Το μυστήριο του ύπνου no.1

Αποκρυπτογραφούμε το μυστήριο του ύπνου του μωρού από τη μήτρα έως τις 5 εβδομάδες μετά τον τοκετό

Πόσες ώρες κοιμάται ένα νεογέννητο μωρό; Βλέπει όνειρα; Από πότε μπορείτε να διαμορφώσετε τις συνήθειες του ύπνου του, φτιάχνοντας συγκεκριμένο πρόγραμμα; Γιατί ξυπνάει τα βράδια με την ίδια συχνότητα; Αυτές και άλλες ερωτήσεις γύρω από το ζήτημα του ύπνου των μωρών και τις συνήθειες που είναι κοινές παγκοσμίως απαντάμε στη συνέχεια. Στο πρώτο μέρος του άρθρου θα μάθουμε για τον ύπνο όσο ακόμα βρίσκεται στη μήτρα και έπειτα ποιες είναι οι συνήθειές του τις πρώτες εβδομάδες μετά τον τοκετό.

Στη μήτρα

• Η μήτρα είναι το ιδανικό περιβάλλον για τέλειο ύπνο. Είναι σκοτεινά, ζεστά και ήσυχα ενώ οι κινήσεις σας, όπως π.χ. ο βηματισμός σας, νανουρίζουν το έμβρυο.
• Το έμβρυο κοιμάται 20 ώρες ή και παραπάνω καθημερινά. Οι ώρες που ξυπνάει είναι μικρές σε διάρκεια.
• Έχει συνηθίσει να ακούει τους καθησυχαστικούς ήχους της καρδιάς σας, του στομαχιού σας και τον απαλό τόνο της φωνής σας. Επίσης επειδή δεν βιώνει το αίσθημα της πείνας, σπάνια δυσκολεύεται να αποκοιμηθεί.
• Το μωρό σας κοιμάται πολύ δραστήρια. Οι κλωτσιές και οι κινήσεις που νιώθετε είναι κινήσεις που γίνονται συνήθως κατά τη διάρκεια του ύπνου του.
• Από τον 7^ο μήνα της εγκυμοσύνης, το μωρό θα αρχίσει να ονειρεύεται καθώς ο εγκέφαλος έχει αναπτυχθεί αρκετά για να ξεκινήσει το στάδιο του REM ύπνου. Στη φάση αυτή του ύπνου, τα υψηλότερα κέντρα του εγκεφάλου ενεργοποιούνται από βαθύτερες περιοχές.  Κατά τη διάρκεια του REM ύπνου, το έμβρυο δεν έχει τον έλεγχο της κίνησης των μυών του, επομένως έχει τη δυνατότητα να κάνει κινήσεις αντανακλαστικά.
• Από τον 8^ο μήνα της κύησης το μωρό θα εισέλθει και στον ύπνο βραδέων κυμάτων, το πιο ήσυχο στάδιο του ύπνου, όπου δεν υφίστανται κινήσεις που επιτρέπουν την αναπνοή, όπως συμβαίνει στον στάδιο REM.
• Όσο πιο μικρό είναι ένα παιδί τόσο πιο πολύ ονειρεύεται. Μάλιστα το 90% του ύπνου των πρόωρα γεννημένων βρεφών καταλαμβάνεται από το στάδιο REM. Τα έμβρυα ονειρεύονται ακόμα περισσότερο, αλλά παραμένει μυστήριο το περιεχόμενό τους. Πιθανόν να είναι ένα συνδυασμός από λάμψεις και ήχους.
• Το έμβρυο πολλές φορές μοιάζει να χαμογελά μέσα στον ύπνο του. Αυτό συμβαίνει γιατί οι μύες του προσώπου κινούνται αντανακλαστικά.
• Το γεγονός ότι το μωράκι σας είναι πιο δραστήριο την νύχτα οφείλεται στο ότι έχει περισσότερο χώρο να κινηθεί αλλά και ότι απουσιάζουν οι κινήσεις (π.χ. βηματισμός) που το ηρεμούν και το νανουρίζουν.

1^η – 5^η εβδομάδα

• Το νεογέννητο μωρό κοιμάται διαρκώς για πολλές ώρες. Συνήθως θα κοιμάται αμέσως μετά τον θηλασμό.
• Ο ύπνος του νεογέννητου δεν ακολουθεί κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα καθώς ο εγκέφαλός του αναπτύσσεται ακόμα. Μην επιχειρήσετε να ελέγξετε τον ύπνο του γιατί δεν θα έχετε κάποιο αποτέλεσμα.
• Τα νεογέννητα όταν κοιμούνται εισέρχονται απευθείας στο στάδιο REM του ύπνου (μέχρι και τους 3 μήνες) για αυτό και θα παρατηρήσετε τα ματάκια του να κινούνται κάτω από τα βλέφαρα. Ο μισός τους ύπνος καταλαμβάνεται από αυτό το στάδιο ενώ οι κύκλοι του ύπνου (τόσο του REM όσο και του βαθύ ύπνου) διαρκούν 50 με 60 λεπτά. Ανάμεσα στους κύκλους μισοξυπνάει και αυτό ενδεχομένως να το ξαφνιάζει ξυπνώντας το εντελώς.
• Συνίσταται το μωρό σας να κοιμάται στο ίδιο δωμάτιο με εσάς τους πρώτους έξι μήνες. Την πρώτη ημέρα μετά τον τοκετό μπορεί να κοιμάται από 11 ώρες μέχρι 20 ώρες το 24ωρο.
• Μην σας ανησυχούν οι απότομες κινήσεις που ενδεχομένως κάνει. Πρόκειται για αντανακλαστικές κινήσεις που δείχνουν ότι το νευρολογικό σύστημα λειτουργεί σωστά. Επίσης στο στάδιο του βαθύ ύπνου το μωρό σας αναπνέει τόσο ήρεμα που μοιάζει εντελώς ακίνητο.
• Τη δεύτερη ημέρα το μωρό σας θα είναι περισσότερες ώρες ξύπνιο με εξαίρεση τα πρόωρα βρέφη και εκείνα που βίωσαν δύσκολο τοκετό. Θα κοιμάται περίπου 16 με 19 ώρες την ημέρα. Θα κοιμάται χωρίς διακοπή για 2 με 4 ώρες, θα ξυπνάει για να φάει, θα παραμένει ξύπνιο για 1 με 2 ώρες και θα ξανακοιμάται. Αυτό το πρόγραμμα θα ακολουθεί και κατά τη διάρκεια της νύχτας, καθώς ακόμα δεν λειτουργεί το βιολογικό του ρολόι για να αντιλαμβάνεται τη διαφορά μεταξύ ημέρας και νύχτας.
• Σταδιακά οι περίοδοι που θα παραμένει ξύπνιο και δραστήριο επιμηκύνονται. Ωστόσο, βεβαιωθείτε ότι δεν παραμένει χωρίς γάλα για περισσότερες από 6 ώρες το βράδυ και για περισσότερες από 3 την ημέρα, επομένως ξυπνήστε το για να το ταΐσετε αν κοιμάται παραπάνω.
• Τις πρώτες εβδομάδες είναι φυσιολογικό να νιώθει δυσφορία τα απογεύματα, καθώς όλα γύρω του είναι καινούργια και λαμβάνει διαρκώς νέες πληροφορίες. Φροντίστε λοιπόν να δημιουργείτε ένα ήρεμο και σκοτεινό περιβάλλον εκείνες τις ώρες για να το καθησυχάζετε. Είναι επίσης συνηθισμένο μέχρι τις 6 – 8 εβδομάδες να εισέρχεται σε μια φάση, που μοιάζει με ύπνο, σαν να θέλει να απομονωθεί για να καθησυχάσει τον εαυτό του.  
• Αφού περάσει η πρώτη εβδομάδα, το μωρό σας θα κοιμάται ίσα χρονικά διαστήματα και το πρωί και το βράδυ, αλλά ακόμα είναι πολύ νωρίς για να καθιερώσετε συγκεκριμένες συνήθειες για τις ώρες που θα κοιμάται.
• Αν το μωράκι σας είναι πρόωρα γεννημένο είναι πιθανό να ξυπνάει συχνότερα το βράδυ. Σταδιακά θα αναπτύξει και αυτό τις ίδιες συνήθειες ύπνου, απλά χρειάζεται περισσότερο χρόνο.
• Στις δύο εβδομάδες, όταν θα έχει σταθεροποιηθεί ο θηλασμός, η αίσθηση της πείνας θα είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο το μικρό σας ξυπνάει. Την ίδια περίοδο θα παρατηρήσετε ότι το μωρό είναι ξύπνιο συγκεκριμένες ώρες κάθε μέρα – συνήθως το απόγευμα.
• Την ίδια περίοδο ενδέχεται να βιώσει το στάδιο της απότομης ανάπτυξης, κατά το οποίο θα φαίνεται πιο κουρασμένο, θα έχει περισσότερη όρεξη για φαγητό, ειδικά τις βραδινές ώρες, και το οποίο συνήθως διαρκεί 2 με 3 ημέρες. Μετά από αυτό το στάδιο,  θα κοιμάται περισσότερες ώρες για ένα διάστημα.
• Σε αυτή την ηλικία τα περισσότερα μωρά δεν έχουν την δυνατότητα να παραμείνουν ξύπνια για περισσότερες από 2 ώρες τη φορά. Αν βάλετε το μικρό σας για ύπνο αργότερα, μπορεί να είναι υπερβολικά κουρασμένο και να δυσκολευτεί να αποκοιμηθεί.
• Το μωρό σας χρειάζεται χρόνο για να συνηθίσει το περιβάλλον έξω από τη μήτρα κι έτσι το κλάμα ή το γεγονός ότι παραμένει ξύπνιο να είναι αποτέλεσμα του ότι αισθάνεται περίεργα. Επίσης έχει μεγαλύτερη αντίληψη του περιβάλλοντος γύρω του και πιθανόν να χρειάζεται τη βοήθειά σας για να αποκοιμηθεί (π.χ. λίκνισμα, φάσκιωμα).

Συνεχίζεται…