Τελειομανία: Είναι όντως χάρισμα για το παιδί σας;

Νικήστε την τελειομανία του

Βοηθήστε το μικρό σας να ξεπεράσει την τελειομανία του και να μειώσει την πίεση για την επιτυχία

Αγωνιά τόσο πολύ για τους βαθμούς στο σχολείο και για τα αποτελέσματα των διαγωνισμάτων που πιέζει σε μεγάλο βαθμό τον εαυτό του για να πετύχει. Τείνει να έχει υψηλά, συχνά άπιαστα πρότυπα και να δεσμεύεται για να τα φτάσει, ενώ δεν μπορεί να διαχειριστεί καθόλου εύκολα την αποτυχία.

Ενδεχομένως κάποιοι να θεωρούν την τελειομανία χάρισμα, ωστόσο στην πραγματικότητα είναι ένα χαρακτηριστικό που κάθε άλλο παρά χρήσιμο είναι για να ανταπεξέλθει κανείς στις αποτυχίες και στις αναποδιές της ζωής αλλά και να αναπτύξει υγιώς την αυτοεκτίμησή του. Επειδή η διαρκής επιθυμία για την τελειότητα το φέρνει αντιμέτωπο με διαρκείς απογοητεύεσεις και άγχος δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο, είναι σημαντικό να το βοηθήσετε να σκέφτεται διαφορετικά και να μάθει ότι τα λάθη είναι μέρος του παιχνιδιού.     

Αξιολογήστε τη στάση σας. Ενδεχομένως να θεωρείτε πως η τελειομανία του είναι χαρακτηριστικό που προέρχεται από εκείνο ως κομμάτι της ιδιοσυγκρασίας του, αλλά καλό θα ήταν να αξιολογήσετε για αρχή τη δική σας αντιμετώπιση για τα θέματα επιτυχία – αποτυχία, καθώς είναι πιθανό να στέλνετε διάφορα λανθάνοντα μηνύματα στο παιδί σας. Αν του λέτε λόγου χάρη πως δεν έχουν σημασία για εσάς οι καλοί βαθμοί στο σχολείο, αλλά το παιδί σας ακούει διαρκώς να εκφράζετε το θαυμασμό σας για τους καλούς μαθητές ή να καυχιέστε για διάφορες επιτυχίες, είναι πιθανό να αναπτύξει άγχος για να πετύχει. Το υγιές είναι να του δείχνετε ότι το αγαπάτε χωρίς όρους και ότι η αγάπη σας δεν εξαρτάται σε καμία περίπτωση από το πόσο καλός μαθητής θα είναι. Παράλληλα εντοπίστε άλλα στοιχεία του που σας κάνουν περήφανους.

Σημασία έχει η γνώση.Εστιάστε στο πόσο σημαντικό είναι να μαθαίνει καινούργια πράγματα και να αποκτά νέες δεξιότητες και όχι απλά στο να είναι ο καλύτερος. Όταν, για παράδειγμα, σας δείξει τους καλούς του βαθμούς εστιάστε στην προσπάθεια και στη δουλειά που έκανε και όχι στον ίδιο τον βαθμό και στην επιτυχία.

Εντοπίστε το λάθος σκεπτικό για να το αλλάξετε. Συνήθως τα τελειομανή παιδιά έχουν τη λογική «ή όλα ή τίποτα» και θεωρούν τον εαυτό τους άχρηστο αν δεν πάρουν καλό βαθμό ή αν δεν γράψουν τέλεια σε κάποιο διαγώνισμα.

Επιτρέψτε του να κάνει λάθη. Προσφέρετε τη βοήθεια και την καθοδήγησή σας αν χρειάζεται, αλλά αφήστε του το περιθώριο να δουλέψει μόνο του, να κάνει λάθη και να δεχθεί την θετική καθοδήγηση του δασκάλου του. Επιτρέποντας του να κάνει λάθη και να μαθαίνει από αυτά αφενός παύει να πιέζεται τόσο για να είναι διαρκώς τέλειο και αφετέρου αποκτά αυτοπεποίθηση ότι μπορεί να πετύχει μόνο του χωρίς βοήθεια.

Επινοήστε μια φράση που θα του λέτε συχνά για να το ενθαρρύνετε, (π.χ. «όλοι κάνουμε λάθη αλλά το σημαντικό είναι τι μπορούμε να μάθουμε από αυτά») ή αντικαταστήστε τη λέξη λάθος με τη λέξη εμπόδιο.

Μην του δημιουργείτε επιπλέον πίεση. Μην επιχειρήσετε να απαλύνετε το άγχος του για το σχολείο με φράσεις του τύπου «μην ανησυχείς, είμαι σίγουρη ότι θα πάρεις τον καλύτερο βαθμό, όπως πάντα». Ενδεχομένως να έχετε τις καλύτερες προθέσεις αλλά το παιδί σας ακούγοντας αυτή τη φράση θα αισθανθεί μεγαλύτερη πίεση για να διατηρήσει την πρώτη θέση. Αντί για το παραπάνω εστιάστε πάλι στην προσπάθεια του να μάθει, ανεξάρτητα τελικά από το τι βαθμό θα πάρει.

Θέστε όρια στη μελέτη. Αν το παιδί σας δαπανά πολύ χρόνο στη μελέτη στο σπίτι, βάλτε ένα όριο προτρέποντάς το να κάνει διαλείμματα και να χαλαρώνει.

Ενθαρρύνετέ το να συμμετέχει σε δραστηριότητες.Η πίεση να είναι τέλειο στο σχολείο πιθανόν να προέρχεται από το γεγονός ότι αντλεί αυτοεκτίμηση μόνο από αυτόν τον χώρο. Φροντίστε να συμμετέχει και σε άλλες δραστηριότητες που δεν σχετίζονται με ανταγωνισμό ή βαθμούς, ωστόσο προσέξτε να μην υπερφορτώσετε το πρόγραμμά του για να του αφήνετε ελεύθερο χρόνο να χαλαρώνει.

Βοηθήστε το μέσα από παραδείγματα άλλων. Ανακαλύψτε ταινίες και βιβλία για ανθρώπους που πέτυχαν μετά από μεγάλες αποτυχίες και συζητήστε τα με το παιδί σας. Αλήθεια, ξέρατε ότι ο TomasEdisonχρειάστηκε 1.000 προσπάθειες για να κάνει τον ηλεκτρικό λαμπτήρα να δουλέψει και σε σχετική ερώτηση απάντησε: «δεν νιώθω καθόλου ότι αυτές οι προσπάθειες ήταν αποτυχημένες, μιας και τώρα γνωρίζω 1.000 τρόπους με τους οποίους δεν δουλεύει μια λάμπα»;

Γίνετε πρότυπο. Φροντίστε να αποτελείτε παράδειγμα προς μίμηση δείχνοντας στο παιδί σας πως υπάρχει τρόπος να διαχειριστεί κάποιος τα λάθη του και να μάθει από αυτά. Επιπλέον βεβαιωθείτε πως δεν εξαρτάται η δική σας αυτοεκτίμησή σας από τα θετικά σχόλια των άλλων για τις επιτυχίες σας.