπτερα. Τα συγκεκριμένα ζευγάρια δεν έχουν τις σωστές προδιαγραφές και, σε περίπτωση που φέρουν ενδείξεις, αυτές πιθανότατα είναι ψευδείς.
- Ζητήστε από τον/ην οπτικό να σας δειγματίσει ζευγάρια που να έχουν αντί για βραχίονες λάστιχο ή κορδόνι που να δένει γύρω από το κεφαλάκι του μικρού σας. Βλέπετε αυτός είναι ο πιο εύκολος τρόπος για να τα κρατήσετε στο κεφάλι του παιδιού, μιας και συνήθως αυτά δεν τα πολυσυμπαθούν και τα βγάζουν, τα πετάνε κτλ.
- Εάν ωστόσο επιλέξετε γυαλιά με βραχίονες, αγοράστε μαζί και ένα λουράκι ή κλιπ που να δένει πάνω στα ρούχα του παιδιού, ώστε να μην πέφτουν στο έδαφος κάθε φορά που προσπαθεί να τα αποχωριστεί. Επίσης, βεβαιωθείτε πως το μέρος του βραχίονα που ακουμπά πίσω από τα αυτιά διαθέτει επιθέματα σιλικόνης, ώστε να αποφεύγεται ο τραυματισμός από την τριβή.
- Όταν θα έχετε στα χέρια σας τα γυαλιά της πρoτίμησής σας (και του παιδιού, φυσικά, αφού εάν τα επιλέξει είναι πιθανότερο να θέλει να τα φοράει) ψάξτε για το σηματάκι CE, το οποίο πιστοποιεί πως έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Τώρα, όσον αφορά στο υλικό των φακών αυτό που είναι σημαντικό να ελέγξετε είναι εάν προσφέρουν την απαραίτητη προστασία (100%) και από τις UVA και από τις UVB ακτίνες. Τέτοιου είδους φακοί είναι οι φακοί μελανίνης, οι οποίοι αξίζουν την κάπως «τσιμπημένη» τιμή τους, αφού απορροφούν όλη την γκάμα των βλαβερών ακτίνων (έως 600nm).Πολύ καλές επιλογές σε υλικό φακών είναι επίσης οι blue blockers και οι πολωτικοί φακοί ηλίου (polarized).
- Ωστόσο, αποφύγετε να αγοράσετε γυαλιά με πολύ σκούρο χρώμα φακών. Τα γυαλιά με λίγο πιο ανοιχτόχρωμους φακούς έχουν το σημαντικό πλεονέκτημα ότι δεν θα εμποδίζουν την το παιδί να βλέπει όταν παίζει κάτω από την ομπρέλα ή στο αυτοκίνητο. Βλέπετε, η προστασία των ματιών είναι απαραίτητη και υπό σκιά.
- Τέλος, φροντίστε ώστε το ζευγάρι με το οποίο τελικά θα φύγετε από το μαγαζί να είναι από ειδικό άθραυστο πλαστικό ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο τραυματισμού.
SOS Tip: Μια σημαντική λεπτομέρεια που είναι καλό να προσέξετε όταν το παιδί είναι κάτω των 3 ετών αφορά στην κατασκευή του σκελετού των γυαλιών σε σχέση με την ανατομία του –ασχημάτιστου ακόμη- προσώπου του. Τα γυαλιά δεν πρέπει να είναι πολύ σφιχτά, να μην ακουμπούν τις βλεφαρίδες ή τα μάτια του και γενικώς να μην πιέζουν το κεφάλι του. Εν κατακλείδι, επειδή η πλατιά ασχημάτιστη βάση της μύτης συχνά δεν προσφέρει επαρκές στήριγμα στον σκελετό των γυαλιών, η χρήση ειδικής γέφυρας από σιλικόνη μπορεί να βοηθήσει στην ευκολότερη και ασφαλέστερη εφαρμογή των γυαλιών.