Μήπως το παιδί σας φοβάται στον ύπνο του; Τι φταίει; Τι μπορείτε να κάνετε;
*Με την συνεργασία της ψυχολόγου-παιδοψυχολόγου, Ναταλίας Αμμάρι.
Νυχτερινοί φόβοι: το σκοτάδι, τα τέρατα κάτω από το κρεβάτι και ο φόβος να κοιμηθεί μόνος του/μόνη της. Αυτή είναι η ηλικία στην οποία η φαντασία των παιδιών μεγαλώνει και μπορούν να φανταστούν καινούρια και τρομακτικά πράγματα τα οποία πρέπει να φοβούνται. Λόγω του ότι περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας παίζοντας «φανταστικά» παιχνίδια, όπως οι δράκοι, οι δεινόσαυροι, μπορεί να είναι δύσκολο για εκείνα να σταματήσουν το φανταστικό παιχνίδι τους όταν έρθει η ώρα του ύπνου.
Ακόμα και γνωστά αντικείμενα που δεν υπήρξαν ποτέ πριν τρομακτικά, στο σκοτεινό υπνοδωμάτιο του, μπορεί ξαφνικά να φαίνεται τρομακτικό. Λόγω του ότι το παιδί σας ακόμα μαθαίνει να διακρίνει το φανταστικό από το πραγματικό, οπότε η πιθανότητα ενός τέρατος κάτω από το κρεβάτι φαίνεται αρκετά αληθινό σε εκείνον.
Γιατί το παιδί μου έχει νυχτερινούς φόβους;
Οι νυχτερινοί φόβοι μπορεί να προκύψουν από ένα τραυματικό γεγονός στο σπίτι, σε παιδιά προσχολικής ή παιδικό σταθμό. Ακόμη και τα νεότερα παιδιά γνωρίζουν και είναι ευάλωτα στο στρες του διαζυγίου, σε ένα θάνατο στην οικογένεια ή στην απώλεια θέσης εργασίας ενός γονέα. Η μετάβαση σε ένα νέο σπίτι, η αλλαγή σχολείου ή μια φυσική καταστροφή μπορεί επίσης να προκαλέσει νυχτερινούς φόβους.
Ο φόβος για το σκοτάδι, ο αποχωρισμός από τους γονείς- η μετάβαση στο κρεβάτι και οι θόρυβοι είναι ένα φυσιολογικό στάδιο ανάπτυξης που συνεχίζεται πολύ περισσότερο από ότι οι γονείς περιμένουν, ξεκινώντας στην ηλικία των 2 και φτάνοντας μέχρι την ηλικία των 8 ή 9.
Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω το παιδί μου να ξεπεράσει τους νυχτερινούς του φόβους;
Μπορεί να μην είστε σε θέση να βοηθήσετε το παιδί σας να επιλύσει πλήρως τους φόβους του αυτή τη στιγμή, αλλά υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε για να το βοηθήσετε να αντιμετωπίσει τους φόβους του και να κοιμάται ευκολότερα.
- Ακούστε το παιδί σας και προσπαθήστε να το κατανοήσετε. Προσπαθήστε να κατανοήσετε τους φόβους του παιδιού σας. Μην το απορρίψετε και μην το κοροϊδέψετε.
- Προσπαθήστε να κάνετε το παιδί σας να νιώσει ασφαλές. Είναι σημαντικό να καθησυχάσετε το παιδί σας. Αν χρειαστεί, επαναλαμβάνετε συνεχώς ότι είναι ασφαλής.
- Διδάξτε δεξιότητες αντιμετώπισης. Διδάξτε στο παιδί σας δεξιότητες για την αντιμετώπιση των φόβων του και συζητήστε εναλλακτικούς τρόπους για να μπορέσει να ανταποκριθεί, όπως για παράδειγμα, η λέξη «γενναίος» και να κάνει «θετικές σκέψεις». Μπορείτε να συζητήσετε πως εσείς αντιμετωπίζετε ένα δικό σας φόβο. Επίσης μπορείτε να διαβάσετε στο παιδί σας ιστορίες για παιδιά που φοβούνται και πως αντιμετωπίζουν τους φόβους τους.
- Προσπαθήστε να περάσετε καλά στο σκοτάδι.Μπορείτε να δημιουργήσετε παιχνίδια τα οποία παίζονται στο σκοτάδι, όπως για παράδειγμα να δημιουργήσετε ένα κυνήγι θησαυρού στο οποίο θα πρέπει να βρεθούν πράγματα που φωσφορίζουν στο σκοτάδι.
- Χρησιμοποιήστε την φαντασία σας. Χρησιμοποιήστε την φαντασία σας για να πολεμήσετε φανταστικούς φόβους, όπως για παράδειγμα τα τέρατα. Πολλές οικογένειες έχουν εφεύρει το «σπρέι των τεράτων» , είναι ένας τρόπος για να αντιμετωπίσει το παιδί τους φόβους του. Άλλα παιδιά νιώθουν ασφαλής με το να έχουν το κατοικίδιο τους κοντά τους. Όπου είναι δυνατόν προσπαθήστε να βρίσκει και το παιδί λύσεις οι οποίες θα τον/την βοηθήσουν να ελέγχει τους φόβους του/της.
- «Ασφαλές» αντικείμενο. Βοηθήστε το παιδί σας να συνδεθεί με ένα αντικείμενο το οποίο μπορεί να το κρατήσει στο κρεβάτι του και να τον κάνει να νιώθει ασφάλεια. Αυτό μπορεί να βοηθήσει το παιδί σας να αισθάνεται πιο χαλαρό στην διάρκεια της νύχτας.
- Φωτάκι νυκτός. Δεν έχει σημασία τι είναι αυτό το οποίο φοβάται το παιδί σας, ένα φωτάκι νυκτός μπορεί να το βοηθήσει. Το φωτάκι νυκτός είναι καλό αρκεί βέβαια να μην εμποδίζει το παιδί σας να κοιμηθεί. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε να αφήσετε την πόρτα της κρεβατοκάμαρας ανοιχτή, έτσι ώστε να μη νιώθει το παιδί σας απομονωμένο.
- Αποφύγετε τρομακτικές εκπομπές. Κρατήστε το παιδί σας μακριά από εκπομπές που είναι τρομαχτικές και μπορούν να ενισχύσουν τους φόβους του.
- Εκπαίδευση χαλάρωσης. Διδάξτε στο παιδί σας δεξιότητες χαλάρωσης ώστε να το βοηθήσετε να χαλαρώνει και να κοιμάται. Για παράδειγμα, να «ονειρευτεί» το παιδί σας μια χαλαρωτική σκηνή.
- Καθιερώστε μια ρουτίνα. Θα μπορούσατε να καθιερώσετε μια ρουτίνα που περιλαμβάνει ένα ζεστό μπάνιο, μια χαρούμενη ιστορία και ένα ήρεμο τραγούδι.
Είναι σημαντικό να κρατήσετε το παιδί σας στο δικό του κρεβάτι. Αν το παιδί σας ξυπνάει στην διάρκεια της νύχτας και φοβάται να πάει για ύπνο, βεβαιώστε ότι όλα είναι καλά και ότι το υπνοδωμάτιο του είναι ασφαλές. Επίσης θα ήταν καλό να ενισχύσετε την αυτοπεποίθηση του παιδιού σας με την βοήθεια του ειδικού.