Τι θα μπορούσατε να πείτε αντί για τα «μην κλαις», «μην ντρέπεσαι» και «στα έλεγα εγώ…»;
Υπόθεση 1η: δεν καταφέρνει να συναρμολογήσει το καινούργιο του παιχνίδι, απογοητεύεται και βάζει τα κλάματα. Υπόθεση 2η: επισκέπτεστε μια φίλη σας και το μικρό σας που κατά τα άλλα είναι ομιλητικό, μοιάζει να έχει καταπιεί τη γλώσσα του και παραμένει κολλημένο στην αγκαλιά σας. Υπόθεση 3η: του δίνετε οδηγίες για κάτι που θέλει να κάνει, εκείνο δεν τις ακολουθεί και όλα πάνε στραβά όπως είχατε προβλέψει. Τρεις υποθέσεις που αντιστοιχούν σε καθημερινές καταστάσεις. Πώς θα αντιδρούσατε σε κάθε μια από αυτές;
Αυθόρμητα θα θέλατε να παρηγορήσετε το μικρό σας λέγοντάς του «να μην κλαίει», να του δώσετε κουράγιο λέγοντας του «να μην ντρέπεται» ή να του αποδείξετε ότι καλό είναι την επόμενη φορά να ακολουθήσει τις συμβουλές σας λέγοντάς του «είδες που εγώ στο είπα;». Κι όμως αυτές οι φράσεις που ακούγονται συχνά από τους γονείς σε κάθε μια από τις τρεις περιπτώσεις, δεν είναι καθόλου βοηθητικές. Πόσο διαφορετικά θα μπορούσατε να αντιμετωπίσετε την κάθε κατάσταση;
Αντί για το «μην κλαις» ή «μην ανησυχείς». Προφανώς και δεν θέλετε το μικρό σας να κλαίει, να στενοχωριέται, να αγχώνεται ή να φοβάται. Όμως με το να του λέτε «μην κλαις» ή «μην φοβάσαι» είναι σαν να υποβαθμίζετε τα συναισθήματά του ή σαν να του λέτε ότι δεν πρέπει να έχει αυτά τα συναισθήματα, ότι αυτά τα συναισθήματα είναι κάτι κακό και ανεπίτρεπτο. Όμως το παιδί σας, όπως άλλωστε και εσείς, κάποια στιγμή και θα στενοχωρηθεί, και θα φοβηθεί και θα ανησυχήσει και το πιο σημαντικό είναι να του δώσετε τα εφόδια ώστε να μπορεί να διαχειριστεί αυτά τα δύσκολα συναισθήματα. Το πρώτο βήμα είναι η αναγνώριση («καταλαβαίνω ότι είσαι στεναχωρημένος/η») και το δεύτερο η συζήτηση σχετικά με το τι θεωρεί το ίδιο ότι θα βοηθούσε για να νιώσει καλύτερα. Με αυτόν τον τρόπο δίνετε αξία στα συναισθήματά του και δείχνετε ότι έχει τη δυνατότητα να ελέγχει το πώς θα το επηρεάσουν.
Αντί για το «μη ντρέπεσαι». Είναι σχεδόν βέβαιο ότι το πρώτο πράγμα που θέλετε να πείτε στο μικρό σας που δεν απαντάει στις ερωτήσεις ενός γνωστού που συναντάτε στον δρόμο ή που δεν πηγαίνει να παίξει με τα συνομήλικα παιδιά στο πάρτι είναι να μην ντρέπεται. Κι ενώ με αυτές τις λέξεις θέλετε να το ενθαρρύνετε να έχει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, στην πραγματικότητα το οδηγείτε να αντιδρά ακόμα πιο ντροπαλά, αφού εσείς του προσδίδετε το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό. Αντί λοιπόν να του βάζετε ταμπέλες, κατανοήστε τη δυσκολία του να συναναστρέφεται αγνώστους ή να συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες και βοηθήστε το να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση με το παιχνίδι ρόλων στο σπίτι, την σταδιακή κοινωνικοποίηση σε οικείο περιβάλλον, την προετοιμασία για το τι θα συναντήσει σε κάθε μέρος που πηγαίνετε. Προπάντων αποφύγετε να το πιέζετε να μιλήσει όταν δεν θέλει ή να συμμετέχει σε κάτι αν δεν νιώθει άνετα.
Αντί για το «εγώ στα έλεγα». Προφανώς και θέλετε να κάνετε τη ζωή του πιο εύκολη ή να το διδάξετε σε κάτι που προσπαθεί να κάνει για πρώτη φορά. Ωστόσο ακούγοντας τη φράση «είδες που στα έλεγα;» ή «εγώ στο είπα, ότι θα συμβεί το τάδε» το μικρό σας βλέπει απέναντί του έναν γονιό που τα ξέρει όλα και που, αν δεν τον ακούσει, η ζωή του θα είναι μια καταστροφή! Οι προσπάθειες να το διδάξετε πάνε στον βρόντο μιας και είναι λογικό να αντιδρά αμυντικά ή ακόμα και ανταγωνιστικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ειδικά αν το μικρό σας πειραματίζεται με τα όρια της ανεξαρτησίας του, το πιο αποτελεσματικό είναι να μάθει μέσα από την εμπειρία και μέσα από τα λάθη.