Πώς οι γονείς θα βοηθήσουν το παιδί τους να είναι υπεύθυνο και να αναλαμβάνει ευθύνες
Όλοι θα επιθυμούσαμε το παιδί μας να είναι υπεύθυνο και να μπορεί να αναλαμβάνει ευθύνες. Κι όμως τι κάνουμε προς αυτή την κατεύθυνση; Τι μηνύματα εισπράττει ένα παιδί από τους γονείς του, όταν οι τελευταίοι ορμώμενοι από την αγάπη τους, είναι προσκολλημένοι πάνω του, κάνουν τα πάντα για εκείνο, χωρίς να το αφήνουν να κουνήσει το δαχτυλάκι του, χωρίς να έχει αναλάβει ποτέ και για τίποτα καμία ευθύνη;
Προφανώς βρισκόμαστε μπροστά σε έναν φαύλο κύκλο. Αρχικά είναι πιο αποτελεσματικό και γρήγορο να κάνουν οι γονείς τις απαραίτητες δουλειές όταν το παιδί είναι μικρό, αντί να δαπανούν χρόνο για να του μάθουν πώς να βοηθάει. Καθώς το παιδί μεγαλώνει και παρόλο που είναι πιο ικανό, οι γονείς συνεχίζουν να φροντίζουν αποκλειστικά το σπίτι ή αναλαμβάνουν εργασίες που θα μπορούσε να φέρει εις πέρας το παιδί τους, καθώς θεωρούν πως δεν αξίζει τον κόπο να τσακωθούν μαζί του όταν δεν είναι καθόλου πρόθυμο να βοηθήσει. Και πάει λέγοντας.
Έτσι καταλήγουν οι γονείς να μετατρέπονται σε παρόχους υπηρεσιών και τα παιδιά σε αποδέκτες που απολαμβάνουν τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Ωστόσο αυτό το σχήμα έχει επιπτώσεις μακροπρόθεσμες που αφορούν όχι τους γονείς αλλά τα ίδια τα παιδιά. Μεγαλώνοντας σε αυτή τη συνθήκη τα παιδιά κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να αποφύγουν να αναλάβουν τις ευθύνες για ο,τιδήποτε στη ζωή τους, γιατί απλά έχουν μάθει ότι υπάρχει πάντα κάποιος να φροντίζει για αυτά. Όταν αυτή η κατάσταση παγιωθεί, το μήνυμα που λαμβάνουν είναι το εξής: «δεν είσαι εσύ υπεύθυνος για τη ζωή σου, αλλά κάποιος άλλος». Έτσι μεγαλώνουν αναμένοντας ότι κάποιοι άλλοι πάντα θα τους φροντίζουν, αλλά και με την εντύπωση ότι εκείνα δεν έχουν τη δυνατότητα, την ικανότητα ή την πείρα να αναλάβουν κάποια ευθύνη.
Ακόμα και αν έχει πέσει κανείς στην παραπάνω παγίδα, δεν σημαίνει πως είναι χαμένος. Λύση υπάρχει και μάλιστα εφαρμόζεται σε κάθε ηλικία, αν και όσο νωρίτερα τόσο το καλύτερο. Ποια είναι αυτή;
- Σταματήστε να κάνετε πράγματα για το παιδί σας, τα οποία μπορεί να κάνει από μόνο του.
- Από τη στιγμή μάλιστα που είναι ικανό να κάνει κάποιες δουλειές, δαπανήστε χρόνο για να το διδάξετε και μετά επιτρέψτε του να αναλάβει την ευθύνη για αυτές. Μιλάμε ακόμα και για απλά πράγματα, όπως λόγου χάρη να μαζεύει τα πιάτα από το τραπέζι, να καθαρίζει το δωμάτιό του ή ακόμα και να μαγειρεύει. Έτσι θα δείξετε στο παιδί σας ότι πιστεύετε στις ικανότητές του και ότι όσο τα κάνετε όλα εσείς του αφαιρείτε τη δυνατότητα να μάθει πώς να είναι υπεύθυνο.
- Σημαντικό είναι επίσης να συζητήσετε μαζί του για το πώς είναι καλύτερο να διαμορφωθεί πλέον το πρόγραμμα ή η καθημερινότητά σας, καταστρώνοντας ένα πλάνο ώστε είναι όλοι ικανοποιημένοι. Με αυτόν τον τρόπο θα του δώσετε ένα από πιο πολύτιμα μαθήματα της ζωής: πώς να είναι ανεξάρτητο.