Πικρή: Η ευεργετική γεύση που χάσαμε…
*Με την συνεργασία της διαιτολόγου-διατροφολόγου, εξειδικευμένης στα προβλήματα διατροφής παιδιών-εφήβων, Μαρίας-Χριστίνας Αλεξοπούλου
Τα τρόφιμα που καταναλώνουμε σήμερα είναι παρασκευασμένα με τρόπο ώστε να μην περιέχουν σχεδόν καθόλου πικρές ουσίες. Τα καλλιεργημένα γκρέιπφρουτ, τα λαχανάκια Βρυξελλών, οι αγκινάρες, τα ραδίκια, η ρόκα, τα ραπανάκια, δεν είναι πλέον τόσο πικρά όσο παλαιότερα.
Ακόμα και στην προετοιμασία τους για κατανάλωση, αφαιρούνται από τις τροφές οι πικρές ουσίες. Σήμερα πλέον μόνον ο καφές και κάποιες μπύρες έχουν πικρή γεύση.
Ευτυχώς σε κάποιες επαρχιακές περιοχές της Ελλάδας, οι οποίες έχουν πλούσια βλάστηση σε άγρια χόρτα, δεν έχει χαθεί ακόμη η συνήθεια να τα μαζεύουν και να τα μαγειρεύουν την κατάλληλη εποχή. Αλλά η περιορισμένη ετήσια περίοδος, κατά την οποία ευδοκιμούν τα συγκεκριμένα χόρτα, δεν επαρκεί, για να καλύψει το πικρό τμήμα που πρέπει να συμπληρώνει τη διατροφής μας.
Εκτός όμως από αυτό, τα πικρά αυτά χόρτα αποτελούν μέρος της διατροφής μιας πολύ μικρής μειονότητας. Ποιος ψάχνει, τη σημερινή εποχή, πικρά βότανα για την διατροφή του και ποιος ξεθάβει ρίζες με πικρές ουσίες;
Τα πλεονεκτήματα της πικρής γεύσης
Τα πικρά συστατικά στη διατροφή μας έχουν πολλά και ανεκτίμητα πλεονεκτήματα.
1. Επιστημονικές έρευνες πρόσφατα απέδειξαν ότι οι πικρές ουσίες μπορούν να βοηθήσουν όσους υποφέρουν από άσθμα. Μάλιστα, οι πικρές ουσίες αποδείχθηκαν τριπλάσια αποτελεσματικές σε ό,τι αφορά τη χαλάρωση των αεραγωγών συγκριτικά με τα συνηθισμένα σκευάσματα για το άσθμα.
2. Τα πικρά συστατικά προπονούν τους βλεννογόνους του πεπτικού συστήματος. Οδηγούν σε μία σύσπαση των βλεννογόνων, η οποία σύντομα χαλαρώνει. Με αυτό τον τρόπο αποβάλλονται πιο εύκολα από τον οργανισμό διάφοροι νοσογόνοι παράγοντες, όπως ιοί, βακτηρίδια, παράσιτα και μύκητες. Ακόμη και τα άγρια ζώα κάνουν χρήση αυτής της ιδιότητας. Σε περίπτωση αρρώστιας τρώνε πικρά χόρτα, για να καθαρίσουν τον οργανισμό τους εσωτερικά.
3. Τα πικρά συστατικά συντελούν στην επίσπευση της δημιουργίας αισθήματος χορτασμού. Αυτό έχει σαν άμεσο αποτέλεσμα να καταναλώνουμε μικρότερες μερίδες φαγητού. Συντελούν επίσης, χάρη στην έντονη γεύση τους, στην επίσπευση της έκκρισης των πεπτικών υγρών, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πιο γρήγορα το αίσθημα του κορεσμού.
4. Η πικρή γεύση οδηγεί, εκτός από τα παραπάνω, και από μόνη της στον περιορισμό της επιθυμίας για φαγητό. Τα γλυκά και τα μη πικρά φαγητά, αντιθέτως, αυξάνουν τη διάθεση για περισσότερη τροφή. Επιπλέον, οι πικρές τροφές διαθέτουν πολύ λιγότερες θερμίδες από τις γλυκές. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος τα γλυκά παχαίνουν, ενώ οι πικρές ουσίες οδηγούν σε μία λεπτή σιλουέτα. Διαπιστώθηκε ότι πολλά πικρά συστατικά στη διατροφή μας συντελούν στη διοχέτευση του λίπους των τροφών στην κατεύθυνση που πρέπει, δηλαδή στην καύση του λίπους και όχι στην αποθήκευσή του σε γλουτούς, κοιλιά κ.λπ.
Η Ursel Buhring, διευθύντρια της Σχολής Θεραπευτικών Φυτών του Freiburg-Breisgau, σε μία διάλεξή της για τις βασικές δράσεις των πικρών ουσιών ανέφερε:
«Οι πικρές ουσίες μάς δίνουν κουράγιο. Είναι ιδανικές, χάρη στην τονωτική τους δράση, για ανθρώπους οι οποίοι έχουν χάσει τη ζωτικότητά τους, έχουν γίνει ληθαργικοί και δεν βρίσκουν πλέον κίνητρο, που έχουν χάσει την καλή τους διάθεση ή δεν παίρνουν πλέον καμία πρωτοβουλία.»
5. Σε περίπτωση συστηματικής λήψης των πικρών ουσιών, μπορεί να δυναμώσει το ήπαρ, μπορεί να βελτιωθεί ο μεταβολισμός και, με τον τρόπο αυτόν, να μειωθούν και οι τιμές της χοληστερίνης. Η επιταχυμένη μετατροπή της τροφής σε ενέργεια, μέσω των πικρών βοτάνων, επηρεάζει θετικά και τα νεφρά, οδηγώντας στη μείωση των τιμών του σακχάρου. Μερικές μάλιστα από τις πικρές ουσίες, πιστεύεται ότι μπορεί να εμποδίσει τη δημιουργία των αρχικών κυττάρων του καρκίνου.
6. Μέσω της βελτίωσης της απορρόφησης της βιταμίνης Β 12 από το πεπτικό σύστημα, οι πικρές ουσίες υποστηρίζουν και τη δημιουργία αίματος. Προάγουν, επιπλέον, και την απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών A, D, E, και Κ, όπως επίσης και του σιδήρου.
7. Τέλος, οι πικρές ουσίες υποστηρίζουν και τη δημιουργία βάσεων στον οργανισμό και δρουν με αυτόν τον τρόπο ενάντια στην υπεροξείδωση του σώματος, η οποία αποτελεί πλέον, στην εποχή μας, προβλήματα για πολλούς ανθρώπους.
Για να συναντήσουμε ξανά την πικρή γεύση
Εάν για το καλό σας αποφασίσατε να κάνετε την ζωή σας λίγο πιο… πικρή, ακολουθεί μια λίστα τροφίμων που θα σας βοηθήσει να επανανακαλύψετε την χαμένη γεύση.
· Τα ραδίκια με βασικότερο εκπρόσωπο το σταμναγκάθι
· Η ρόκα
· Τα ραπανάκια
· Τα λαχανάκια Βρυξελλών
· Οι αγγινάρες
· Ο άνηθος
· Το σαφράν
· Το κύμινο
· Ο κουρκουμάς
· Οι σπόποι του σουσαμιού
· Το σουσαμέλαιο
· Το ρετσινόλαδο
· Ο καφές
· Η μπύρα
· Η πικρή σοκολάτα
· Το γκρέιπφρουτ
· Το πικρό πεπόνι