Ασκήσεις προετοιμασίας για τη χρήση της τουαλέτας πριν την έναρξη της εκπαίδευσης
Πριν αποφασίσετε ότι το παιδί σας μεγάλωσε αρκετά για να μην φοράει πια πάνες, ελέγξτε αν είναι ορατά τα σημάδια ετοιμότητας (δείτε τα κυριότερα εδώ) και φυσικά αν υπάρχει ενδιαφέρον από την πλευρά του να ασχοληθεί με το θέμα γιογιό και τουαλέτα. Αν είναι έτοιμο να αποχωριστεί τις πάνες και να αρχίσει να εκπαιδεύεται στην χρήση της τουαλέτας, τότε μπορείτε να περάσετε στο επόμενο στάδιο. Στις πρώτες ασκήσεις γνωριμίας πριν την καθημερινή εκπαίδευση για να κάνει μια καλή εισαγωγή. Πολλές απορίες και μυστήρια θα λυθούν ενώ θα το βοηθήσουν να στέψει με επιτυχία τις προσπάθειές του.
Γιατί πάμε στην τουαλέτα; Η γνώση είναι δύναμη και αυτό ισχύει και στην περίπτωση της χρήσης του γιογιό. Καλό είναι να εξηγήσετε στο μικρό σας πώς και γιατί μέρος αυτών που τρώμε και πίνουμε απομακρύνονται από τον οργανισμό με τη μορφή ούρων και κοπράνων. Για πιο παραστατικές εξηγήσεις δείξτε με το χέρι σας τη διαδρομή του φαγητού στο σώμα ή σχεδιάστε ένα απλό σκίτσο σε ένα χαρτί.
Όλοι έχουν τις ίδιες συνήθειες. Εξηγήστε στο μικρό σας ότι αυτή η διαδικασία ισχύει για όλα τα ζωντανά πλάσματα. Το ίδιο κάνει και η γατούλα σας, ή ο σκύλος που συναντήσατε στο δρόμο, το περιστέρι ή το προβατάκι. Εξηγήστε ακόμα γιατί γίνονται αυτές οι μετατροπές στην τροφή, πού γίνονται αλλά και πόσο διαφορετικά είναι τα κόπρανα κάθε ημέρα και κατά πόσο εξαρτώνται από τι έχετε φάει. Μπορεί οι λεπτομέρειες να σας φαίνονται «αηδιαστικές» αλλά πρόκειται για αρκετά εκπαιδευτικές κουβέντες.
Ειδική ονομασία και σεμινάριο εκπαίδευσης. Υπάρχουν πολλοί ευφάνταστοι χαρακτηρισμοί που μπορείτε να αποδώσετε στο γιογιό του μικρού σας, όπως π.χ. να του δώσετε ένα όνομα ή να το αποκαλέσετε «θρόνο». Όπως και να έχει, εξηγήστε ότι το γιογιό χρησιμοποιούν όλα τα παιδιά που πλέον είναι αρκετά μεγάλα για να φορούν πάνες και πως το ακόμα μεγαλύτερο γιογιό, την λεκάνη δηλαδή, την χρησιμοποιούν όλοι οι άνθρωποι. Αν δεν έχετε πρόβλημα, πάρτε μαζί το μικρό σας την επόμενη φορά που θέλετε να επισκεφθείτε την τουαλέτα για να του δείξετε τη διαδικασία. Όσον αφορά τα αγοράκια το εκπαιδευτικό σεμινάριο μπορεί να αναλάβει ο μπαμπάς.
Καθημερινή προετοιμασία. Συμπεριλάβετε στην καθημερινή σας ρουτίνα, δραστηριότητες που σχετίζονται με την προετοιμασία της χρήσης του γιογιό ή της λεκάνης. Διαβάστε λόγου χάρη παραμύθια που σχετίζονται με τη χρήση του γιογιό ή ενθαρρύνετε το μικρό σας να κάθεται στη λεκάνη όταν αγοράσετε ειδικό κάθισμα, τις στιγμές που δεν χρειάζεται να πάει τουαλέτα, απλά για να εξασκηθεί. Επίσης, προτείνετε να διηγηθεί στην αγαπημένη του κούκλα τη διαδικασία, χρησιμοποιώντας τη ως μοντέλο. Μπορεί λόγου χάρη να την πηγαίνει στην τουαλέτα, να της ανεβάζει τη φούστα και να τη βάζει να κάθεται στο γιογιό για να ουρήσει. Μια ακόμα ιδέα είναι να φτιάξετε ένα πινακάκι, όπου θα σημειώνετε κάθε πότε τα μέλη της οικογένειας επισκέπτονται την τουαλέτα, δίνοντας την υπόσχεση στο νήπιο ότι σύντομα το όνομα του θα βρίσκεται στον πίνακα μαζί με τα υπόλοιπα.
Ποια σημάδια στέλνει το σώμα; Ένα από τα πιο δύσκολα ίσως εγχειρήματα για το νήπιο είναι να κατανοήσει τα σημάδια που του στέλνει το σώμα του για να επισκεφθεί το μπάνιο. Εξηγήστε του ότι πιθανόν να νιώθει φούσκωμα στην κοιλιά ή την ανάγκη να διπλώσει τα πόδια του. Συμφωνήστε να σας κάνει ένα συγκεκριμένο νόημα για να σας ειδοποιήσει ότι αισθάνεται τα παραπάνω και σταδιακά μάθετε του να σας στέλνει διαφορετικά σήματα, ανάλογα με τον λόγο που θέλει να επισκεφθεί την τουαλέτα. Συζητήστε ακόμα μαζί του ποιες στιγμές θα ήταν καλύτερο να επισκέπτεται το μπάνιο, όπως πριν φύγετε από το σπίτι, πριν κάνετε μια διαδρομή με αυτοκίνητο ή πριν κοιμηθεί.
Τα συν του αποχωρισμού. Ίσως ένα νήπιο νιώσει παράξενα όταν πρέπει να αποχωριστεί τις πάνες τις οποίες φοράει από τη στιγμή που γεννήθηκε. Τονίστε τα θετικά στοιχεία του αποχωρισμού που δεν είναι άλλα από το ότι δεν θα σταματάτε πλέον για να το αλλάξετε και ότι θα μπορεί να διαλέξει τα δικά του εσώρουχα. Εξηγήστε του πως κάποιες ώρες, όπως κατά τη διάρκεια του ύπνου, θα μπορεί να φοράει πάνα και ακολούθως εξασκηθείτε στο ανεβοκατέβασμα του εσωρούχου, μια δεξιότητα που θα πρέπει να αποκτήσει πριν ακόμα αρχίσει να χρησιμοποιεί το γιογιό.
Πώς να σκουπίζεται σωστά. Ένα σημαντικό μέρος της εκπαίδευσης είναι να μάθει να σκουπίζεται καλά. Στην αρχή, βέβαια, αυτό θα το κάνετε εσείς, ωστόσο είναι πολύ σημαντικό να εμπεδώσει την διαδικασία και να κατανοήσει γιατί πρέπει να σας φωνάξει αντί απλώς να ξαναφορέσει τα ρούχα του. Εξηγήστε του γιατί θα χρειαστεί να σκουπιστεί και στη συνέχεια κάντε πρακτική σε μια κούκλα ώστε να καταλάβει και πόσο χαρτί θα πρέπει να χρησιμοποιήσει. Πείτε του ακόμα ότι μπορεί να ζητήσει βοήθεια και να μην ξεχνάει ότι κάθε φορά θα πρέπει να πλένει τα χέρια του πριν απομακρυνθεί από το μπάνιο.
Το φαινόμενο «καζανάκι». Ποιος θα λύσει το μυστήριο που περιβάλλει τη διαδικασία «τραβάω το καζανάκι, το νερό κυλάει με ορμή και εξαφανίζει κάπου το περιεχόμενο της λεκάνης»; Φυσικά, εσείς. Εξηγήστε του πού πάει το νερό και ότι μέσα στη λεκάνη δεν πρέπει να πετάει χαρτιά ή άλλα αντικείμενα. Πολλές φορές τα νήπια ενδέχεται να φοβούνται τον θόρυβο που κάνει το νερό από το καζανάκι ή να τρομάζουν στη σκέψη ότι μπορεί να ρουφήξει και εκείνα. Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο τραβήξτε το καζανάκι όταν φύγει το μικρό σας από το μπάνιο.
Δημόσιες τουαλέτες. Ίσως ανακουφιστεί όταν μάθει ότι ακόμα και όταν είστε εκτός σπιτιού μπορείτε να επισκεφθείτε μια δημόσια τουαλέτα. Πηγαίνετε απλά σε κάποιες από αυτές για να το διαπιστώσει ιδίοις όμμασι, χωρίς να παραλείψετε βέβαια να του εξηγήσετε ότι είναι πολύ πιο βρώμικες από του σπιτιού σας, και ότι θα χρειαστεί να προσέχει και να πλένει τα χέρια του όταν θα τις χρησιμοποιεί μελλοντικά. Διαβάστε περισσότερα για τις δημόσιες τουαλέτες εδώ.
Ατυχήματα. Μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία της εκπαίδευσης, το πιθανότερο είναι να συμβούν κάποια ατυχήματα. Υπενθυμίστε στο μικρό σας ότι σκοπός της εξάσκησης είναι να γίνει καλύτερο και ότι με τον καιρό θα καταφέρει να επισκέπτεται την τουαλέτα χωρίς προβλήματα. Ζητήστε ακόμα να σας ειδοποιεί σε τέτοιες περιπτώσεις για να το καθαρίσετε και να του αλλάξετε εσώρουχο.