Ιδιοσυγκρασία, περιβάλλον και ηλικία παίζουν ρόλο στη δημιουργία καβγάδων
Οι διαφωνίες υπάρχουν μέσα στη ζωή και όταν δεν μπορούν να λυθούν συνήθως γεννούν καβγάδες. Σκεφθείτε πόσο δύσκολο είναι πολλές φορές για εσάς να διαχειριστείτε τον θυμό σας και πόσο συχνά μια διαφωνία σας καταλήγει σε τσακωμό. Φανταστείτε λοιπόν πόσο περισσότερο δυσκολεύουν τα πράγματα για ένα παιδί που ακόμα δεν έχει αναπτύξει πλήρως τον αυτοέλεγχο και τις κοινωνικές του δεξιότητες.
Όπως είναι αναμενόμενο, οι τσακωμοί δεν λείπουν ανάμεσα στα αδέρφια. Κάποιοι από τους πιο συχνούς λόγους που οδηγούν σε τσακωμό είναι ότι το ένα νιώθει να αδικείται από μια κατάσταση, ότι αντιλαμβάνονται κάτι με διαφορετικό τρόπο ή ότι επιδιώκουν να προσελκύσουν την προσοχή και την αποδοχή των γονιών. Τα καλά νέα είναι ότι η φάση αυτή κάποια στιγμή θα κλείσει τον κύκλο της, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι ζωτική η δική σας πολύτιμη βοήθεια. Μεγαλώνοντας και λαμβάνοντας θετικά ερεθίσματα από το στενό τους περιβάλλον τα παιδιά αρχίζουν να κατανοούν και στην πράξη τη σημασία της διαπραγμάτευσης και του συμβιβασμού για να βρίσκουν λύσεις στα καθημερινά τους προβλήματα. Επίσης μαθαίνουν να σέβονται τον άλλον και να αναγνωρίζουν τη δική του οπτική γωνία για τα πράγματα, μειώνοντας έτσι τη συχνότητα των τσακωμών.
Το πώς τα παιδιά διαχειρίζονται τις διαφωνίες τους εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως από την ιδιοσυγκρασία τους, το περιβάλλον, την ηλικία και τις κοινωνικές τους δεξιότητες. Σε αυτούς τους παράγοντες μπορείτε να εστιάσετε, ώστε να αποφύγετε τις συχνές συγκρούσεις.
Ιδιοσυγκρασία. Κάποια παιδιά τσακώνονται περισσότερο από κάποια άλλα και πιθανόν αυτό να οφείλεται στην ιδιοσυγκρασία τους. Κάποιοι άνθρωποι εκφράζουν το θυμό τους πολύ πιο εύκολα από κάποιους άλλους ή δεν έχουν την ίδια ικανότητα να ελέγξουν την οργή τους. Φυσικά κανένας δεν γεννιέται έχοντας την ικανότητα να διαχειρίζεται μια διαφωνία. Πρόκειται για δεξιότητα που μαθαίνεται. Δείξτε του πώς να παίρνει ανάσες για να ηρεμήσει, ζητήστε του να μετράει μέχρι το δέκα πριν απαντήσει σε κάτι που το εξοργίζει κοκ. Όταν καυγαδίζετε εσείς μαζί του, προσπαθήστε να δώσετε το καλό παράδειγμα. Πείτε του πως τώρα είστε όλοι εκνευρισμένοι και πως η συζήτηση θα πρέπει να γίνει σε πιο χαλαρούς τόνους όταν και οι δύο είστε πιο ήρεμοι.
Περιβάλλον. Δεν αρκεί όμως μόνο η ιδιοσυγκρασία για να εκφραστεί μια συγκεκριμένη συμπεριφορά, εφόσον σημαντικά είναι και τα ερεθίσματα από το περιβάλλον. Τα παιδιά αντιγράφουν τις συμπεριφορές των ανθρώπων που κινούνται στο κοντινό τους περιβάλλον, επομένως αν εσείς λύνετε τις διαφορές σας με θετικό τρόπο, θα μάθουν να λειτουργούν ανάλογα. Στόχος λοιπόν είναι να δίνετε το σωστό παράδειγμα, λύνοντας τις διαφορές σας με διάθεση συνεργασίας, παραμένοντας ήρεμοι όταν είστε θυμωμένοι, λαμβάνοντας υπόψη σας τις καταστάσεις πριν κάνετε κάποια κίνηση, αντιδρώντας με τον καταλληλότερο τρόπο και ακούγοντας την γνώμη των άλλων ανθρώπων. Ένα παιδί είναι πιο πιθανό να τσακώνεται όταν περιτριγυρίζεται από ανθρώπους που συνηθίζουν να τσακώνονται, κυρίως γονείς ή μεγαλύτερα αδέρφια, όταν παίρνουν αυτό που θέλουν μετά από τον τσακωμό, όταν οι γονείς δεν θέτουν όρια σε σχέση με τον τσακωμό και τον θυμό και όταν εκτίθενται σε βίαιες εικόνες στην τηλεόραση ή στα βιντεοπαιχνίδια.
Ηλικία. Φυσικά η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο στο πώς ένα παιδί θα διαχειριστεί έναν τσακωμό:
- Κάτω από 2 ετών. Συνήθως τσακώνονται για παιχνίδια και ενοχλούνται πολύ αν τους πάρει κάποιος κάτι που θέλουν πολύ. Δεν κατανοούν τον λόγο ύπαρξης των κανόνων και αγανακτούν όταν πρέπει να περιμένουν τη σειρά τους. Επίσης δεν έχουν ακόμα τη δυνατότητα να εκφράσουν με λέξεις αυτό που αισθάνονται κι έτσι τους είναι πιο εύκολο να σπρώξουν ή να χτυπήσουν τον άλλον όταν θυμώσουν.
- 3 – 4 ετών. Αρχίζουν να συνεργάζονται, να μοιράζονται τα παιχνίδια τους και να περιμένουν τη σειρά τους, δεξιότητες που μειώνουν τις πιθανότητες για τσακωμούς. Ακόμα και τώρα όμως χρειάζονται καθοδήγηση, υπενθύμιση της σωστής συμπεριφοράς και θετική ανταπόκριση.
- 5 – 7 ετών. Κατακτούν σε μεγάλο βαθμό την ικανότητα να μοιράζονται, να περιμένουν τη σειρά τους και να συμβιβάζονται, χωρίς να επιβλέπονται διαρκώς από τους γονείς. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι δεν χρειάζονται την ενθάρρυνση από εκείνους σε ότι αφορά τους καλούς τρόπους συμπεριφοράς.
- 8 – 10 ετών. Τείνουν να διαμαρτύρονται λεκτικά αλλά επειδή κοινωνικοποιούνται, συμμετέχοντας σε ομάδες (σχολείο, αθλήματα) μαθαίνουν να συνεργάζονται, να διαπραγματεύονται και να συμβιβάζονται στην πράξη.
Μάθετε και αυτό!
- Σύμφωνα με έρευνες, τα αδέρφια κάτω των 5 ετών μπορούν να μαλώνουν μέχρι και κάθε 10 λεπτά! Επομένως δεν είναι παράλογο να πιστεύετε πως οι τσακωμοί τους δεν έχουν τελειωμό.
- Κορίτσια και αγόρια μαλώνουν με την ίδια συχνότητα αλλά με διαφορετικό τρόπο.
- Όσο πιο κοντά είναι ηλικιακά δύο αδέρφια τόσο περισσότερο τείνουν να τσακώνονται.
- Το να μην επεμβαίνετε πάντα στους τσακωμούς των παιδιών σας είναι μια καλή λύση. Η υπερβολική προσοχή μπορεί να ενθαρρύνει τους καβγάδες, ειδικά αν αυτοί γίνονται γα να προσελκύσουν την προσοχή των γονιών.