Οδηγίες για να γίνουν πιο εύληπτα τα μαθηματικά σε παιδιά με πρόβλημα δυσλεξίας
*Με την συνεργασία της λογοθεραπεύτριας, Μπαντανά Μαρίκας.
Πολλά παιδιά που έχουν μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν δυσκολίες και στα μαθηματικά. Αυτό βέβαια δεν είναι απαραίτητο καθώς μπορεί να συμβαίνει και το αντίθετο, δηλαδή να έχουν ιδιαίτερη έφεση στα μαθηματικά ενώ παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες όσον αφορά την γραφή και ανάγνωση.
Τι δυσκολεύει συνήθως ένα δυσλεξικό μαθητή στα μαθηματικά;
Το 70% των μαθητών με δυσλεξία παρουσιάζουν δυσκολίες με τους αριθμούς και το χειρισμό γεωμετρικών σχημάτων ή συμβόλων. Η δυσλεξία χαρακτηρίζεται από τη δυσκολία διαχείρισης των συμβόλων και από έλλειμμα προσανατολισμού σε αυτά που λαμβάνει καθώς επίσης και από δυσκολία στην κατανόηση των εννοιών του χρόνου και της ακολουθίας.
Ένας από τους περιορισμούς των παιδιών είναι η άμεση ανάκληση αριθμών από τη μνήμη. Αυτός είναι και ο λόγος που υιοθετούν και αντισταθμιστικές στρατηγικές στην επίλυση προβλημάτων , όπως να χρησιμοποιούν τα δάχτυλα τους για τη μέτρηση ή να κρατούν σημειώσεις στο τετράδιο. Συχνά παρατηρείται να κάνουν αριθμητικές πράξεις με αργούς ή με υπερβολικά γρήγορους ρυθμούς.
Ποια είναι τα ύποπτα σημάδια;
- Διαβάζει και γράφει ανάποδα τους αριθμούς . π.χ. 24 αντί 42, 6 αντί 9, ε αντί 3, 7 αντί 1.
- Λανθασμένη ανάγνωση των συμβόλων π.χ. + αντί χ, + αντί –
- Συχνά το παιδί δυσκολεύεται να προσανατολιστεί στο χώρο, ενώ μπερδεύει το δεξιά με το αριστερά.
- Δυσκολεύεται στην αντίληψη και κατανόηση ποσοτήτων και μεγεθών.
- Ξεχνάει πρόσφατες μαθηματικές έννοιες ή ακόμη και την προπαίδεια.
- Η εξάσκηση και η μελέτη δεν φέρνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
- Δεν ξέρει ποιες πράξεις να χρησιμοποιήσει για να λύσει προβλήματα.
- Το παιδί συχνά «πελαγώνει» με τους μεγάλους αριθμούς (1.000, 10.000 κλπ.).
- Δεν κατανοεί την εκφώνηση της άσκησης.
Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου;
- Σίγουρα δεν βοηθούν οι φωνές και οι τιμωρίες, αντίθετα αγχώνουν ακόμα περισσότερο το παιδί και το μπλοκάρουν εντελώς.
- Δεν βοηθούν επίσης οι πολύωρες προσπάθειες μάθησης, αντίθετα κουράζουν και συχνά οδηγούν σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και απέχθεια για τα μαθηματικά.
- Ξεκινήστε από τα πιο απλά, και αυτό είναι η πρόσθεση των όμοιων αριθμών. 1+1, 2+2, 3+3 κλπ
- Χρησιμοποιήστε αντικείμενα για τις πράξεις.
- Μην θεωρείτε δεδομένο ότι το ξέρει! – Αφήστε χρόνο στο παιδί να σκεφτεί και να απαντήσει.
- Δεχτείτε τη σωστή απάντηση ακόμα και αν τη βρήκε με διαφορετικό τρόπο από ότι εσείς!
- Επιβραβεύστε τα σωστά αλλά και την προσπάθεια.
- Καθιερώστε ένα πρόγραμμα και τηρήστε το με συνέπεια.
- Να έρχεστε σε συχνή επαφή με το δάσκαλο του παιδιού και να ενημερώνεστε για την πορεία του.
- Εξετάστε αν υπάρχουν τα κατάλληλα εργαλεία για το παιδί π.χ. μολύβι, γόμα, ξύστρα και σωστός φωτισμός.
- Πολύ σημαντικό: αποφύγετε να κάνετε τη σχολική εργασία να μοιάζει με τιμωρία.
Οδηγίες προς τους εκπαιδευτικούς:
- Βεβαιωθείτε πως έχετε την προσοχή του μαθητή όταν δίνετε οδηγίες ή πριν αρχίσετε τη διδασκαλία στην τάξη
- Να φωνάζετε το μαθητή με το όνομά του. Αυτό βοηθάει στην επαγρύπνησή του
- Χρησιμοποιείστε οπτικά ερεθίσματα για να επωφεληθείτε από την οπτική επεξεργασία του μαθητή
- Γράψτε τις εργασίες στον πίνακα για να τις αντιγράψει ο μαθητής στο πρόχειρό του
- Σιγουρευτείτε ότι οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες έχουν αρκετό χρόνο για να απαντήσουν στις ερωτήσεις κάποιου διαγωνίσματος
Τα προγράμματα παρέμβασης σε παιδιά με δυσκολίες στις Προμαθηματικές ή και στις Μαθηματικές έννοιες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν:
ασκήσεις για τις έννοιες του χώρου
ασκήσεις για τις έννοιες του χρόνου
παιχνίδια ομαδοποίησης
παιχνίδια ταξινόμησης
παιχνίδια σειριοθέτησης
ασκήσεις ενίσχυσης της αντίληψης
ασκήσεις ενίσχυσης της μνήμης
Εφόσον γίνει κατανοητό πού οφείλονται οι δυσκολίες του παιδιού και ότι «μαθηματικά» το παιδί μιλάει μια διαφορετική γλώσσα, τότε έχουμε κάνει και το πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Δεν έχει νόημα να περιμένουμε από το παιδί με δυσκολίες στα μαθηματικά να γίνει μαθηματικός, υπάρχει όμως τρόπος αυτή η δυσκολία να απαλυνθεί και να μη σταθεί εμπόδιο στην καθημερινότητά του ή σε μελλοντικές επαγγελματικές επιλογές.