Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να έχει ένα παιδί κινητό τηλέφωνο και ποιοι οι ελάχιστοι κανόνες για υπεύθυνη και ασφαλή χρήση;
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου τον Νοέμβριο του 2011, στο 10% των νηπιαγωγείων 1 στα 10 παιδιά έχει δικό του κινητό τηλέφωνο, ενώ στο 30% των δημοτικών σχολείων το ποσοστό αυτό αυξάνει και αγγίζει τουλάχιστον τον μισό πληθυσμό των μαθητών. Ωστόσο, δεν χρειαζόταν η έρευνα για να κατανοήσει κανείς πως τα κινητά τηλέφωνα έχουν ήδη βρει την θέση του στα παιδικά σακίδια, αφού αρκεί μία βόλτα έξω από ένα δημοτικό σχολείο για να το διαπιστώσει κανείς ιδίοις όμμασι.
Τα περισσότερα παιδιά «χρειάζονται» το κινητό τηλέφωνο για να τραβούν φωτογραφίες, να παίζουν παιχνίδια και να στέλνουν μηνύματα στους φίλους τους. Ωστόσο, κάτι τέτοιο εκτός από υπερβολικό, φαντάζει και αρκετά τρομακτικό. Δεν είναι λίγοι οι γονείς που αναρωτιούνται: «Εάν του αγοράσω κινητό…
- … μήπως θα παίζει παιχνίδια την ώρα του μαθήματος;»
- … μήπως θα στέλνει μηνύματα καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας;»
- … μήπως θα λαμβάνει και θα προωθεί μηνύματα ή φωτογραφίες με άσεμνο περιεχόμενο;» κτλ.
Οι φόβοι αυτοί είναι βάσιμοι. Σύμφωνα με έρευνα όλα τα παιδιά που τους επιτρέπεται να κρατούν το τηλέφωνο στο υπνοδωμάτιό τους κατά την διάρκεια της νύχτας, έχουν στείλει μεταμεσονύχτια μηνύματα, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό αυτών έχει μείνει ξάγρυπνο για αυτόν τον λόγο. Ακόμα, το 41% των παιδιών που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνει πως έχει δεχθεί, αποστείλει και προωθήσει ένα μήνυμα σεξουαλικού περιεχομένου, την ώρα που μόνο το 11% των γονιών υποπτεύεται για το παιδί τους τέτοιου είδους συμπεριφορά.
Το ερώτημα που τίθεται, λοιπόν, είναι: «Αποτελούν τα Angry Birds σοβαρό λόγο για την αγορά κινητού»; Η απάντηση είναι «όχι»! Μπορεί εκείνο να αισθανθεί αποκλεισμένο, όταν οι φίλοι του θα μιλούν για το επίπεδο στο οποίο έχουν φτάσει, αλλά μακροπρόθεσμα τα ευεργετήματα είναι περισσότερα. Η συγκέντρωση στο μάθημα, ένας ξεκούραστος νυχτερινός ύπνος, η επιμήκυνση της εποχής της αθωότητας, ένα παραδοσιακό δραστήριο παιδικό παιχνίδι είναι μερικά αυτά.
Επειδή δεν είναι ούτε παιχνιδομηχανή ούτε κάμερα αλλά μέσο επικοινωνίας, καλό θα ήταν το παιδί να λάβει το πρώτο του κινητό τηλέφωνο όταν θα αρχίσει να περνάει αρκετές ώρες μακριά από το σπίτι ή μακριά από την επίβλεψη κάποιου ενήλικα. Με άλλα λόγια, η ώρα για να αποκτήσει το παιδί σας κινητό τηλέφωνο είναι όταν θα νιώσετε κι εσείς την ανάγκη να του αγοράσετε ένα. Μέχρι τότε η κοινωνική επαφή με τους συμμαθητές και τους φίλους του μπορεί να γίνεται όπως παλιά, δηλαδή από το σταθερό.
Τέλος, μην ξεχνάτε πως το πρώτο κινητό τηλέφωνο θα πρέπει να συνοδεύεται και από κάποιους κανόνες υπεύθυνης και ασφαλούς χρήσης. Ρωτήστε το παιδί σας ποιοι πιστεύει πως πρέπει να είναι αυτοί και διαπραγματευτείτε τους μέχρι να αισθανθείτε κι εσείς ικανοποιημένοι. Μία συμφωνημένη επιτρεπτή χρήση είναι καλύτερη από μια μακροσκελή λίστα απαγορεύσεων. Ωστόσο, μην σηκωθείτε από το τραπέζι χωρίς να έχετε εξασφαλίσει πως:
1.Θα απαντάει οπωσδήποτε σε κλήσεις ή μηνύματά σας. Εάν δεν το ακούσει ή δεν το δει αμέσως, οφείλει να καλέσει πίσω αμέσως μόλις το συνειδητοποιήσει.
2.Το μέρος που θα φορτίζει το κινητό θα είναι κάποιος κοινόχρηστος χώρος και όχι το υπνοδωμάτιο του, για να μην το χρησιμοποιεί κατά τη διάρκεια της νύχτας.
3.Δεν θα το χρησιμοποιεί κατά τη διάρκεια του φαγητού, στην τάξη, πριν διαβάσει για το σχολείο και μετά τις 9 το βράδυ.
4.Δεν θα δίνει τον αριθμό του στο διαδίκτυο.
5.Δεν θα σπαταλάει χρήματά σε ringtones και διαγωνισμούς μέσω μηνυμάτων. (Θυμηθείτε να του αγοράσετε ένα κινητό χωρίς πρόσβαση στο internet και μια κάρτα ή σύνδεση που να περιλαμβάνει απεριόριστο αριθμό μηνυμάτων).
6.Δεν θα το κουβαλάει συνεχώς πάνω του και θα αποφεύγει να το τοποθετεί στις τσέπες. Μπορεί να μην έχουν αποδειχθεί ακόμα οι αρνητικές του επιδράσεις, αλλά τα κύματα που ένα κινητό εκπέμπει δεν είναι σίγουρα ευεργετικά για το σώμα του.
7.Δεν θα στέλνει/ προωθεί οποιοδήποτε μήνυμα δεν θα ήθελε να δει όλο το σχολείο, ο διευθυντής του κι εσείς.
8.Δεν θα αντικαθιστά με αυτό την πρόσωπο με πρόσωπο επικοινωνία. Ξεκαθαρίστε του πως εάν λάβει κάποιο κακό μήνυμα από έναν φίλο του, θα πρέπει να κλείσει το κινητό και να απαντήσει στην εχθρική συμπεριφορά κατ’ ιδίαν την επόμενη ημέρα. Καλύτερα να μην πει καθόλου κάτι που δεν θα έλεγε στον φίλο του κατά πρόσωπο.
9.Θα έχετε το δικαίωμα να ελέγχετε που και που το κινητό του (μόνο εάν το παιδί είναι ακόμα αρκετά μικρό γιατί ένας έφηβος θα το θεωρήσει εισβολή στην προσωπική του ζωή). Μπορεί να μην το κάνετε ποτέ, αλλά και μόνο η ιδέα δεν θα το αφήσει να «ρισκάρει».
Βεβαιωθείτε πως σέβεται και ακολουθεί τους κανόνες και μην αμελείτε να τους υπενθυμίζετε όταν πρόκειται να παραβιαστούν. Μην ξεχνάτε να το φέρνετε αντιμέτωπο με τις πράξεις του όταν τους σπάει, αλλά και να επαινείτε την καλή συμπεριφορά.
Εν κατακλείδι, θυμηθείτε πως κάποια στιγμή τα συμφωνηθέντα θα πρέπει να επαναδιαπραγματευθούν (ποιος έφηβος θα σταματήσει να χρησιμοποιεί το κινητό στις 9 μ.μ.;), να είστε προσεκτικοί σε ποιους κανόνες θα κάνετε πίσω!