Παιχνίδι ελεύθερο ή δομημένο;

Τι είναι προτιμότερο, το ελεύθερο παιχνίδι ή το δομημένο; Μέσω ποιας διαδικασίας αναπτύσσεται και μαθαίνει τον κόσμο και τον εαυτό του καλύτερα ένα μωρό και στη συνέχεια ένα νήπιο;

Η ερώτηση με άλλες λέξεις αλλά με το ίδιο νόημα θα μπορούσε να διατυπωθεί και ως εξής: πώς μαθαίνει κανείς πιο εύκολα και πιο εποικοδομητικά, μέσω απευθείας οδηγιών που κάποιος του δίνει ή διερευνώντας από μόνος του; Η απάντηση και στα δύο ερωτήματα παραμένει ίδια: και οι δύο τρόποι είναι σημαντικοί για τη διαδικασία της μάθησης, συνεπώς το ιδανικότερο είναι ένας συνδυασμός.

• Το δομημένο παιχνίδι φέρνει σε επαφή το μωρό σας με νέες ιδέες. Για παράδειγμα, αν πρέπει να βάλει τρισδιάστατα σχήματα σε ένα κουτί περνώντας το καθένα από την σχισμές με συγκεκριμένο σχήμα, θα συνειδητοποιήσει τις διαφορές στο μέγεθος και τη γεωμετρία, την έννοια του χώρου και του ταιριάσματος.
• Ωστόσο για να αναπτύξει αυτές τις ιδέες θα πρέπει να τις εξερευνήσει από μόνο του, κάνοντας νέους συνδυασμούς και βρίσκοντας νέες χρήσεις. Αυτό βέβαια δεν αποκλείει από τη μια να παρατηρεί εσάς και να μαθαίνει καθώς σας μιμείται και από την άλλη να πειραματίζεται εντελώς μόνο του.
• Σημαντικό είναι επίσης το μωρό σας να έχει πολλές ευκαιρίες και ερεθίσματα για παιχνίδι αλλά και εσείς να μην εμπλέκεστε σε τέτοιο βαθμό που να το καθοδηγείτε με τον τρόπο που θέλετε χωρίς ελευθερία κινήσεων. Αν το παιχνίδι είναι αυστηρά δομημένο, δεν επιτρέπετε στο μικρό σας να γνωρίσει και να πειραματιστεί με τις δυνατότητες του, να αποτύχει και να προσπαθήσει ξανά, να ανακαλύψει τον εαυτό του και τα όριά του.
• Φυσικά και οι νέες ιδέες έχουν σημασία για το μικρό σας αλλά για να τις εξελίξει πρέπει να αποφασίσει εκείνο πώς θα τις χρησιμοποιήσει, άρα να είναι ελεύθερο να παίζει σύμφωνα με τα ενδιαφέροντά του και το ρυθμό του.
• Το ελεύθερο παιχνίδι σε μεγαλύτερες ηλικίες πέρα από την ανακάλυψη του εαυτού είναι πολύ σημαντικό για την κοινωνικοποίηση. Ωστόσο και εδώ χρειάζεται ισορροπία: το παιδί σας θα μάθει να κοινωνικοποιείται και μέσω της δικής σας καθοδήγησης και αλληλεπίδρασης με την οικογένεια.