Επηρεάζεται η συμπεριφορά του μικρού σας από το αν είναι πρωτότοκο, δευτερότοκο, στερνοπούλι ή μοναχοπαίδι;
Σύμφωνα με κάποιους ψυχολόγους, οι διάφορες ανάμεσα στα αδέρφια σχετίζονται μεταξύ άλλων με τη σειρά γέννησής τους και με τον τρόπο που οι γονείς τα αντιμετωπίζουν ανάλογα με το πότε έχουν γεννηθεί. Δεν είναι αυτός ο παράγοντας, φυσικά, που καθορίζει εξ ολοκλήρου τα χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου, απλά σύμφωνα με κάποιες θεωρίες ψυχολόγων μπορεί να επηρεάσει στο σχηματισμό της προσωπικότητας ενός παιδιού. Ποια είναι, λοιπόν, τα χαρακτηριστικά που τείνουν να έχουν τα πρωτότοκα, τα μικρότερα παιδιά ή τα μοναχοπαίδια; Ποιοι παράγοντες μπορεί να αλλάξουν τις ισορροπίες και να κάνουν ένα παιδί που γεννιέται δεύτερο να αποκτά τα χαρακτηριστικά ενός πρωτότοκου;
Πρωτότοκο παιδί
Βάσει της παραπάνω θεωρίας ένα πρωτότοκο παιδί τείνει να είναι αξιόπιστο, επιμελές, συγκροτημένο, προσεκτικό, να ελέγχει και να πετυχαίνει. Τα πρωτότοκα παιδιά απολαμβάνουν την προσοχή των γονιών τους και μερικές φορές συμπεριφέρονται ως ενήλικοι. Είναι επιμελή και θέλουν να είναι οι καλύτεροι σε αυτό που κάνουν. Έχουν την ικανότητα να κερδίζουν τη συμπάθεια των μεγαλυτέρων τους. Μπορεί επίσης να παίρνουν το ρόλο του μεγάλου αδερφού, ο οποίος φροντίζει και ελέγχει το μικρότερο αδερφάκι. Καθώς τα πρωτότοκα παιδιά μεγαλώνουν, κάποια χαρακτηριστικά παραμένουν ίδια. Μπορεί, δηλαδή, ένα τέτοιο παιδί στην μετέπειτα ζωή του να είναι ένας ενήλικας που θέλει να τα κάνει όλα σωστά και να πετυχαίνει τους στόχους που έχει θέσει.
Ενδιάμεσο παιδί
Αν η οικογένεια έχει τρία ή παραπάνω παιδιά, τότε το μεσαίο, πιθανόν να έχει μια αίσθηση ότι δεν ξέρει ακριβώς που ανήκει πράγμα που μπορεί να ενισχύεται από το γεγονός ότι οι γονείς πιθανόν να μοιράζουν την προσοχή τους ανάμεσα στο πρωτότοκο παιδί και στο μικρότερο που μπορεί να είναι μωρό. Γενικότερα τα ενδιάμεσα παιδιά τείνουν να έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: την ικανότητα να ευχαριστούν τους άλλους ανθρώπους, να είναι πιο απείθαρχα, να αναπτύσσουν φιλίες, να έχουν πολύ μεγάλο κοινωνικό κύκλο και την ικανότητα να ηρεμούν τα πνεύματα. Το φύλο του παιδιού παίζει επίσης ρόλο. Αν το δεύτερο παιδί είναι κορίτσι ενώ το πρώτο είναι αγόρι ή αντίστροφα μπορεί να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά του πρωτότοκου καθώς θα είναι το πρώτο κορίτσι ή αγόρι στην οικογένεια.
Το στερνοπούλι
Τα μικρότερα παιδιά τείνουν να έχουν πιο ελεύθερο πνεύμα καθώς οι γονείς τους είναι πιο χαλαροί στον τρόπο που τα μεγαλώνουν έχοντας ήδη την εμπειρία της φροντίδας του πρωτότοκου ή άλλων μεγαλύτερων παιδιών. Το μικρότερο παιδί της οικογένειας τείνει να είναι πιο απλό, να αγαπάει τη διασκέδαση, να θέλει να έχει τον έλεγχο, να είναι εξωστρεφές, να αναζητά την προσοχή και να είναι περισσότερο εγωκεντρικό.
Μοναχοπαίδι
Το μοναχοπαίδι μονοπωλεί την αγάπη και το ενδιαφέρον των γονιών του όχι μόνο για ένα μόνο διάστημα, όπως το πρωτότοκο, αλλά για όλη του τη ζωή. Έτσι τα μοναχοπαίδια έχουν το προνόμιο να λαμβάνουν την υποστήριξη αλλά και έρχονται αντιμέτωπα με την απαίτηση να ανταποκρίνονται τις προσδοκίες των γονιών τους. Τείνουν να είναι πιο ώριμα από την ηλικία τους, τελειομανή, επιμελή, προσεκτικά και να έχουν ηγετική φυσιογνωμία.
Οι ισορροπίες μπορεί να αλλάξουν σε περίπτωση που:
- Έχετε δίδυμα. Τα δίδυμα αισθάνονται σαν ξεχωριστή μονάδα μέσα στην οικογένεια. Δεν πρόκειται κανένα από τα δύο να συμπεριφερθεί σαν να είναι πρωτότοκο ή δεύτερο παιδί.
- Υπάρχει μεγάλη διαφορά ηλικίας ανάμεσα στα αδέρφια. Ένα παιδάκι 2 χρονών με ένα νεογέννητο αδερφάκι και μια μεγαλύτερη αδερφή 8 χρονών είναι πιο πιθανόν να αναπτύξει χαρακτηριστικά πρωτότοκου παρά ενδιάμεσου παιδιού.
- Υπάρξει διαζύγιο και σχηματισμός νέας οικογένειας με ετεροθαλή αδέρφια. Βέβαια ο χαρακτήρας του παιδιού δεν πρόκειται να διαφοροποιηθεί αρκετά αν έχει μεγαλώσει, καθώς σύμφωνα με ψυχολόγους ένα μεγάλο μέρος της προσωπικότητας ενός ανθρώπου σχηματίζεται τα 5 πρώτα χρόνια της ζωής του.
- Υιοθεσία. Όσο πιο μικρό υιοθετείται ένα παιδάκι τόσο περισσότερο χρόνο θα δεχθεί τη φροντίδα των γονιών του υιοθετώντας τα χαρακτηριστικά του πρωτότοκου ή του μεσαίου ή του τελευταίου παιδιού ανάλογα με τη χρονική στιγμή στην οποία ενσωματώνεται στη νέα οικογένεια. Αυτό μπορεί να συμβεί ανεξάρτητα από το αν βιολογικά είναι πρωτότοκο ή όχι.
Συνομήλικοι, αδέρφια ή γονείς;
Ποιοι έχουν τον πρώτο λόγο στο σχηματισμό της προσωπικότητας ενός ανθρώπου; Κάποιες έρευνες υποστηρίζουν ότι τα αδέρφια παίζουν σημαντικό ρόλο, ενώ υπάρχουν και άλλες απόψεις σύμφωνα με τις οποίες οι συνομήλικοι επηρεάζουν πολύ. Ωστόσο, το κοινό σε όλες τις σχετικές θεωρίες είναι ότι τα παιδιά έχουν μια γονεϊκή φιγούρα, είτε του πατέρα είτε της μητέρας, στην οποία προσκολλώνται και τείνουν να οικειοποιηθούν.
Επιθυμία για αλλαγές
Φυσικά και η προσωπικότητα δεν παγιώνεται εξαιτίας της χρονολογικής σειράς στην οποία έχετε γεννηθεί. Και σε αυτό συμφωνούν όλοι οι επιστήμονες. Αν θέλετε να αλλάξετε κάποια πράγματα δείτε πώς συνδέεται η συμπεριφορά σας με τη θέση στην οικογένεια σας βάσει της ηλικίας σας. Καθορίστε πώς αισθάνεστε εξαιτίας αυτού και σταδιακά διορθώστε τη συμπεριφορά σας. Αν, για παράδειγμα, είστε πρωτότοκο παιδί και, κατά συνέπεια, τελειομανής και προσκολλημένη στο να γίνονται όλα με το δικό σας τρόπο, προσπαθήστε για μια φορά να μην ασκήσετε κριτική στο μικρό σας που θέλει να ντυθεί όπως του αρέσει. Αφενός δεν είναι τόσο τρομερό να κάνει μια τρελή επιλογή, αφετέρου θα το ενθαρρύνετε να είναι πιο ανεξάρτητο και δημιουργικό.