Ποιες είναι οι 5 βασικές δεξιότητες που πρέπει να αποκτήσει για να πάει Δημοτικό;
*Με την συνεργασία της λογοθεραπεύτριας, Μπαντανά Μαρίκας.
Υπάρχουν πέντε βασικές δεξιότητες για τα παιδιά ηλικίας 4+ που είναι απαραίτητες για την σχολική επιτυχία τους. Οι δεξιότητες αυτές είναι στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους και χρησιμοποιούνται καθημερινά από τους μικρούς μαθητές σε πλήθος δραστηριοτήτων στο σχολείο.
Η ανάπτυξή τους συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση του δυναμικού του παιδιού ενώ βοηθά την ανάπτυξη και άλλων δεξιοτήτων σταδιακά.
1.Λεπτή Κινητικότητα
Η λεπτή κινητικότητα περιλαμβάνει το συντονισμό των μικρών μυών στα χέρια και τα δάχτυλα. Οι λεπτές δεξιότητες είναι απαραίτητες για την ολοκλήρωση δραστηριοτήτων όπως: η γραφή, το κόψιμο με ψαλίδι, η χρήση κουταλιού/πηρουνιού, το δέσιμο των κορδονιών, το κλείσιμο των φερμουάρ κα. Σε περίπτωση δυσκολίας στο συντονισμό των κινήσεων αυτών τότε το παιδί είναι πιθανόν να δυσκολευτεί σε βασικές εργασίες που παρουσιάζονται στη σχολική τάξη.
Πώς μπορώ να βοηθήσω;
- Κόβουμε με το ψαλίδι ευθεία, τετράγωνο και κύκλο
- Παίζουμε ντόμινο
- Φτιάχνουμε γράμματα και αριθμούς με πλαστελίνη
- Μαζεύουμε διάφορα μικροαντικείμενα από το πάτωμα (π.χ ρύζι, φασόλια, συνδετήρες).
- Περνάμε χάντρες σε κορδόνι
- Κουμπώνουμε κουμπιά
- Κουμπώνουμε ένα φερμουάρ.
- Περνάμε 1 κορδόνι από μία τρύπα.
- Βιδώνουμε και ξεβιδώνουμε καπάκια σε μπουκάλια ή βάζα
- Ζωγραφίζουμε με δαχτυλομπογιές
2. Ακουστική επεξεργασία
Ακουστική επεξεργασία είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε, να ερμηνεύουμε και να αναλύουμε την ομιλούμενη γλώσσα. Τα παιδιά με ισχυρές δεξιότητες ακουστικής επεξεργασίας είναι σε θέση να ανταποκρίνονται άμεσα και κατάλληλα στην οδηγία ή το αίτημα ενός δασκάλου. Τα παιδιά με μειωμένες δεξιότητες ακουστικής επεξεργασίας συχνά βασίζονται σε οπτικά ερεθίσματα από τους άλλους για να τους βοηθήσουν να μαντέψουν τι να κάνουν ή πώς να συμπεριφέρονται. Όπως ψάχνουν για οπτικές ενδείξεις, μπορεί να φαίνονται μπερδεμένα ή ότι αποσπάται η προσοχή τους και συχνά έχουν καθυστερημένες απαντήσεις σε προφορικές οδηγίες.
Πώς μπορώ να βοηθήσω;
- Λέμε στο παιδί 2-5 λέξεις και ζητάμε να τις επαναλάβει με την σειρά που τις ακούει
- Δίνουμε δύο οδηγίες και πρέπει να τις εκτελέσει ( πχ πάρε το βιβλίο από το τραπέζι και βάλτο στη βιβλιοθήκη ). Έπειτα 3 οδηγίες
- Φτιάχνουμε ένα cd με ήχους από την καθημερινή ζωή ( πχ καζανάκι, ηλεκτρική σκούπα, κουδούνι, τηλέφωνο, βήχας κτλ ). Βάζουμε στο παιδί να ακούσει έναν- έναν τους ήχους και να βρει την εικόνα που τον αντιπροσωπεύει. Τραγουδάμε ένα γνωστό τραγούδι στο παιδί, στο οποίο όμως θα κάνουμε κάποια λάθη που καλείται να τα εντοπίσει
3. Οπτική Διάκριση
Οπτική διάκριση είναι η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε με ακρίβεια τα οπτικά ερεθίσματα που μας περιβάλλουν. Η οπτική ικανότητα των παιδιών συνεχίζει να αναπτύσσεται ακόμα και μετά την είσοδό τους στο νηπιαγωγείο. Η ακρίβεια των πληροφοριών που επεξεργάζονται τα μάτια και που στην συνέχεια λαμβάνονται από τον εγκέφαλο είναι ιδιαιτέρα κρίσιμη για την σωστή αντίληψη του περιβάλλοντος δίπλα μας. Οι λεπτομέρειες οπτικής διάκρισης είναι σημαντικές για τις αποφάσεις και τις απαντήσεις ενός μαθητή κατά την διάρκεια του μαθήματος ή του διαβάσματος στο σπίτι.
Πώς μπορώ να βοηθήσω;
- Υπογραμμίζουμε όμοιων λέξεις στο παραμύθι της ημέρας
- Βρείτε τις διαφορές και τις ομοιότητες σε εικόνες
- Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού παίζουμε παιχνίδια ταύτισης εικόνων με το περίγραμμά τους ή με το αρνητικό τους
- Βγάζουμε τα καπάκια από μερικά βαζάκια μαρμελάδας και τα ανακατεύουμε. Το παιδί πρέπει να τα βάλει στα σωστά βαζάκια
- Ξεχωρίζουμε σε μικρά και μεγάλα κουμπιά ή ανάλογα με το χρώμα τους
4. Μαθηματικές Έννοιες
Η Επίγνωση Μαθηματικών Εννοιών περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων, όπως: 1) Αναγνώριση αριθμών 2) Μέτρηση 3) Ένα-προς-ένα αντιστοιχία 4) Συνέχιση Μέτρησης 5) Αναγνώριση προτύπων και 6) Κατάταξη και ταξινόμηση.
Οι βασικές Μαθηματικές έννοιες που χρησιμοποιούνται σε μία τάξη παιδικού σταθμού ή νηπιαγωγείου θέτουν τα θεμέλια για την εκμάθηση πιο προηγμένων μαθηματικών εννοιών.
Πώς μπορώ να βοηθήσω;
- Κατηγοριοποιούμε και ομαδοποιούμε αντικείμενα ανάλογα τη χρήση, το χρώμα, το μέγεθος κα
- Ακολουθούμε χρωματικά/ σχηματικά μοτίβα
- Παίζουμε το παιχνίδι “μάζεψε τα περισσότερα” ή “βρες ποιο ποτήρι έχει τον περισσότερο χυμό”
- Μαθαίνουμε τα αντίθετα
- Μαθαίνουμε τα σχήματα
5. Γραφο-φωνολογία
Η γραφο-φωνολογική επίγνωση είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε μεμονωμένα γραμμένα γράμματα και λέξεις. Μόλις τα παιδιά είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τυπωμένα γράμματα, αναπτύσσουν την ικανότητα να αναγνωρίζουν ολόκληρες λέξεις.
Πώς μπορώ να βοηθήσω;
- Βρίσκουμε την πρώτη / τελευταία φωνούλα της λέξης
- Φτιάξτε ποιηματάκια μαζί με το παιδί, όπου εσείς θα λέτε την αρχή και εκείνο θα συμπληρώνει το τέλος, π.χ. “Πω πω! Έσπασε η κούπα, φέρε γρήγορα τη …………………..(σκούπα).”
- Πείτε κάποιες φωνούλες αργά, και το παιδί θα βρεις ποια είναι η λέξη που σχηματίζουν.
- Πείτε στο παιδί ζευγάρια λέξεων και ζητήστε του να σας πει αν αρχίζουν ή αν τελειώνουν από το ίδιο φώνημα.
- Δείξτε μια πολυαισθητηριακη εικόνα (εικόνα με πολλά ερεθίσματα) και ζητήστε από το παιδί να σας δείξει όσα αντικείμενα αρχίζουν, τελειώνουν ή περιέχουν το φώνημα- στόχο.