Ένα συχνό φαινόμενο που προκαλεί στους γονείς φόβο και έκπληξη!
*Με την συνεργασία του Αναπτυξιακού Εργοθεραπευτή, Στέλιου Μαντούδη.
Το χτύπημα του κεφαλιού είναι ένα συχνό φαινόμενο ανάμεσα σε μωρά και νήπια όσο και αν προκαλεί έκπληξη. Τα αγοράκια, μάλιστα, είναι πιο επιρρεπή από τα κοριτσάκια σε αυτή την περίεργη συνήθεια, η οποία συνήθως ξεκινάει το δεύτερο μισό του πρώτου χρόνου και κορυφώνεται ανάμεσα στους 18 και 24 μήνες. Μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες ακόμα και ένα χρόνο, ενώ τα περισσότερα παιδιά την ξεπερνούν όταν είναι περίπου 3 χρονών. Ποιοι είναι οι πιο συχνοί λόγοι που οδηγούν ένα μωρό να χτυπάει το κεφάλι του και πώς μπορείτε να αντιδράσετε εσείς;
Πιθανέςαιτίες:
- Προσωπικήανακούφιση. Όσο και αν ακούγεται παράξενο, τα περισσότερα νήπια που έχουν αυτή τη συνήθεια το κάνουν για να … χαλαρώσουν. Το ρυθμικό χτύπημα του κεφαλιού, για παράδειγμα στο μαξιλάρι, όταν πέφτουν για ύπνο, όταν ξυπνούν τη νύχτα ή ακόμα και όταν κοιμούνται. Η ρυθμική κίνηση, σύμφωνα με ειδικούς, πιθανόν να βοηθάει το μικρό σας να ηρεμεί τον εαυτό του.
- Ανακούφιση από τον πόνο. Ενδέχεται να χτυπάει το κεφαλάκι του αν πονάει κάπου αλλού, π.χ. όταν βγάζει δόντια, προκειμένου να ξεγελάσει ή να μοιράσει τον πόνο ή να ξεχαστεί.
- Για να εκφράσει θυμό. Το μικρό σας πιθανόν να χτυπάει το κεφαλάκι του σε στιγμές που ξεσπάει ή θυμώνει καθώς προσπαθεί να διαχειριστεί έντονα συναισθήματα. Αφού δεν έχει μάθει ακόμα να εκφράζει τα συναισθήματά του με λέξεις, προσπαθεί να εκφραστεί μέσα από κινήσεις. Ενδέχεται ακόμα να ηρεμεί τον εαυτό του μετά από ένα πολύ έντονο περιστατικό.
- Απαιτείτηνπροσοχή. Πιθανόν να είναι ένας τρόπος για να τραβήξει την προσοχή σας. Καθώς εσείς πανικοβάλλεστε με την συνήθεια του μικρού σας που μοιάζει «αυτοκαταστροφική» εκείνο πιθανόν να συνεχίζει τα χτυπήματα για να λάβει την προσοχή που θέλει από εσάς.
- Πρόβλημα ανάπτυξης. Το χτύπημα του κεφαλιού μπορεί να συνδέεται με τον αυτισμό και με άλλα προβλήματα ανάπτυξης αλλά τις περισσότερες φορές είναι συνήθεια που έχει σχέση με τη συμπεριφορά του μικρού σας. Σπάνια πρόκειται για σοβαρό πρόβλημα.
Τι μπορείτε να κάνετε
- Δώστε την απαραίτητη προσοχή στο μικρό σας αλλά όχι όταν χτυπάει το κεφαλάκι του. Αν εξακολουθεί να έχει τη συνήθεια παρόλη την προσοχή που του δείχνετε, συγκρατηθείτε και μην αντιδράσετε για να μην την ενισχύσετε. Φροντίστε ακόμα να μην το τιμωρείτε για αυτό που κάνει καθώς είναι πολύ μικρό για να καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει, ενώ αν νιώσει ότι δεν το αποδέχεστε μπορεί η κατάσταση να χειροτερέψει.
- Προστατεύστε το από πιθανούς τραυματισμούς. Ελέγχετε την κούνια του μια φορά το μήνα για να βεβαιωθείτε ότι από τις κινήσεις δεν έχει φύγει τίποτα από τη θέση του (π.χ. κάποια βίδα). Μπορείτε να τοποθετήσετε καουτσούκ στα πόδια της κούνιας ή του κρεβατιού και ένα μαλακό ύφασμα ανάμεσα στον τοίχο και στο κρεβάτι για να ελαττώσετε το θόρυβο αλλά και πιθανά σημάδια στον τοίχο. Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε μαξιλάρια και προτιμήστε έναν προφυλακτήρα που να είναι λεπτός και σκληρός. Μπορείτε να τον δέσετε στα κάγκελα της κούνιας αλλά φροντίστε να τον στερεώσετε καλά γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να βάλει το μικρό σας το κεφαλάκι του ανάμεσα σε αυτόν και τα κάγκελα.
- Προσπαθήστε να μην ανησυχείτε. Μπορεί το μικρό σας να έχει κάνει μια ή δυο μελανιές αλλά μην ανησυχείτε ή τουλάχιστον προσπαθήστε. Το μικρό σας μπορεί να ελέγξει τα χτυπήματα και είναι απίθανο να χτυπήσει τόσο πολύ το κεφάλι του ώστε να τραυματίσει τον εαυτό του.
- Βοηθήστε να ανακαλύψει ρυθμικές κινήσεις, όπως χορό, να μάθει να χτυπάει ντραμς ή τύμπανα ή παλαμάκια στο άκουσμα μουσικής. Δοκιμάστε, επίσης, να τοποθετήσετε έναν μετρονόμο στο δωμάτιο του μικρού σας για να νιώθει την ασφάλεια του σταθερού ρυθμού. Βοηθήστε το επίσης να ασκείται κατά τη διάρκεια της ημέρας έτσι ώστε να αποβάλλει την νευρικότητα που πολλές φορές τροφοδοτεί το χτύπημα του κεφαλιού.
- Καθιερώστε συνήθειες πριν τον ύπνο που να καθησυχάζουν το μωρό σας. Αν το χτύπημα του κεφαλιού είναι ένας τρόπος για να «χαλαρώσει» το μικρό σας από μια δύσκολη ημέρα, δοκιμάστε να εφαρμόσετε μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν τον βραδινό ύπνο, όπως ένα ζεστό μπάνιο, λίκνισμα στην αγκαλιά σας, ένα παραμύθι ή ένα νανούρισμα. Δοκιμάστε ακόμα να του τρίψετε την πλατούλα ή να του χαϊδέψετε το κεφάλι και να του αφήσετε απαλή μουσική στο δωμάτιό του μέχρι να κοιμηθεί.
- Αν το μικρό σας συνεχίζει να χτυπάει το κεφάλι του πολλές φορές μέσα στην ημέρα ή το χτυπάει ακόμα και όταν τραυματίζεται τότε πιθανόν να πρέπει να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας καθώς σε σπάνιες περιπτώσεις η συνήθεια αυτή συνδέεται με τον αυτισμό και με άλλα αναπτυξιακά προβλήματα. Τα αυτιστικά παιδιά δεν σχετίζονται σωστά με άλλους ανθρώπους και δεν ενδιαφέρονται για τη φυσική επαφή με τους γονείς τους. Αν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας χάνει τις φυσικές του δεξιότητες, την ικανότητα ομιλίας ή άλλες ικανότητες που ανέπτυξε, αν γίνεται υπερβολικά ακοινώνητο και αν καθυστερεί να περάσει από το ένα αναπτυξιακό στάδιο στο άλλο, τότε συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.