Τα παιδιά έχουν ανάγκη τα όρια, έχουν ανάγκη να μάθουν ποιος κάνει κουμάντο!
Στις εποχές που διανύουμε υπάρχει η πεποίθηση πως η πειθαρχεία είναι κάτι το κακό. Αυτό συμβαίνει επειδή την έχουμε συνδέσει με την τιμωρία, τον περιορισμό και ίσως την σωματική και ψυχική υποδούλωση του παιδιού στον ενήλικα. Αυτό, όμως, δεν είναι αλήθεια, είναι μια παρανόηση του όρου και μια μνήμη από ανάλογες πρακτικές του παρελθόντος.
Με το να πειθαρχούμε τα παιδιά δεν σημαίνει πως τους στερούμε την παιδικότητά τους, την εκφραστικότητά τους, τις προσπάθειές του για αυτονόμηση και εξερεύνηση. Αντίθετα, η πειθαρχεία είναι ένα εκπαιδευτικό εργαλείο που, εάν χρησιμοποιηθεί σωστά, δίνει στο ασφάλεια, βοηθώντας το να μπει σε ευεργετικές καθημερινές συνήθειες και προετοιμάζοντάς το για όσα θα αντιμετωπίσει βγαίνοντας στην κοινωνία ως ενήλικο άτομο.
Εάν, λοιπόν, το καμάρι σας ξεσπάσει μέσα στο supermarket ή στο παιχνιδάδικο, αρχίζοντας να πετάει αντικείμενα εδώ και εκεί, ή επιλέξει να χτυπάει τον γιατρό λίγο πριν το εμβόλιο, είναι η ώρα για ένα μάθημα με πολύ σημαντικό περιεχόμενο. Τον καθορισμό των ορίων!
Συνέπεια
Ο χρυσός κανόνας στον καθορισμό ορίων είναι η συνέπεια. Εάν, για παράδειγμα, ακολουθείτε κάτι για ολόκληρη την ημέρα και μετά, μόλις πέσει το σκοτάδι, χαλαρώνετε, δίνετε στο παιδί μπερδεμένα μηνύματα. Αυτά θα του δώσουν το έναυσμα να συνεχίσει να πιέζει και να τεστάρει για να δει εάν πράγματι εννοείτε το «όχι άλλη τηλεόραση σήμερα».
Επίσης, η συνέπεια δεν αφορά μόνο εσάς αλλά και τον/την σύντροφό σας. Εάν, λοιπόν, εσείς οι δύο έχετε διαφορετική αντιμετώπιση τότε το παιδί θα μάθει ποιος είναι ο «καλός» και ο «κακός» του σπιτιού και θα προστρέχει εκεί για βοήθεια. Συνεννοηθείτε μεταξύ σας, ώστε να έχετε κοινή γραμμή πλεύσης σε θέματα πειθαρχίας.
Τέλος, εάν προσέχουν το παιδί και άλλα άτομα, όπως παππούς, γιαγιά, νταντά […], φροντίστε να γνωρίζουν και εκείνοι πως θέλετε να συμπεριφέρονται. Εάν ήδη το έχουν «κακομάθει», μάλλον έχει έρθει η ώρα να αναλάβουν κι εκείνοι για λίγο τον ρόλο του «άσπλαχνου». Μιλήστε μαζί τους και πείτε τους πως περιμένετε να συμπεριφέρονται στο εξής.
Κανόνες, έπαινος & τιμωρία
Θέστε ξεκάθαρους κανόνες με όσο το δυνατόν πιο θετική χρεία. Δοκιμάστε το «γλυκό μόνο μετά το φαγητό» αντί του «όχι γλυκό πριν το φαγητό» ή το «στην οικογένειά μας μοιραζόμαστε» αντί του «μην βουτάς τα παιχνίδια σου από την αδελφή σου». Επίσης, δοκιμάστε τους μικρούς επαίνους (επιβράβευση, αυτοκόλλητα κτλ.) για τα επιτεύγματά του και αγνοήστε, εάν γίνετε, μικρά παραπτώματα.
Για τις συμπεριφορές που δεν χωρούν προσπέραση, ένα 3λεπτο time out για να αναλογισθεί την συμπεριφορά του είναι ό,τι πρέπει. Βρείτε ένα συγκεκριμένο σημείο του σπιτιού, κάπως απομονωμένο, και βάλτε το μικρούλι σας να κάτσει εκεί για 3 λεπτά, αφού πρώτα του εξηγήσετε ποιον κανόνα παρενέβη. Κατόπιν, πλησιάστε το, ρωτήστε το γιατί το βάλατε εκεί, πείτε του να σας πει τον κανόνα και ένα συγγνώμη, αγκαλιάστε το και φιλήστε το.
Τέλος, εάν προκύψει ένα πρόβλημα και το παιδί σας είναι έτοιμο να ξεσπάσει προτείνετε να βρείτε μαζί μία λύση. Λόγου χάρη, εάν βαριέται, ρωτήστε το τι μπορούσε να κάνει για να μην βαριέται. Εάν σας πει «να παίξω» προτείνετε κατάλληλα παιχνίδια για την ώρα και το μέρος που βρίσκεστε και αφήστε το να επιλέξει.