Απαντήσεις σε 9 συνηθισμένες ερωτήσεις
Διαβάστε κάποιες πιθανές απαντήσεις σε μερικές συνηθισμένες παιδικές ερωτήσεις που ξεκινούν με ένα ερωτηματικό «γιατί;». Τι χρειάζεται να ξέρετε αλλά και με ποιες αφορμές να μιλήσετε στο μικρό σας για σημαντικά ζητήματα.
Γιατί δεν υπάρχουν πια δεινόσαυροι;
Περίπου πριν από 65 εκατ. χρόνια ένας αστεροειδής συγκρούστηκε με τη γη και άλλαξε τα πάντα στον πλανήτη μας. Οι δεινόσαυροι δεν μπορούσαν να προσαρμοστούν στις αλλαγές και τελικά πέθαναν όλοι, αφήνοντας χώρο σε άλλα ζώα, που μπορούσαν να προσαρμοστούν καλύτερα στο κλίμα της γης.
Τι πρέπει να ξέρετε:Οι δεινόσαυροι είναι η απόδειξη ότι ο κόσμος μας κάποτε ήταν πολύ διαφορετικός, πράγμα που εξάπτει τη φαντασία ενός παιδιού. Το θέμα των δεινοσαύρων μπορεί να κινήσει το ενδιαφέρον του μικρού σας για επιστημονικά θέματα. Εσείς επί τη ευκαιρία μιλήστε του για το περιβάλλον και την εξέλιξη, επισημαίνοντας ότι τα οστά των δεινοσαύρων που έχουν ανακαλυφθεί δείχνουν ότι είναι πρόγονοι της σημερινής κότας ή του πιγκουίνου.
Γιατί υπάρχουν τόσες γλώσσες στον κόσμο;
Εκατοντάδες χρόνια πριν, οι άνθρωποι σε διαφορετικές κοινότητες ανά τον κόσμο δημιούργησαν τα δικές τους λέξεις για να μπορούν να περιγράψουν τη ζωή τους και για αυτό σήμερα οι άνθρωποι από την ίδια περιοχή τείνουν να μιλάνε την ίδια γλώσσα. Οι γλώσσες επίσης αλλάζουν με τον χρόνο. Εξηγήστε του ότι αν ακούσει τη γλώσσα μας έτσι όπως τη μιλούσαν πολλά χρόνια πριν κάποια πράγματα δεν θα τα καταλάβαινε.
Τι πρέπει να ξέρετε: Το άκουσμα μιας ξένης γλώσσας μπορεί να είναι παράξενο για το παιδί σας. Αλλά όσο πιο νωρίς βοηθήσετε τα παιδιά να καταλάβουν τι μπορούν να μάθουν από τις άλλες κουλτούρες, τόσο πιο πιθανόν είναι να ενδιαφέρονται να γνωρίσουν νέους ανθρώπους. Τονίστε στο μικρό σας ότι σε ανθρώπους από άλλες κουλτούρες είναι πιθανόν να φαίνεται η δική μας γλώσσα παράξενη, ενώ επισημαίνετε ότι πολλές από τις λέξεις που χρησιμοποιούμε είναι δάνεια από άλλες γλώσσες.
Γιατί δεν θέλουμε οι άλλοι να βλέπουν τα ιδιαίτερά μας;
Γιατί τα χρησιμοποιούμε για πράγματα που δεν κάνουμε μπροστά σε κόσμο, όπως να πηγαίνουμε στην τουαλέτα. Για τον ίδιο λόγο τα καλύπτουμε με μαγιό ή κλείνουμε την πόρτα όταν χρησιμοποιούμε τη λεκάνη. Δεν τα δείχνουμε σε κανένα άλλον εκτός από τη μαμά και το μπαμπά ή σε κάποιον ενήλικα που εμπιστευόμαστε (γιαγιά, παππούς) και φυσικά στον γιατρό. Επισημαίνετε ότι αν κάποιος προσπαθεί να αγγίξει το μικρό σας εκεί ή το κάνει να νιώθει άβολα, να σας ενημερώσει.
Τι πρέπει να ξέρετε: Αυτή είναι μια καλή ευκαιρία να θέσετε τις βάσεις για μια φυσιολογική συμπεριφορά σε σχέση με το σώμα. Μπορείτε έτσι να επισημάνετε τα όρια σχετικά με το σώμα μας και τους άλλους ανθρώπους.
Γιατί αυτός ο άνθρωπος είναι άστεγος;
Πείτε στο μικρό σας ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι που οι άνθρωποι γίνονται άστεγοι. Μπορεί να έχασε τη δουλειά του ή να αρρώστησε και να μην μπορεί έτσι να φροντίσει το σπίτι και τον εαυτό του. Σε κάθε περίπτωση εξηγήστε ότι θα πρέπει να τον αντιμετωπίζετε με σεβασμό. Μπορείτε επίσης να προτείνετε να συλλέξετε ρούχα ή να προσφέρετε βοήθεια.
Τι πρέπει να ξέρετε: Ένα παιδί πιστεύει πως όλοι ζουν όπως εκείνο ή η οικογένειά του. Χρειάζεται να ξέρει την αλήθεια για τον κόσμο που το περιβάλλει αλλά θέλει παράλληλα να νιώθει και ασφάλεια, γιατί είναι πιθανόν σε αυτή την περίπτωση να νιώθει ότι θα μείνει και εκείνο άστεγο.
Γιατί οι άνθρωποι αρρωσταίνουν;
Πείτε του ότι αυτό συμβαίνει εξαιτίας των μικροβίων, αφού αυτά μπορούν να εισχωρήσουν στο σώμα μας με τον αέρα που αναπνέουμε, μέσα από τα φαγητά που τρώμε ή όταν ακουμπάμε το στόμα και τα μάτια μας χωρίς να έχουμε πλύνει τα χέρια μας. Τις περισσότερες φορές τα μικρόβια δεν μας επηρεάζουν αλλά κάποιες φορές το σώμα μας δεν μπορεί να τα καταπολεμήσει και τότε αρρωσταίνουμε. Η ξεκούραση και τα κατάλληλα φάρμακα βοηθούν το σώμα να αναρρώσει.
Τι πρέπει να ξέρετε: Φροντίστε να κάνετε ένα σαφή διαχωρισμό στις ασθένειες, όπως για παράδειγμα ανάμεσα στη γρίπη και τον καρκίνο. Τα παιδιά έχουν ανάγκη να ξέρουν ότι θα γίνουν καλά. Εξηγήστε ότι οι πιο σοβαρές αρρώστιες συνήθως συμβαίνουν μόνο όταν κάποιος έχει μεγάλη ηλικία και ότι όταν τα παιδιά αρρωσταίνουν γίνονται εύκολα καλά. Επισημαίνετε επίσης τη σπουδαιότητα να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής, όπως το πλύσιμο των χεριών.
Γιατί οι μεγάλοι μερικές φορές κλαίνε όταν είναι χαρούμενοι;
Εξηγήστε του ότι καμιά φορά οι άνθρωποι αισθάνονται κάτι τόσο δυνατό που απλά θέλουν να το εξωτερικεύσουν. Οι μεγάλοι έχουν πιο περίπλοκα συναισθήματα και όταν είναι πολύ χαρούμενοι την ίδια στιγμή μπορεί να είναι και λίγο λυπημένοι. Μερικές φορές για τους ενήλικες το κλάμα απλά είναι κάτι που συμβαίνει.
Τι πρέπει να ξέρετε:Όταν κλαίτε από χαρά, συνήθως υπάρχει μια γλυκόπικρη αίσθηση. Για παράδειγμα, όταν το μικρό σας πάει στο νηπιαγωγείο, νιώθετε από τη μια υπερήφανοι και από την άλλη ότι έχει μεγαλώσει αρκετά. Τα παιδιά, ωστόσο, δεν έχουν την ίδια ποικιλία συναισθημάτων. Με την ευκαιρία της ερώτησης ενθαρρύνετε το παιδί σας να εκφράσει τα συναισθήματά του με λέξεις. Το να κατανοήσει, επίσης, για ποιο λόγο έχετε μια συγκεκριμένη συναισθηματική αντίδραση θα γίνει πιο δεκτικό στα συναισθήματα άλλων ανθρώπων. Συνεπώς πείτε στο μικρό σας ότι αν σας δει να κλαίτε, μπορεί να σας ρωτήσει αν είναι από χαρά ή από λύπη.
Γιατί δεν μπορώ να μείνω το βράδυ όσο αργά μένεις και εσύ;
Εξηγήστε του ότι τόσο το σώμα όσο και το μυαλό του χρειάζονται ξεκούραση, καθώς είναι μια δύσκολη εργασία να σκέφτεται κανείς και να ανακαλύπτει καινούργια πράγματα. Πείτε του ότι από τη στιγμή που είναι τόσο δραστήριο και μαθαίνει πολύ περισσότερα πράγματα μέσα στην ημέρα από έναν ενήλικα, χρειάζεται παραπάνω χρόνο ξεκούρασης. Έτσι πηγαίνειστο κρεβάτι λίγο νωρίτερα ώστε το σώμα και το μυαλό να λειτουργήσουν ακόμα καλύτερα την επόμενη ημέρα.
Τι πρέπει να ξέρετε; Σε αντίθεση με μια αρκετά διαδεδομένη άποψη, το σώμα και το μυαλό δεν μεγαλώνουν καθώς κοιμόμαστε. Αλλά οι επιστήμονες έχουν δείξει ότι η ξεκούραση είναι σημαντική για την υγιή νοητική ανάπτυξη. Όταν τα παιδιά κοιμούνται λιγότερο από 10 ώρες την ημέρα, είναι πιο επιθετικά και δεν μαθαίνουν τόσο καλά.
Γιατί τα παιδιά δίπλα μας έχουν περισσότερα παιχνίδια από εμάς;
Πείτε του ότι εξαρτάται από τους ενήλικες τι θα κάνουν τα χρήματα και ότι οι γείτονες σας πιθανόν να θέλουν να ξοδέψουν περισσότερα χρήματα σε παιχνίδια. Είναι εύκολο να ζηλεύει κανείς αλλά αν έχει περισσότερα πράγματα δεν θα γίνει πιο χαρούμενος ή καλύτερος από άλλους.
Τι πρέπει να ξέρετε: Αδράξτε την ευκαιρία για να ξεκινήσετε μια συζήτηση σχετικά με τα χρήματα, όπως από πού έρχονται, πώς η οικογένειά σας τα ξοδεύει ή τα αποταμιεύει. Εξηγήστε ότι καθετί έχει και ένα κόστος και συζητήστε τη διαφορά μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.
Γιατί πρέπει να καλέσω αυτό το παιδί στο πάρτι γενεθλίων μου;
Εξηγήστε του πως αν δεν το κάνει, θα το πληγώσει και ότι στην οικογένειά σας προσπαθείτε να είστε ευγενικοί με τους άλλους. Ακόμα και αν ένα παιδί φαίνεται διαφορετικό ή κάνει άλλα πράγματα, είναι σημαντικό να το συμπεριλάβει. Αναφέρετε ότι δεν χρειάζεται να γίνουν κοντινοί φίλοι και ζητήστε του να φανταστεί πώς θα αισθανόταν το παιδί σας αν το άλλο παιδί έκανε ένα πάρτι, καλούσε όλη την τάξη εκτός από εκείνο.
Τι πρέπει να ξέρετε: Τα παιδιά αρχίζουν να σχηματίζουν παρέες και να αποκλείουν κάποια άλλα παιδιά ήδη από πριν το σχολείο. Αν ωστόσο από μικρή ηλικία μάθετε στο παιδί σας να καταλαβαίνει πώς αισθάνονται οι άλλοι και πώς μπορεί να τους βοηθήσει, είναι λιγότερο πιθανόν αργότερα να είναι επιθετικό απέναντι στους άλλους αλλά και πιο πιθανό να σταματήσει ένα φίλο του αν είναι επιθετικός.