Τι πρέπει να προσέξουμε όταν τα παιδιά με δυσλεξία διδάσκονται μια ξένη γλώσσα;
*Με την συνεργασία της λογοθεραπεύτριας, Μπαντανά Μαρίκας.
Με τη διδασκαλία μιας ξένης γλώσσας εισάγουμε τα παιδιά σε ένα άλλο γλωσσικό σύστημα, το οποίο διαφέρει από το μητρικό τους στη γραφή, στους φθόγγους, στην προφορά, στο λεξιλόγιο, στις γραμματικές και στις συντακτικές δομές μέσα στην πρόταση.
Κατά τη διδασκαλία μιας ξένης γλώσσας οι μαθητές που αντιμετωπίζουν κάποια μαθησιακή δυσκολία ενδέχεται να παρουσιάσουν την αδυναμία που παρουσιάζουν στην εκμάθηση της μητρικής γλώσσας. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι όσο πιο μεγάλες δυσκολίες αντιμετωπίζει ένας μαθητής στη μητρική του γλώσσα, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η δυσκολία του στη εκμάθηση της ξένης γλώσσας, μια που οι γλωσσικές δυσκολίες της μητρικής μεταφέρονται στη δεύτερη γλώσσα. Δεν είναι απαραίτητο όλοι οι μαθητές που παρουσιάσουν δυσκολίες στην μητρική τους γλώσσα να παρουσιάσουν δυσκολίες και στη ξένη γλώσσα. Ωστόσο, αρκετές φορές η μαθησιακή δυσκολία ανακαλύπτεται λόγω της εκμάθησης μιας γλώσσας, πέραν της μητρικής.
Μερικά από τα γνωρίσματα που παρουσιάζουν οι μαθητές με μαθησιακή δυσκολία κατά την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας είναι:
Στο Διάβασμα
- Μπερδεύουν γράμματα και αριθμούς που μοιάζουν (b-d / q-p / m-w/ m-n/ p-d/ u-n)
- Αντιστρέφουν τη σειρά των γραμμάτων στις λέξεις
- Παραποιούν λέξεις που μοιάζουν οπτικά
- Πηδούν ή μπερδεύουν τη σειρά που διαβάζουν
- Δε σταματούν στα σημεία στίξης
Στο Γραπτό Λόγο
- Παραλείπουν, προσθέτουν ή αντιμεταθέτουν γράμματα ή συλλαβές
- Δε διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ λέξεων που μοιάζουν ηχητικά
- Δε βάζουν σημεία στίξης
- Δεν υπάρχουν τα απαραίτητα κενά μεταξύ λέξεων
- Η εικόνα του γραπτού παρουσιάζει μουτζούρες
- Κάνουν ορθογραφικά λάθη
- Δυσκολεύονται να αναπτύξουν τις σκέψεις τους γραπτώς
Στον Προφορικό Λόγο
- Δυσκολεύονται να βρουν την κατάλληλη λέξη καθώς μιλάνε
- Παραλείπουν άρθρα, υποκείμενα και αντικείμενα
- Μπερδεύουν τη σειρά στους χρόνους των ρημάτων
- Δυσκολεύονται να μάθουν το λεξιλόγιο
Για να μπορέσει λοιπόν ο μαθητής με δυσλεξία να διδαχτεί την ξένη γλώσσα με επιτυχία, θα πρέπει να διδάσκεται δεξιότητες μελέτης, το μάθημα να προσαρμόζεται απαραίτητα στις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα, τις ικανότητες, το μαθησιακό στυλ και το επίπεδο ετοιμότητας του στη ξένη γλώσσα και η διδασκαλία να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο πολυαισθητηριακή και βιωματική. Για τους παραπάνω λόγους είναι αυτονόητο ότι , για παράδειγμα, η αγγλική ως ξένη γλώσσα μπορεί να διδαχτεί αποτελεσματικά σε μαθητές με δυσλεξία μόνο από καθηγητές αγγλικών-ειδικούς παιδαγωγούς με μεταπτυχιακή εξειδίκευση στη δυσλεξία και σε άλλες ειδικές ή γενικές μαθησιακές δυσκολίες. Ας μην ξεχνάμε ότι οι μαθητές με δυσλεξία έχουν φυσιολογική ή και άνω του μέσου όρου νοημοσύνη και αν δεν μπορούν να μάθουν με τον τρόπο που εμείς διδάσκουμε, τότε προφανώς πρέπει να μάθουμε να διδάσκουμε με τον τρόπο που εκείνοι μαθαίνουν.
Χρήσιμες συμβουλές για γονείς και δασκάλους:
- Βάλτε ξεκάθαρους και εφικτούς στόχους.
- Επιβεβαιώστε ότι κατανοούν τις εργασίες.
- Κάντε συχνές επαναλήψεις.
- Δώστε τους περισσότερο χρόνο.
- Αξιολογείστε το γραπτό τους δίνοντας μεγαλύτερη σημασία στο περιεχόμενο παρά στην ορθογραφία.
- Εξετάστε τους προφορικά.
- Χρησιμοποιήστε χρωματιστές κιμωλίες ή μαρκαδόρους.
- Επιτρέψτε τους να χρησιμοποιούν τεχνικές ή εξοπλισμό που τους βοηθούν να μάθουν καλύτερα.
- Ανακεφαλαιώνετε σε κάθε διδακτική ώρα τα όσα πρέπει να μάθουν οι μαθητές.
- Χρησιμοποιείστε κυρίως ασκήσεις αντιστοίχισης, πολλαπλών επιλογών.