Οδηγός ανάπτυξης για νήπια από 12 έως 18 μηνών
*Με τη συνεργασία της παιδιάτρου-αναπτυξιολόγου, Dr Κωνσταντίνας Γκόλτσιου
Συγχαρητήρια! Το παιδάκι σας μόλις γιόρτασε τα πρώτα του γενέθλια. Κι επειδή ο τρόπος που παίζει, μαθαίνει, επικοινωνεί και συμπεριφέρεται σας δίνει στοιχεία για να αξιολογήσετε την ανάπτυξή του, πάμε να δούμε μαζί τι μπορεί και κάνει ένα παιδί 12 έως 18 μηνών.
Κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες
Τα περισσότερα παιδιά σε αυτήν την ηλικία:
- •Είναι ντροπαλά και νευρικά με τους αγνώστους
- •Κλαίνε όταν η μαμά ή ο μπαμπάς φεύγει
- •Έχουν ξεχωρίσει ανθρώπους και πράγματα και τα θεωρούν ως τα «αγαπημένα» τους
- •Δείχνουν φόβο σε κάποιες καταστάσεις
- •Δίνουν στους γονείς τους βιβλία όταν θέλουν να ακούσουν μια ιστορία
- •Επαναλαμβάνουν ήχους ή φράσεις όταν θέλουν να τραβήξουν την προσοχή
- •Απλώνουν χέρια και πόδια όταν κάποιος τα ντύνει
- •Παίζουν παιχνίδια, όπως το «που είναι το μωρό» (κουκουτσά).
- •Παίζουν συμβολικό παιχνίδι, δηλαδή προσποιούνται ότι κάνουν ό,τι κάνει η μαμά (πχ μιλούν στο τηλέφωνο κτλ).
Γλωσσικές ικανότητες και επικοινωνία:
Τα περισσότερα παιδιά σε αυτήν την ηλικία:
- •Ανταποκρίνονται σε απλά γλωσσικά ερεθίσματα
- •Χρησιμοποιούν απλές κινήσεις εξωλεκτικής επικοινωνίας, για παράδειγμα κουνούν αρνητικά το κεφάλι για να πουν «όχι» και γνέφουν για «αντίο»
- •Παράγουν ήχους διαφορετικής τονικότητας, παρόμοιους με την ομιλία
- •Λένε «μαμά» και «μπαμπά»
- •Προσπαθούν να επαναλάβουν λέξεις που εσείς λέτε
- •Δείχνουν, μιμούνται ήχους ζώων
Νοητικές δεξιότητες (μάθηση, σκέψη, επίλυση προβλημάτων)
Τα περισσότερα παιδιά σε αυτήν την ηλικία:
- •Εξερευνούν το περιβάλλον τους με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα κουνούν τα αντικείμενα, τα χτυπούν, τα πετούν στο πάτωμα κτλ.
- •Βρίσκουν με ευκολία κρυμμένα αντικείμενα
- •Κοιτούν την σωστή εικόνα ή το σωστό πράγμα όταν τους το ζητούν
- •Αντιγράφουν κινήσεις
- •Αρχίζουν να χρησιμοποιούν σωστά κάποια αντικείμενα, όπως το παιδικό ποτηράκι και/ή την βούρτσα για τα μαλλιά.
- •Χτυπούν δυο αντικείμενα μεταξύ τους
- •Τοποθετούν και βγάζουν πράγματα σε/από καλάθια
- •Ακολουθούν απλές οδηγίες όπως «σήκωσε το παιχνίδι»
- •Σκουντούν με τον δείκτη
- •Σπρώχνουν πράγματα χωρίς βοήθεια
- •Χτίζουν πύργο με 2-3 κύβους και παίζουν με μεγάλα ενσφηνώματα
Κίνηση και σωματική ανάπτυξη
Τα περισσότερα παιδιά σε αυτήν την ηλικία:
- •Κάθονται χωρίς βοήθεια
- •Πιάνονται από κάπου και σηκώνονται
- •Μετακινούνται κρατώντας κάποιο έπιπλο, όπως μια καρέκλα ή ένα τραπεζάκι
- •Ίσως μπορούν να κάνουν ένα δυο βήματα χωρίς να κρατιούνται
- •Ίσως μπορούν να στέκονται χωρίς βοήθεια
Πότε να μιλήσετε στον γιατρό σας
Τα παιδιά δεν είναι όλα ίδια μεταξύ τους και γι’ αυτό δεν χρειάζεται να πανικοβληθείτε εάν το δικό σας δεν έχει αγγίξει κάποιον ή κάποιους από τους παραπάνω στόχους. Ο γιατρός σας θα μετρά σε κάθε επίσκεψη την ανάπτυξή του και θα σας καθησυχάζει ή θα σας εφιστά την προσοχή. Απευθυνθείτε, ωστόσο, σε κάποιον αναπτυξιολόγο εάν το νήπιό σας:
1. Δεν μπουσουλάει
2. Δεν στέκεται όταν το στηρίζετε
3. Δεν ψάχνει για πράγματα που βλέπει ότι του κρύβετε
4. Δεν λέει απλές λέξεις όπως «μαμά» και «μπαμπά»
5. Δεν μαθαίνει χειρονομίες, όπως να γνέφει «όχι» και «αντίο»
6. Δεν δείχνει αντικείμενα
7. Χάνει δεξιότητες που είχε κατακτήσει
8. Δεν γυρίζει στο όνομα του
9. Δεν κοιτά προς τα εκεί όπου του δείχνουμε
10. Και γενικά δεν εκτελεί απλές εντολές