Ποια είναι τα σημάδια που δείχνουν ότι ένα παιδί έχει υποστεί συναισθηματική κακοποίηση
Πρόκειται για μορφή κακοποίησης που επιδρά στα συναισθήματα του παιδιού και διαταράσσει την συναισθηματική και ψυχική του ακεραιότητα δημιουργώντας «πληγές» που μπορεί να παραμείνουν ανοιχτές ακόμα και στην ενήλικη ζωή του. Τα σημάδια δεν είναι εύκολα ορατά και πιθανόν να περάσουν χρόνια πριν συνειδητοποιήσει κάποιος ότι υπάρχει πρόβλημα. Τι είναι η συναισθηματική κακοποίηση και πώς επιδρά στον ψυχισμό ενός παιδιού;
Μορφές
Υπάρχουν διάφορες μορφές συναισθηματικής κακοποίησης. Κάποιες πιθανόν να αφορούν τις προσβολές και τη μείωση του παιδιού σε δημόσιους χώρους, ενώ άλλες τα αρνητικά σχόλια και τη διαρκή σύγκριση με άλλα παιδιά της ηλικίας του αλλά με αρνητικούς τρόπους. Ακόμα και η έλλειψη τρυφερότητας ή αγάπης μπορεί να αποτελεί μορφή συναισθηματικής κακοποίησης.
Συνέπειες
- Η συναισθηματική κακοποίηση δημιουργεί πλήγμα στην αυτοεκτίμηση του παιδιού, στη δυνατότητα να δημιουργεί στενές σχέσεις και δυσκολία στο να καταφέρει στο σχολείο ή στην καθημερινότητα.
- Η πιο συχνή συνέπεια είναι η ανικανότητα του παιδιού να εμπιστεύεται. Αυτό το δυσκολεύει να κάνει φίλους και στενές σχέσεις αργότερα καθώς δεν γνωρίζει ποιον να εμπιστευτεί και φοβάται ότι θα ελέγχεται από κάποιον τρίτο.
- Η αυτοεκτίμηση του καταστρέφεται γιατί θα αισθάνεται ότι δεν αξίζει, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται στο σχολείο και αργότερα στο χώρο εργασίας.
- Πρόβλημα επίσης παρουσιάζεται στην έκφραση συναισθημάτων αλλά και στο πώς αισθάνεται σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Τα περισσότερα παιδιά που έχουν υποστεί συναισθηματική κακοποίηση έχουν πρόβλημα με τη διαχείριση θυμού και βιώνουν συχνά κατάθλιψη.
- Τα άσχημα νέα είναι το 1/3 των παιδιών που έχουν υποστεί συναισθηματική κακοποίηση κακοποιούν με τον ίδιο τρόπο τα παιδιά τους όταν τα ίδια γίνουν γονείς. Τα παιδιά αυτά χαρακτηρίζονται από χαμηλή αυτοπεποίθηση, άγχος, κατάθλιψη, δυσκολία στις σύναψη σχέσεων, επιθετικότητα και διαταραχές στην προσωπικότητα, ενώ σημάδια συναισθηματικής κακοποίησης μπορεί να είναι η απομόνωση, η συναισθηματική εξάρτηση και οι εφιάλτες.
- Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν τις μαθησιακές δυσκολίες, την κατανάλωση αλκοόλ, τις διαταραχές στο φαγητό, την εγκληματική συμπεριφορά, τη συναισθηματική κακοποίηση των ανθρώπων με τους οποίους σχετίζονται, τις διαταραχές στον ύπνο, τις φοβίες, τα υστερικά ξεσπάσματα και τους ψυχαναγκασμούς.
Ορατά σημάδια
Μερικά από τα σημάδια που ενδέχεται να δείχνουν ότι το παιδί έχει υποστεί συναισθηματική κακοποίηση είναι:
- Τάση για απομόνωση. Λόγω της χαμηλής αυτοεκτίμησης και της αδυναμίας να εμπιστευτεί τους άλλους περνάει πιο πολύ χρόνο μόνο του και δυσκολεύεται να κάνει φίλους.
- Διαρκής ανησυχία ότι κάνει κάτι λάθος. Υπάρχει ο φόβος να το «πιάσει» κάποιος να κάνει κάτι λάθος, προφανώς γιατί στο σπίτι οι γονείς του το μείωναν, του φώναζαν και το έκαναν να νιώθει άσχημα όταν έκανε κάτι λάθος.
- Συμπεριφορά που δεν ταιριάζει στην ηλικία του. Πολύ συχνά τα παιδιά που έχουν κακοποιηθεί συναισθηματικά να φαίνονται μεγαλύτερα ή μικρότερα από την ηλικία τους. Άλλα πιπιλούν το δάχτυλό τους ή ξεσπούν σε κλάματα και φωνές όπως ακριβώς τα ξεσπάσματα της νηπιακής ηλικίας και άλλα επιθυμούν να φροντίζουν τους άλλους για να προσφέρουν το συναίσθημα που στην πραγματικότητα λείπει από τα ίδια.