6 τρόποι για να καθοδηγήσετε θετικά το μικρό σας
Όταν πρέπει να αποφασίσει κανείς ποια στρατηγική θα ακολουθήσει για την διαπαιδαγώγηση του παιδιού του, τα πράγματα δυσκολεύουν. Πώς θα το πείσω να ακολουθεί τους κανόνες; Με ποιον τρόπο θα το επιβραβεύσω αν συμπεριφέρεται σωστά; Πώς θα το μάθω να έχει μια συγκεκριμένη συμπεριφορά; Η απάντηση σε όλα τα παραπάνω είναι η θετική καθοδήγηση.
Πρόκειται για μια μέθοδο που σαφώς περιλαμβάνει κανόνες και όρια, τα οποία υπενθυμίζονται με θετικό τρόπο, εκφράσεις που δείχνουν σεβασμό και κατανόηση, αξιολόγηση των συναισθημάτων του και εξηγήσεις. Όσο για το αν είναι αποτελεσματική εμείς απαντάμε θετικά, πράγμα που θα το επαληθεύσετε στην πράξη.
Υπενθυμίστε τους κανόνες με θετικό τρόπο. Προσπαθήστε να περιορίσετε τη χρήση λέξεων με αρνητική χροιά όπως «όχι», «μη», «σταμάτα», δοκιμάζοντας να τις αντικαταστήσετε με φράσεις που έχουν θετικό νόημα. Αντί δηλαδή να του λέτε τι να μην κάνει, εστιάστε σε αυτά που μπορεί να κάνει. Για παράδειγμα, αντί να του πείτε «μην τρέχεις», πείτε του «σε παρακαλώ περπάτα», αντί για το «μην παίζεις με το φαγητό σου» πείτε του «φάε το φαγητό σου».
Διαβάστε ακόμα: «10 διαφορετικοί τρόποι να αρνείστε (χωρίς να λέτε «όχι»)!»
Ζητήστε κάτι και δώστε οδηγίες με τρόπο που δείχνει σεβασμό. Όταν του ζητάτε να κάνει κάτι, φροντίστε να είστε επεξηγηματικοί, καθοδηγώντας το βήμα βήμα, ακόμα και αν κάτι σαν φαίνεται αυτονόητο (μπορεί για το νήπιο να μην είναι). Παράλληλα φροντίστε να το κάνετε με σεβασμό, ενθαρρύνοντάς το θετικά.
Αναγνωρίστε τα συναισθήματά του. Αν έχει θυμώσει ή στενοχωρεί για κάτι, π.χ. γιατί θέλει να παίξει πριν έρθει η σειρά του, δείξτε του πως καταλαβαίνετε ότι είναι δύσκολο για εκείνο αλλά εξηγήστε του ότι και τα άλλα παιδιά θα πρέπει να παίξουν στη σειρά τους.
Ξεκαθαρίστε τους κανόνες και εξηγήστε γιατί πρέπει να υπάρχουν όρια. Οι κανόνες στο σπίτι πρέπει να είναι ξεκάθαροι και κατανοητοί για εκείνο. Σημαντικό όμως ταυτόχρονα είναι να του εξηγείτε γιατί υπάρχουν αυτοί οι κανόνες. Για παράδειγμα πρέπει να φορέσει το μπουφάν όταν βγαίνει από το σπίτι γιατί κάνει κρύο και είναι πιθανό να αρρωστήσει ή δεν πρέπει να σκαρφαλώνει στη βιβλιοθήκη γιατί υπάρχει κίνδυνος να πέσει και να χτυπήσει.
Μαζί με τις λέξεις και πράξεις. Το να μετατρέπετε σε εικόνα αυτό που του εξηγείτε είναι ευεργετικό για το μικρό σας. Αυτό σημαίνει πως θα κατανοήσει πιο εύκολα τι του λέτε αν παράλληλα του το δείχνετε. Για παράδειγμα, του λέτε να βάλει τη ζακέτα του και ταυτόχρονα του δείχνετε πώς να το κάνει. Από τη άλλη με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να ενθαρρύνετε συγκεκριμένες συμπεριφορές. Του λέτε, λόγου χάρη, ότι πολύ θα θέλατε να πάτε τώρα στο πάρκο μαζί του αλλά θα τελειώσετε πρώτα την εργασία σας, προκειμένου να το ενθαρρύνετε να συμμαζέψει κι εκείνο το δωμάτιό του.
Ενθαρρύνετε μια συμπεριφορά. Για να του μάθετε πώς είναι καλό να συμπεριφέρεται σε διάφορες περιστάσεις, από το να μαζεύει το δωμάτιό του μέχρι να μην χτυπάει ένα άλλο παιδί, είναι απαραίτητο να το ενθαρρύνετε κάθε φορά που κάνει κάτι σωστά. Για παράδειγμα αν του ζητήσετε να μαζέψει τα παιχνίδια του από το πάτωμα και εκείνο βάλει ήδη ένα μέρος στο χώρο αποθήκευσης, δείξτε του την ικανοποίησή σας χωρίς να περιμένετε να ολοκληρώσει την δουλειά.
Για να το ενθαρρύνετε συνδυάστε διάφορους τρόπους, από το χαμόγελο, την αγκαλιά και το φιλικό χτύπημα στην πλάτη μέχρι μια δραστηριότητα ως επιβράβευση σε μια επιθυμητή συμπεριφορά. Τα υλικά βραβεία, όπως αυτοκόλλητα, παιχνίδια κ.λπ. είναι καλύτερο να χρησιμοποιούνται για μικρές χρονικές περιόδους και όταν οι υπόλοιπες μορφές ενθάρρυνσης δεν φαίνεται να λειτουργούν. Επίσης, καλό θα ήταν να μην επιβραβεύετε ποτέ το παιδί σας με φαγητό.
Μην ξεχνάτε, τέλος, ότι η επιβράβευση είναι πιο αποτελεσματική και ενισχύει την αυτοεκτίμησή του όταν είναι στοχευμένη, συγκεκριμένη και θετική αφού αφορά συγκεκριμένη συμπεριφορά και όχι γενικά αν είναι καλό ή κακό παιδί, καλός ή κακός μαθητής, καλός ή κακός φίλος. Για παράδειγμα αντί να του πείτε γενικά και αόριστα «είσαι το καλύτερο παιδί», επισημάνετε «ότι παρατηρήσατε με χαρά ότι μοιράστηκε το παιχνίδι του με τον φίλο του».