Τι είναι τα πισωγυρίσματα στον ύπνο, πότε εμφανίζονται και πώς να τα αντιμετωπίσετε
Πισωγυρίσματα στις συνήθειες του ύπνου; Αν αναρωτιέστε τι είναι αυτό, πιθανόν το μωράκι σας δεν έχει περάσει ακόμα σε αυτή τη φάση. Αν πάλι η φράση κάτι σας λέει, ίσως να σας είναι πιο ξεκάθαρο γιατί το μικρό σας ξυπνάει ξαφνικά κάθε 20 λεπτά, φέρνοντάς σας στα πρόθυρα της εξάντλησης ή γιατί το νήπιο έχει σηκώσει μπαϊράκι ενάντια στον ύπνο! Φυσικά μπορεί να είστε από τους τυχερούς που το μωρό τους δεν πέρασε από καμία τέτοια φάση, μιας και δεν είναι απαραίτητο να συμβαίνει σε κάθε παιδί.
Τα πισωγυρίσματα στις συνήθειες του ύπνου αφορούν μια χρονική περίοδο, που κυμαίνεται συνήθως από 1 έως 4 εβδομάδες, κατά την οποία το μωρό ή το νήπιο που μέχρι πρότινος κοιμόταν σαν αγγελούδι ξαφνικά ξυπνάει τα βράδια, αρνείται να κοιμηθεί το μεσημέρι ή ξυπνάει πολύ νωρίτερα από το συνηθισμένο και μάλιστα χωρίς συγκεκριμένο λόγο. Η φάση αυτή πιάνει συνήθως τους γονείς... αδιάβαστους, μιας και εκεί ακριβώς που πιστεύουν πως έχουν ξεπεράσει κάθε πιθανή πρόκληση γύρω από τις συνήθειες του ύπνου, ξαφνικά το μικρό τους φαίνεται να τους βάζει σε νέες δοκιμασίες! Αν μη τι άλλο, πρόκειται για μια κατάσταση τουλάχιστον εκνευριστική. Ωστόσο δεν χρειάζονται σκέψεις απελπισίας, πρώτον γιατί φάση είναι και θα περάσει (όπως τόσα άλλα!) και δεύτερον γιατί συνήθως συμβαίνει σε συγκεκριμένες ηλικίες επομένως μπορείτε να προετοιμαστείτε κατάλληλα - τουλάχιστον ψυχολογικά!
Στους 4 μήνες. Εδώ πρόκειται για μόνιμη φάση, καθώς οι αλλαγές που συμβαίνουν θα το συνοδεύουν και αργότερα. Σε αυτή την ηλικία το μωρό σας εγκαταλείπει τις συνήθειες του ύπνου που είχε ως βρέφος και αρχίζει να κοιμάται περισσότερο σαν μεγαλύτερο παιδί. Η περίοδος προσαρμογής, όμως, συνοδεύεται από συχνά μεταμεσονύχτια ξυπνήματα και μικρότερης διάρκειας ημερήσιους υπνάκους.
Στους 8 μήνες. Η φάση αυτή σχετίζεται με τα αναπτυξιακά κατορθώματα του μωρού που συντελούνται από τον 8ο έως τον 10ο μήνα ζωής. Σε αυτή την ηλικία γίνεται ένα αναπτυξιακό άλμα σε ότι αφορά την κίνηση, μιας και το μωρό αρχίζει να μπουσουλάει, να σηκώνεται όρθιο στηρίζοντας το σώμα του στα έπιπλα, ο εγκέφαλος του αναπτύσσεται ραγδαία ενώ έχουν κάνουν ήδη την εμφάνισή τους τα πρώτα δοντάκια. Οι αλλαγές αυτές δεν είναι και λίγες για να αφήσουν αδιάφορες τις συνήθειες του μωρού γύρω από τον ύπνο. Αποτέλεσμα; Ακατάστατος βραδινός ύπνος, περιορισμένης διάρκειας ημερήσιος ύπνος και ένα μωρό στην αγκαλιά σας που συχνά δυσφορεί.
Στους 11 μήνες. Η φάση αυτή φαίνεται να μην παρουσιάζεται τόσο συχνά και σχετίζεται περισσότερο με τους ημερήσιους ύπνους, με το μωρό να αντιστέκεται στον έναν από τους δύο ημερήσιους υπνάκους. Πολλοί γονείς θεωρούν τότε ότι το μωρό τους είναι έτοιμο να εγκαταλείψει τον έναν υπνάκο και ότι πλέον μόνο ένας ημερήσιος ύπνος είναι αρκετός. Ωστόσο η μετάβαση από τους 2 στον 1 ημερήσιο ύπνο είναι καλύτερο να μην γίνεται πριν τους 15 μήνες.
Στους 18 μήνες.Το παιδί σας πλέον είναι νήπιο και τα πισωγυρίσματα έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι πειραματίζεται με την ανεξαρτησία του. Συνειδητοποιεί ότι έχει γνώμη και επιθυμίες, όπως και πράγματα που δεν του αρέσουν και - ακόμα πιο ενδιαφέρον για εκείνο - έχει την ικανότητα να εκφράζει όλα τα παραπάνω με ένα ηχηρό "όχι"! Παράλληλα ρόλο παίζουν τόσο το άγχος αποχωρισμού, ειδικά όταν αποχωρείτε από το δωμάτιο κατά τον ημερήσιο και βραδινό ύπνο, όσο και τα νέα δόντια που εμφανίζονται αυτή την περίοδο και του προκαλούν δυσφορία.
Στα 2 έτη. Τα πισωγυρίσματα στον ύπνο σε αυτή την ηλικία είναι λιγότερο ξεκάθαρα από τα υπόλοιπα και αυτό γιατί προκαλούνται από μια ποικιλία παραγόντων. Οι ώρες που παραμένει ξύπνιο αυξάνουν σε διάρκεια αλλά το μεταβατικό αυτό στάδιο μπορεί να διαταράξει τον ύπνο του. Από την άλλη στο μικρό σας συμβαίνουν σημαντικές αλλαγές, όπως είναι ο αποχωρισμός της πάνας και η χρήση του γιογιό αλλά και η μετάβαση στο παιδικό κρεβάτι χωρίς κάγκελα! Επίσης στην ηλικία των 2 είναι πιθανό το μικρό σας να βλέπει εφιάλτες ή να αντιμετωπίζει νυχτερινούς τρόμους, που όπως είναι επόμενο δεν αφήνουν ανεπηρέαστο τον ύπνο του.
Πώς να αντιμετωπίσετε τις συγκεκριμένες περιόδους;
Όσον αφορά τα πρώτα πισωγυρίσματα στους 4 μήνες, επειδή πρόκειται για μια μόνιμη αλλαγή με την έννοια ότι οι προηγούμενες συνήθειες δεν θα επιστρέψουν, εστιάστε στο να μάθετε το μωρό σας να αποκοιμιέται χωρίς την παρουσία σας (ξεκινήστε βάζοντάς το στην κούνια του την ώρα που γλαρώνει). Όταν είναι έτοιμο για κάτι τέτοιο θα είναι ικανό να κοιμάται καθόλη τη διάρκεια της νύχτας και να καθιερώσει ένα πιο προβλεπόμενο πρόγραμμα ύπνου.
Για να διαχειριστείτε τις υπόλοιπες φάσεις:
Μην διστάσετε να προσφέρετε ένα παραπάνω snack ή γεύμα εκτός των συνηθισμένων. Οι περίοδοι αυξημένης ανάπτυξης συνδέονται με τις φάσεις πισωγυρίσματος στον ύπνο, επομένως μπορείτε να προσθέσετε άλλο ένα snack πριν τον ύπνο. Θυμηθείτε ωστόσο ότι αυτό το στάδιο είναι προσωρινό, επομένως σύντομα θα επιστρέψετε στις παλιές (και καλές) συνήθειες.
Όταν αναζητά την ασφάλεια της αγκαλιάς σας, καθησυχάστε το αλλά αποφύγετε να εδραιώσετε νέες κακές συνήθειες ή να επαναφέρετε τις παλιές. Γεμίστε το αγκαλιές και φιλιά για να ηρεμεί, αλλά αποφύγετε να το κοιμίζετε λικνίζοντάς το στην αγκαλιά σας μέχρι να κοιμηθεί γιατί θα δημιουργήσετε συνήθειες που είναι δύσκολο να αλλάξουν. Αποφύγετε επίσης να επαναφέρετε άσχημες συνήθειες του παρελθόντος, όπως η χρήση της πιπίλας, ενώ το μικρό σας την έχει ήδη αποχωριστεί.
Αναζητήστε υποστήριξη. Προσπαθώντας να διανύσετε όσο πιο αναίμακτα γίνεται τις περιόδους αυτές, επιδιώκοντας κιόλας να μην δημιουργήσετε νέους συσχετισμούς σχετικά με τον ύπνο που υπάρχει κίνδυνος να καταλήξουν σε κακές συνήθειες, πιθανόν να αισθάνεστε πολύ πιεσμένοι. Αποφορτιστείτε ζητώντας την υποστήριξη του συντρόφου αλλά και συγγενών και φίλων που είναι διαθέσιμοι.
Βάλτε το μικρό σας για ύπνο νωρίτερα αν χρειάζεται. Κατά τη διάρκεια αυτών των φάσεων το μικρό σας μπορεί να μην κοιμάται αρκετά, γεγονός που οδηγεί σε υπερβολική κούραση και αυτό να διαταράσσει ακόμα περισσότερο τον ύπνο του. Για να προλάβετε πιθανή εξάντληση αλλά και ξεσπάσματα ξεκινήστε νωρίτερα την ρουτίνα που ακολουθείτε για τον ύπνο (μπάνιο, παραμύθι, ώρες χαλάρωσης με αγκαλιές κτλ.)