Μάθετε τα πάντα για τον υποθυρεοειδισμό και τον υπερθυρεοειδισμό
Γράφει η Τριάντη-Δημολένη Βασιλική, ενδοκρινολόγος και συνεργάτης του Doctoranytime.gr
Ο θυρεοειδής είναι ένας σημαντικός ενδοκρινής αδένας, βρίσκεται στο λαιμό κάτω από το λάρυγγα και στις δυο πλευρές της τραχείας αμφοτερόπλευρα. Είναι σημαντικός, γιατί παράγει τις θυρεοειδικές ορμόνες Τ4 και Τ3, οι οποίες ρυθμίζουν μεταξύ άλλων τον τρόπο κατά τον οποίο η τροφή μας θα μετατραπεί σε ενέργεια, καθώς και πόσο γρήγορα ή αργά θα κατανεμηθεί και θα καταναλωθεί η ενέργεια αυτή. Είναι ο «μαέστρος ή αλλιώς ο ενορχηστρωτής μας» και θα δώσει τον «παλμό» να γίνουν όλες οι ανθρώπινες λειτουργίες γρήγορα ή αργά!
Τα παιδιά με υποθυρεοειδισμό καθυστερημένης εκδήλωσης (νεανικός υποθυρεοειδισμός) έρχονται από τους γονείς τους στον ιατρό για ωχρότητα, χαμηλό ανάστημα, δυσκοιλιότητα ή για διαταραχές στην κινητική τους ανάπτυξη. Συνήθως, στα παιδιά αυτά διαπιστώνεται βραδυψυχισμός και αναστολή της σωματικής ανάπτυξης, αλλά δεν παρατηρείται πνευματική καθυστέρηση ή προσωπείο κρετινισμού.
Διαπιστώνεται ακόμη ξηρότητα δέρματος και οι τρίχες της κεφαλής είναι αραιές και ξηρές. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να εμφανίσουν καχεκτική ανάπτυξη των οστών ή δοντιών τους, ενώ τα παιδιά της σχολικής ηλικίας μπορεί να εμφανίσουν μαθησιακές δυσκολίες και καθυστερημένη εφηβεία. Από τον εργαστηριακό έλεγχο συνήθως η χοληστερίνη βρίσκεται αυξημένη και οι θυρεοειδικές ορμόνες Τ3 και Τ4 χαμηλές, ενώ η TSH είναι αυξημένη. Η αναζήτηση αντισωμάτων έναντι του θυρεοειδούς αποτελεί χρήσιμο εύρημα για την αξιολόγηση του υποθυρεοειδισμού. Αυξημένος τίτλος αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων (antiTPOκαι antiTG) χαρακτηρίζει τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
Η υπερλειτουργία του θυρεοειδούς που ονομάζεται υπερθυρεοειδισμός είναι μια άλλη διαταραχή του θυρεοειδούς και μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, συμπεριλαμβανομένης και της νεογνικής. Η κορύφωση των περιστατικών όμως παρατηρείται κατά την εφηβεία, με αναλογία αγοριών και κοριτσιών είναι 1:5. Μόνο το 5% του συνολικού αριθμού των περιπτώσεων υπερθυρεοειδισμού απαντάται πριν από την ηλικία των 15 ετών. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για μια αυτοάνοση διαδικασία (νόσος Graves).
Ο υπερθυρεοειδισμός επίσης, οδηγεί σε επιτάχυνση του ύψους και της οστικής ηλικίας κατά την εφηβεία, όμως το τελικό ανάστημα είναι φυσιολογικό. Γενικότερα πλήττει περισσότερο τα κορίτσια από ό,τι τα αγόρια. Στα παιδιά, συχνά εντοπίζεται δύσκολα καθώς αναπτύσσεται με αργούς ρυθμούς αν και υπάρχουν κάποια κοινά σημεία και συμπτώματα που δύναται να αντιληφθείτε όπως αλλαγές στη συμπεριφορά και τη σχολική επίδοση,αϋπνία, ανησυχία, ευερεθιστότητα και οξυθυμία, διογκωμένος θυρεοειδήςαδένας, τρόμος στα χέρια, αυξημένη όρεξη, αλλά σε συνδυασμό με απώλεια βάρους και διάρροια.
Ο υπερθυρεοειδισμός στο παιδί παρατηρείται λόγω αυξημένης νευρικότητας, εφίδρωσης, διαταραχή της συγκέντρωσης, καθώς και έντονη ταχυκαρδία και τρόμο των χειρών. Επίσης παρατηρείται μυϊκή αδυναμία, εύκολη κόπωση και παρά τη λήψη αυξημένης τροφής παρατηρείται απώλεια βάρους.
Ο υπερηχογραφικός έλεγχος είναι απαραίτητος. Ο ενδοκρινολόγος καθορίζει τη θεραπεία με αντιθυρεοειδικά σκευάσματα για μεγάλο χρονικό διάστημα και απαιτείται συστηματική παρακολούθηση έως ότου διαπιστωθεί ίαση. Όπως και να έχει όμως όταν λαμβάνεται από τον ενδοκρινολόγο η κατάλληλη θεραπεία ο έφηβος και ο μετέπειτα ενήλικας δεν κινδυνεύει και ο θυρεοειδής θα λειτουργεί φυσιολογικά, διότι η θεραπεία είναι ισόβια!
Τέλος, επιβάλλεται η παρακολούθηση των όζων διότι δεν είναι σπάνια η εμφάνιση θηλώδους ή και θυλακιώδους καρκίνου θυρεοειδούς αδένα ακόμη και στις μικρές ηλικίες. Εάν κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα σας απασχολεί μιλήστε με έναν ενδοκρινολόγο το συντομότερο δυνατόν ιδιαίτερα εάν υπάρχει ιστορικό διαταραχών του θυρεοειδούς στην οικογένεια!