Γιατί στην ηλικία 3 έως 6 ετών τα παιδιά βλέπουν τόσους πολλούς εφιάλτες; Και τι πρέπει να κάνουν οι γονείς για να καθησυχάσουν ένα φοβισμένο παιδί;
Οι εφιάλτες μπορεί να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε στάδιο ανάπτυξης, αφού ακόμα και τα μωρά μπορεί να έχουν καλά και άσχημα όνειρα. Ωστόσο οι συχνοί εφιάλτες εμφανίζονται συνήθως στα παιδιά όταν είναι περίπου 3 ετών καθώς τότε διαθέτουν μεγαλύτερη φαντασία, γνωρίζουν ότι μπορεί να συμβούν άσχημα πράγματα και έχουν τις κατάλληλες λέξεις για να περιγράψουν το όνειρο που είδαν.
Παρόλο τον τρόμο ή την ανησυχία που μπορεί να προκαλούν είναι ένα φυσικό κομμάτι της ανάπτυξης του παιδιού σας και δεν σηματοδοτεί κάτι ανησυχητικό. Η συχνότητά τους αυξάνεται μέχρι τα 6 χρόνια και μειώνεται στα 10. Σε αυτό το διάστημα το μικρό σας μπορεί να ξυπνήσει πολλές φορές φωνάζοντάς σας το βράδυ. Δείτε πώς θα το ηρεμήσετε.
Καθησυχάστε το. Αν το παιδί σας φοβάται, πηγαίνετε κοντά του, χαϊδέψτε του την πλάτη, αγκαλιάστε το, φιλήστε το και πείτε με καθησυχαστική φωνή ότι όλα θα πάνε καλά.
Βοηθήστε το να καθησυχάζει τον εαυτό του. Το μυστικό όπλο ενάντια στους εφιάλτες είναι να ηρεμήσετε το μικρό σας και ταυτόχρονα να του δείξετε τους τρόπους για να ηρεμεί το ίδιο τον εαυτό του αλλά και να ελέγχει τους φόβους του. Για παράδειγμα, πείτε του τι να κάνει αν δει άσχημο όνειρο.
- Αν φοβηθεί συμβουλέψτε το να αγκαλιάσει το αγαπημένο του αρκουδάκι ή κούκλα, να του δώσει αγκαλιές και φιλιά πριν κοιμηθεί για να τα «πάρει» πάλι πίσω αν χρειαστεί κατά τη διάρκεια της νύχτας.
- Εξασκηθείτε μαζί για το πώς μπορεί να αντικαθιστά τις άσχημες σκέψεις με ωραίες. Φτιάξτε μια όμορφη ιστορία την οποία μπορεί να ανακαλεί όποτε φοβηθεί κάποιο όνειρο ή το σκοτάδι του δωματίου. Αν πει στον εαυτό του την ιστορία και αναπαραστήσει τις εικόνες στο μυαλό του, τότε οι άσχημες σκέψεις θα απομακρυνθούν.
- Πείτε του πως αν αναποδογυρίσει το μαξιλάρι θα αλλάξει «κανάλι» στα όνειρα.
- Εξηγήστε του τι κάνετε εσείς όταν φοβάστε: σκεπάζεστε μέχρι το λαιμό και σκέφτεστε όμορφες στιγμές όπου είστε όλοι μαζί μέχρι να σας πάρει ο ύπνος.
Αναλύστε το. Κάποια παιδιά πιθανόν να μην θυμούνται τους εφιάλτες που βλέπουν, να τα έχει καταβάλλει το συναίσθημα ή να μην μπορούν να σκεφτούν λογικά για να περιγράψουν τι είδαν. Σε αυτή την περίπτωση μην το πιέσετε. Πείτε του και εσείς από την πλευρά σας για καλά και κακά όνειρα που βλέπετε και πώς το διαχειριστήκατε. Αν το μικρό σας μιλάει για όσα βλέπει, μπορείτε να το ρωτήσετε κατά τη διάρκεια της νύχτας, να μιλήσετε για αυτό το πρωί, να το ζωγραφίσετε σε χαρτί και μετά να το πετάξετε.
Μην προσπαθείτε να το πείσετε ότι δεν συνέβη κάτι στα αλήθεια. Τα όνειρα φαίνονται αληθινά στα παιδιά, για αυτό μην σπαταλάτε το χρόνο σας προσπαθώντας να πείσετε το μικρό σας ότι ο εφιάλτης δεν ήταν κάτι που συνέβη πραγματικά. Αν σας πει ότι είδε κάτι ανησυχητικό, π.χ. ότι το αφήσατε μόνο του κάπου, εξηγήστε του πως ήταν ένα κακό όνειρο και ότι ποτέ δεν θα το κάνατε αυτό στην πραγματικότητα. Αν επιμένει ότι το παραπάνω συνέβη τότε ρωτήστε το τι έγινε στη συνέχεια και πείτε του πόσο χαρούμενοι είστε που βρίσκεστε τώρα μαζί.
Περιγράψτε τα γεγονότα. Για να καθησυχάσετε το μικρό σας βοηθάει να περιγράψετε με λεπτομέρειες την κατάσταση. Αν φοβάται λόγου χάρη το σκοτάδι, υπενθυμίστε του ότι βρίσκεται στο δωμάτιό του μαζί με όλα του τα παιχνίδια, ότι το φως που μπαίνει απ’ έξω δημιουργεί σκιές και ότι βρίσκεστε ακριβώς απ’ έξω. Μιλήστε για τα παραπάνω κατά τη διάρκεια της ημέρας και πειραματιστείτε με το φως για να του δείξετε πώς δημιουργούνται οι σκιές.
Παραμείνετε πιστοί στις συνήθειες του ύπνου. Το πιο δύσκολο κομμάτι στην αντιμετώπιση των εφιαλτών είναι να καθησυχάσετε το μικρό σας χωρίς να αλλάξετε τις συνήθειες που ακολουθεί στον ύπνο. Για να μην κοιμηθείτε μαζί του, ηρεμήστε το παιδί σας στο δωμάτιό του και επιστρέψτε στο δικό σας. Έτσι στέλνετε και το μήνυμα ότι όλα πάνε καλά καθώς και ότι το δωμάτιό του είναι ασφαλές.