Πιπίλα: ένα αμφιλεγόμενο βρεφικό...αξεσουάρ!

Αποτελεί λύση η χρήση της πιπίλας;

Απαντήσεις σε ερωτήματα για τη χρήση και την ασφάλεια της πιπίλας

Έχει γίνει αντικείμενο διαφωνίας και πολλών συζητήσεων, μπορεί να είναι το  αγαπημένο απόκτημα του παιδιού σας αλλά και το δικό σας βάσανο όταν έρθει η στιγμή να την αποχωριστεί. Φυσικά πρόκειται για την πιπίλα, ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα «αξεσουάρ» που συνοδεύουν την βρεφική ηλικία. Πόσο χρήσιμη είναι, πότε αποτελεί λύση και τελικά πόσο ασφαλής είναι για το μωρό σας;

Πιπίλα και αιφνίδιος βρεφικός θάνατος

Η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία υποστηρίζει ότι η χρήση της πιπίλας κατά τη διάρκεια του ύπνου τον πρώτο χρόνο ζωής του μωρού μειώνει το ρίσκο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. Η πιπίλα, όμως, δεν πρέπει να εισάγεται πριν εδραιωθεί ο θηλασμός για να μην υπάρξει σύγχυση θηλών, καθώς με την εισαγωγή τεχνητών θηλών (πιπίλα, μπιμπερό) το μωρό μπορεί να μπερδευτεί και τελικά να αρνηθεί να θηλάσει.

Ωστόσο πολλοί ειδικοί σύμβουλοι γαλουχίας αμφισβητούν τη σύσταση της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας. Υποστηρίζουν ότι ένας λόγος που ενδέχεται να προκαλεί τον αιφνίδιο βρεφικό θάνατο είναι το γεγονός ότι το μωρό κοιμάται βαθιά χωρίς ακόμα να έχει αποκτήσει την ικανότητα να ελέγχει την αφύπνιση του οργανισμού του. Η πιπίλα ναι μεν το βοηθάει να ξυπνάει πιο εύκολα (καθώς την πιπιλάει στον ύπνο του) ή να ελέγχει την αναπνοή του, αλλά το ίδιο αποτέλεσμα έχει και ο συχνός θηλασμός κατά τη διάρκεια της νύχτας ή ο ύπνος σε κοινό δωμάτιο/κρεβάτι με τους γονείς. 

Έτσι για τα μωρά που θηλάζουν, η χρήση της πιπίλας στην πραγματικότητα δεν προσφέρει κάποιο συγκριτικό πλεονέκτημα ενάντια στον αιφνίδιο βρεφικό θάνατο. Επομένως δεν συστήνουν την χρήση τους, ούτε και όταν έχει εδραιωθεί ο θηλασμός. Και αυτό γιατί αν μια μητέρα αντί να προσφέρει το στήθος της όταν το μωρό κλαίει το βράδυ του δίνει την πιπίλα, υπάρχει ο κίνδυνος να μειωθεί η παραγωγή μητρικού γάλακτος και να αυξηθεί το ρίσκο για μαστίτιδα.

Πέρα από αυτό, όμως, ο θηλασμός δεν αφορά μόνο στην τροφή αλλά και στον καθησυχασμό του βρέφους, ενώ παράλληλα ενισχύει τον δεσμό με τη μητέρα. Έτσι όταν ένα μωράκι κλαίει θα πρέπει να καθησυχάζεται από τη μαμά του και όχι από ένα κομμάτι πλαστικό.

Η πιπίλα ως λύση

Η χρήση της πιπίλας αποτελεί λύση όταν κάποιο μωράκι νιώθει έντονα την ανάγκη να καθησυχάζεται μέσω θηλαστικών κινήσεων και ο θηλασμός δεν αρκεί για να καλύψει αυτή την ανάγκη. Υπάρχουν άλλωστε μωρά που θηλάζουν κατά βούληση, αλλά πιπιλούν και το δάχτυλό τους για να ηρεμήσουν τον εαυτό τους. Η χρήση του αντίχειρα αποτελεί βέβαια μια πιο φυσική διαδικασία από τη χρήση της πιπίλας, αλλά επειδή κανένα από τα δύο δεν πρέπει να χρησιμοποιείται μετά την ηλικία των 4 ετών, είναι πιο εύκολο για το νήπιο να αποχωριστεί την πιπίλα παρά να σταματήσει να βάζει το δάχτυλο στο στόμα, όταν του έχει γίνει συνήθεια.  

Από τι φτιάχνονται οι πιπίλες;

Ξέρετε από τι υλικό είναι φτιαγμένη η πιπίλα που δίνετε στο μωρό σας; Παλιότερα οι πιπίλες περιείχαν το χημικό δισφαινόλη – Α (BPA), το οποίο υπάρχει επίσης και σε ορισμένα πλαστικά σκεύη ή σε μπιμπερό, και το οποίο ευθύνεται για διάφορα προβλήματα υγείας και έτσι έχει σταματήσει η χρήση του. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως οι υπόλοιπες πιπίλες χωρίς BPA είναι ασφαλείς, καθώς υπάρχουν διάφορα χημικές ουσίες και προσθετικά που ενδέχεται να εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία.

Οι πιπίλες από καουτσούκ (latex) εκκρίνουν σε χαμηλά επίπεδα νιτροσαμίνες, ένα χημικό που είναι ύποπτο για καρκινογενέσεις ενώ ευθύνονται και για αλλεργίες. Μπορεί σαν υλικό να είναι ανθεκτικό, αλλά πρέπει να φυλάσσεται από τον ήλιο, γιατί η ακτινοβολία συντελεί στη γήρανσή του και την αλλοίωση του χρώματος.

Κάποιες πιπίλες περιέχουν ακόμα και σήμερα φθαλικές ενώσεις, μια κατηγορία χημικών ενώσεων που χρησιμοποιούνται ως πλαστικοποιητές (όπως η diisononylphthalate - DINP), οι οποίες μπορούν να απελευθερωθούν κατά την αποστείρωση της πιπίλας και είναι επικίνδυνες για την υγεία.

Οι πιπίλες σιλικόνης θεωρούνται τα τελευταία χρόνια γενικά ασφαλείς, χωρίς ωστόσο να λείπουν και όσοι αμφισβητούν την ασφάλεια του υλικού. Είναι ακατάλληλες, όμως, για μωρά που έχουν δοντάκια γιατί μπορεί εύκολα να κοπούν ή να σχιστούν.

Πιο ασφαλείς θεωρούνται οι πιπίλες από φυσικό καουτσούκ που δεν περιέχουν χημικές ουσίες και άλλα προσθετικά. Ωστόσο αυτές πρέπει να αντικαθίστανται κάθε 5 με 7 εβδομάδες, κάτι που αναμφίβολα κοστίζει.