Είναι σωστό να λέμε ψέματα στα παιδιά μας;

Γυναίκα που της μεγαλώνει η μύτη από τα ψέματα

Πόσο θεμιτό είναι να λέτε αθώα ψεματάκια στα παιδιά σας;

Είναι συνηθισμένο οι γονείς να λένε μικρά ψέματα στα παιδιά για να προστατέψουν τα συναισθήματά τους, να ενθαρρύνουν μια καλή συμπεριφορά, να τα προτρέψουν να κάνουν κάτι που πρέπει παρόλο που δεν τους αρέσει ή γιατί είναι ευκολότερο να πούν ένα μικρό παραμύθι από το να παραδεχτούν την αλήθεια. Τι λένε οι ειδικοί για αυτή την κατηγορία ψεμάτων; Ότι υπάρχουν καταστάσεις που είναι αποδεκτό να λένε οι γονείς τέτοιου είδους ψέματα αλλά πολλές φορές, ειδικά για σημαντικά ζητήματα, η ειλικρίνεια είναι προτιμότερη. Σε κάθε περίπτωση το σημαντικό είναι να βρίσκετε το κίνητρο ή την αιτία για ένα ψέμα αλλά και να αξιολογείτε το τίμημα. Παρακάτω δείτε τα πιο συνηθισμένα ψέματα που συνήθως λένε οι γονείς στα μικρά τους , για ποιο λόγο καταλήγουν σε αυτά, και πώς να διαχειριστείτε την κατάσταση αν το μικρό σας καταλάβει ότι του κρύβετε την αλήθεια.


«Το πάρκο είναι κλειστό σήμερα». Οι γονείς συχνά λένε ψέματα στα παιδιά τους για να διευκολυνθούν οι ίδιοι, για να κερδίσουν χρόνο ή για να μη βγουν εκτός προγράμματος. Ψέματα τέτοιου τύπου μπορεί να είναι ότι οι φίλοι του μικρού σας λείπουν όταν θέλει να παίξει μαζί τους, ότι αν δεν βουρτσίζει τα δόντια του θα του πέσουν, ότι είναι κλειστός ο ζωολογικός κήπος και η παιδική χαρά όταν το μικρό σας θέλει να τα επισκεφθεί τις ώρες που δεν προλαβαίνετε. Όσο είστε ανοιχτοί στα σημαντικά πράγματα της ζωής, τότε τα ψεματάκια που διευκολύνουν τη ζωή σας, δεν δημιουργούν σοβαρό πρόβλημα.

«Συνεχίστε έτσι και θα δώσω όλα τα παιχνίδια σας στους γείτονες». Πρόκειται για τη δημιουργία μια ιστορίας ώστε να παροτρύνετε τα μικρά σας να έχουν σωστή συμπεριφορά. Ένα παράδειγμα είναι να πείτε στα παιδιά σας που τσακώνονται στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου να σταματήσουν γιατί μπορείτε να δείτε ποιος χτυπάει ή δαγκώνει ποιον γιατί έχετε ενσωματώσει κάμερα.

«Υπάρχει Άγιος Βασίλης». Οι ιστορίες με τον Άγιο Βασίλη χρησιμοποιούνται συνήθως για να παροτρύνετε το μικρό σας να έχει καλή συμπεριφορά. Ας μην ξεχνάμε πόσο συνηθισμένη είναι η φράση «αν δεν είσαι καλό παιδί, ο Άγιος Βασίλης δεν θα έρθει». Αν τέτοιου είδους ψέματα ξεκινούν από την επιθυμία σας να διατηρήσετε ζωντανή την παράδοση, τότε ίσως το τίμημα του ψέματος να μην είναι μεγάλο. Ωστόσο, δεν είναι καλή ιδέα να χρησιμοποιείτε τέτοιου είδους παραινέσεις για να αλλάξετε τη συμπεριφορά του μικρού σας. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αν το μικρό σας σας ρωτήσει αν είναι υπαρκτοί όλοι αυτοί οι χαρακτήρες, θα πρέπει να ξεκαθαρίσετε τα πράγματα.

Γυναίκα που λέει ψέματα

«Η μαμά και ο μπαμπάς ξεκουράζονται στο κρεβάτι». Κανένας γονιός φυσικά δεν θέλει να εξηγήσει γιατί είναι γυμνός κάτω από τα σεντόνια. Οι ερωτήσεις γύρω από το σεξ είναι και οι δυσκολότερες να απαντηθούν για αυτό και εμπνέουν διάφορες ιστοριούλες για απαντήσεις. Ούτως ή άλλως τα παιδιά δεν μπορούν να τα γνωρίζουν όλα από μικρά, συνεπώς η κάθε απάντηση μπορεί να είναι τέτοια ώστε να μην αφήνει περιθώρια για περαιτέρω ερωτήσεις.


«Στείλαμε τον Ρεξ να ζήσει σε ένα κήπο μακριά από εδώ». Αν λέτε στο μικρό σας ότι η γιαγιά του είναι μια χαρά ενώ δεν είναι ή ότι στείλατε το σκυλάκι σας να ζήσει σε ένα μακρινό κήπο ενώ έχει πεθάνει, στόχος σας είναι να προφυλάξετε το μικρό σας από δυσάρεστες ή επίπονες καταστάσεις. Τα παιδιά δεν χρειάζεται να επηρεαστούν από τις ανησυχίες των μεγάλων και ένα πέπλο προστασίας όταν πρόκειται για δύσκολα ζητήματα είναι αποδεκτό. Όταν αναφέρεστε σε ζητήματα που αφορούν ενήλικες φροντίστε να μην τα εμπλουτίζετε με κάθε λεπτομέρεια και όσα λέτε να είναι κατανοητά για την ηλικία του μικρού σας. Ωστόσο, τα ψέματα για κάτι αναπόφευκτο, όπως για παράδειγμα ένα διαζύγιο ή μια σοβαρή αρρώστια, μπορεί να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του μικρού σας. Είναι πιθανό να μην μπορείτε να πείτε όλη την αλήθεια, καθώς αυτό θα εξαρτηθεί από το πόσο μεγάλο ή ώριμο είναι το παιδί σας, αλλά η ειλικρίνεια είναι πολύ καλύτερη για θέματα που έχουν να κάνουν με μεγάλες αλλαγές στη ζωή του, όπως ο θάνατος.  


Extra tip: Αν το μικρό σας καταλάβει ότι του λέτε ψέματα, τότε φροντίστε να είστε ξεκάθαροι μαζί του. Εξηγήστε ότι δεν είναι σωστό να λέει κανείς ψέματα και ζητήστε συγγνώμη. Βοηθήστε το παιδί σας να καταλάβει γιατί επιλέξατε να μην του πείτε την αλήθεια. Για παράδειγμα αν του πείτε ότι ο πατέρας του είναι σε άδεια αντί να παραδεχτείτε ότι απολύθηκε, εξηγήστε ότι το κάνατε για να το προστατέψετε από το άγχος και στενοχώρια.