Πώς να απαντήσετε όταν σας ζητάει κάτι;
Κάθε τρεις και λίγο σας ζητάει κάτι, παρακλητικά, κλαψουρίζοντας, ή ευγενικά, πολλές φορές χρησιμοποιώντας μεθόδους που δεν θα περιμένατε από ένα παιδί προσχολικής ηλικίας.
Ο τρόπος που θα απαντήσετε είναι κομβικός, ακόμα και αν η απάντησή σας περιλαμβάνει άρνηση. Ο λόγος είναι πως η απόκρισή σας το διδάσκει πώς να επικοινωνεί αποτελεσματικά, να είναι ευγενικό και να συμβιβάζεται. Η αποδοχή της άρνησης, άλλωστε, σε μια επιθυμία του είναι ένα πολύ σημαντικό μάθημα για την κοινωνική και συναισθηματική του ανάπτυξη. Πρέπει να μάθει να διαχειρίζεται την απογοήτευσή του αλλά και το γεγονός ότι δεν μπορούν πάντα οι άλλοι να του κάνουν όλα τα χατίρια.
Τα παραπάνω είναι σημαντικά για τη μετέπειτα υγιή εξέλιξη των διαπροσωπικών του σχέσεων. Ας δούμε, λοιπόν, κάποια βήματα επεξεργασίας πριν την τελική σας απάντηση, πώς να αρνηθείτε κάτι «με το γάντι» και με ποιους τρόπους να περιορίσετε τον αριθμό των «όχι».
Πριν την απάντηση
Άσχετα από το αν σχεδιάζετε να απαντήσετε ναι, όχι ή ίσως ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα όταν το μικρό σας ζητάει κάτι.
Η απάντησή σας θα εξαρτηθεί από τον τρόπο που σας ζητάει κάτι το παιδί σας. Αν λόγου χάρη σας ζητήσει κάτι ευγενικά, επιβραβεύστε τους καλούς του τρόπους, ανεξάρτητα από το αν τελικά θα πείτε ναι. Έτσι του δείχνετε ότι πάντα θα προσέχετε τι σας λέει όσο σας μιλάει σωστά και θα ενθαρρύνετε τη σωστή συμπεριφορά μελλοντικά. Αν πάλι σας ζητάει κάτι γκρινιάζοντας, μουρμουρίζοντας ή κλαίγοντας, κάντε του ξεκάθαρο ότι θα το ακούσετε μόνο αν χρησιμοποιήσει καλούς τρόπους.
Αφιερώστε χρόνο για να το ακούσετε.Αν το μικρό σας ζητήσει κάτι με ευγενικό τρόπο, αφιερώστε χρόνο για να καταλάβετε τι είναι αυτό που θέλει. Εκείνο θα καταλάβει ότι εστιάζετε την προσοχή σας σε εκείνο και είναι πιο πιθανό να αποδεχτεί την απάντησή σας. Βοηθητικό είναι να δείξετε κατανόηση, λέγοντας για παράδειγμα ότι κατανοείτε γιατί θα του άρεσε πολύ το παιχνίδι ή δραστηριότητα που επιθυμεί.
Πάρτε το χρόνο σας και αποφασίστε. Αντισταθείτε στην παρόρμηση να απαντήσετε απευθείας όχι. Είναι καλύτερο να επεξεργαστείτε για λίγο το αίτημα του μικρού σας χωρίς πίεση και να αναρωτηθείτε αν πράγματι χρειάζεται να αρνηθείτε. Αφενός στέλνετε το μήνυμα στο παιδί σας ότι δίνετε την πρέπουσα σημασία σε αυτό που σας λέει, αφετέρου μέσω της επεξεργασίας να διαπιστώσετε ότι υπάρχει και μια μέση οδός, όπως αυτή της διαπραγμάτευσης για να βρεθεί μια λύση αποδεκτή και από τους δυο σας.
Εάν πρόσκειται να αρνηθείτε
Μπορεί το όχι να είναι σκληρό για ένα παιδί προσχολικής ηλικίας αλλά δεν είναι εφικτό τα πράγματα να γίνονται πάντα όπως τα θέλει. Για να απαλύνετε την αρνητική χροιά της άρνησης ακολουθήστε τα παρακάτω tips.
Παραθέστε τον λόγο της άρνησης.Σε περίπτωση που αποφασίσετε να αρνηθείτε εξηγήστε πρώτα τον λόγο για να βοηθήσετε το μικρό σας να καταλάβει την απόφασή σας. Για παράδειγμα, εξηγήστε του ότι δεν έχετε αρκετό χρόνο για να κάνετε κάτι που θέλει, ότι δεν μπορείτε να αναβάλλετε μια υποχρέωσή σας κ.ο.κ. Αν το μικρό σας φαίνεται απογοητευμένο πιθανόν να μην έχει κατανοήσει την αιτία της άρνησής σας.
Το «όχι» σημαίνει «όχι». Αν έχετε αποφασίσει να αρνηθείτε πρέπει να παραμείνετε σταθεροί στην απόφασή σας. Σε περίπωση που αρχικά αρνηθείτε και μετά ενδώσετε την επόμενη φορά το μικρό σας θα είναι περισσότερο επίμονο, ελπίζοντας ότι θα σας καταφέρει.
Προσφέρετε μια εναλλακτική λύση.Αν υπάρχει δυνατότητα, προτείνετε κάτι εναλλακτικό. Για παράδειγμα, αν αρνηθείτε να του αγοράσετε ένα παιχνίδι που είδε σε ένα κατάστημα, εξηγήστε του πως είναι πολύ ακριβό και πως όταν επιστρέψετε στο σπίτι θα φτιάξετε ένα χειροποιήτο παιχνίδι από υλικά χειροτεχνίας.
Ανταποκριθείτε θετικά.Αντιδράστε με θετικό τρόπο αν το μικρό σας αποδεχτεί την άρνησή σας, λέγοντας λόγου χάρη πόσο σας ικανοποιεί ο τρόπος που αποδέχεται την άρνησή σας ή πόσο χαίρεστε που τα καταφέρνετε τόσο καλά οι δύο σας. Αν δείτε ότι βοηθάει υπενθυμίστε στο μικρό σας με ποιον τρόπο θα τα καταφέρει καλύτερα την επόμενη φορά, π.χ. ζητήστε του να σας ρωτήσει μόνο μια φορά αν θέλει κάτι.
Περιορίστε την άρνηση
Φυσικά αν βομβαρδίζετε το μικρό σας διαρκώς με αρνήσεις σε ό,τι σας ζητάει, δεν θα έχετε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Φροντίστε να αρνήστε μόνο τα πράγματα που έχουν πραγματική σημασία ώστε και εκείνο να αντιλαμβάνεται περισσότερο τη σοβαρότητα του «όχι». Με ποιους τρόπους θα περιορίσετε τον αριθμό των αρνήσεων;
Θεσπίστε συγκεκριμένους κανόνες. Πριν βγείτε για αγορές, συζητήστε με το παιδί σας τι θέλετε να αγοράσετε και τι περιμένετε από εκείνο. Ορίστε συγκεκριμένους κανόνες για το τι θα ζητήσει ή για το πόσα πράγματα θα ζητήσει. Αυτό θα σας βοηθήσει να περιορίσετε τον αριθμό των απαιτήσεων του και κατ’ επέκταση των δικών σας αρνήσεων.
Σκεφτείτε το. Δεν χρειάζεται να απαντήσετε αμέσως στην απαίτησή του. Αποφύγετε την παρορμητική άρνηση και ζητήστε του χρόνο για να το σκεφτείτε.
Δεχτείτε. Μήπως υπάρχουν τα περιθώρια να πείτε ναι; Αν το μικρό σας ζητάει κάτι που δεν του κάνει κακό ή που δεν είναι πολύ σπουδαίο σκεφτείτε το ενδεχόμενο να δεχτείτε. Ωστόσο μην ενδώσετε προκειμένου να αποφύγετε ένα δημόσιο ξέσπασμα.
Διαπραγματευτείτε το.Η απάντησή σας μπορεί να είναι «ίσως» με την προϋπόθεση να διαπραγματευτείτε και να υπάρξει συμβιβασμός για να είστε και οι δύο ικανοποιημένοι. Πείτε λόγου χάρη ότι σήμερα δεν προλαβαίνετε να πάτε στο πάρκο αλλά θα πάτε αύριο, ή ότι αν θέλει να περάσετε από την παιδική χαρά μετά το σούπερ μάρκετ θα παραμείνετε εκεί για 10 λεπτά μόνο.
Προετοιμαστείτε για τις τακτικές
Φυσικά αν το μικρό σας θέλει κάτι πολύ θα χρησιμοποιήσει διάφορες τακτικές προκειμένου να το πετύχει. Φροντίστε να είστε προετοιμασμένοι για αυτό το ενδεχόμενο γνωρίζοντας τι κρύβεται πίσω από κάθε φράση, ώστε να απαντήσετε ανάλογα. Ας δούμε πώς μπορεί να λειτουργήσει κάθε τακτική.
- «Αν δεν μου το πάρεις, δεν θα ξαναμαζέψω τα παιχνίδια μου». Χρησιμοποιεί απειλή για να σας πείσει.
- «Η γιαγιά την προηγούμενη φορά δέχτηκε». Προσπαθεί να σας πείσει επισημαίνοντας πως κάποιος τρίτος έχει δεχθεί ήδη.
- «Θα στρώνω το κρεβάτι μου κάθε πρωί». Υπόσχεται κάτι ως αντάλλαγμα.
- «Εμείς όλοι θέλουμε...». Τα παιδιά συσπειρώνονται σε ομάδα για να σας πείσουν να δεχτείτε.
- «Είσαι η καλύτερη μαμά του κόσμου». Προετοιμάζει το έδαφος για να έχετε καλή διάθεση όταν σας ζητήσει κάτι.
- «Μα είναι λογικό!». Κάνει μια προσπάθεια να χρησιμοποιήσει τη λογική για να σας πείσει.
- «Αν πραγματικά με αγαπάς...». Προσπαθεί να επηρεάσει την απόφασή σας μέσω του συναισθηματικού εκβιασμού.
- «Τι πιστεύεις...». Μετατρέπει την αίτησή του σε ερώτηση.
Extra tips
- Τα παιδιά τείνουν να προβλέπουν πότε οι γονείς θα τους πουν «ναι» και πότε «όχι» σύμφωνα με την εμπειρία τους. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να είστε προσεκτικοί και συνεπείς στις απαντήσεις σας.
- Τα νήπια και τα παιδιά προχολικής ηλικίας έχουν ως όπλο τα δημόσια ξεσπάσματα και το κλαψούρισμα για να πραγματοποιήσουν τις επιθυμίες τους. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να παραμείνετε σταθεροί στην απόφασή σας και να μην ενδώσετε για να αποφύγετε το ξέσπασμα.
- Τα παιδιά στις πρώτες τάξεις του δημοτικού έχουν τη δυνατότητα να διαπραγματευτούν και να συμβιβαστούν ενώ αρχίζουν να κατανοούν και τη δική σας οπτική. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν πιο εύκολα να χρησιμοποιήσουν επιχειρήματα που ενδεχομένως σας πείσουν.